2020 Mart Ayının En Önemli 10 Arkeoloji Haberi

Mart ayında Türkiye’de ve dünyada yapılmış en ilginç ve önemli arkeolojik keşifleri bu listede derledik.

10- İnsanlar 74.000 Yıl Önce Büyük Patlamadan Kurtulmuş

İnsanlar 74.000 yıl önce Endonezya’nın Sumatra adasında bilinen en büyük volkanik olaylardan biri olan Toba Dağı’nın patlamasından sağ çıkmış.

Dhaba sahasında bulunan ve Toba volkanik süper patlama seviyelerine karşılık gelen taş aletler. Orta Paleolitik çekirdek tipleri. C: Chris Clarkson

Daha önce bazı araştırmacılar, arkeolojik kanıtlar sınırlı olmasına rağmen, bu patlamanın Afrika’dan insanların yayılmasını ve Avustralasya’nın kolonizasyonunu engelleyen geniş bir volkanik kışa neden olduğunu savundu. Şimdi ise araştırmacılar, kuzey Hindistan’daki insan iskanının, Toba Dağı patlaması ile eş zamanlı olduğunu buldu.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

9- Roma Askerine Ait 2.000 Yıllık Hançer Restore Edildi

Bir Roma askerinin mezarında bulunan 2.000 yıllık gümüş hançer, restorasyon işlemlerinden sonra göz kamaştırıcı hale geldi.

2.000 yıllık hançer, restore edildikten büyüleyici bir esere dönüştü.

Silah, bir zamanlar Cermen kabilelerine karşı savaşan bir Roma askerinin mezarında kılıfıyla birlikte bulundu. Hançer çok korozyona uğramıştı, 35 santimetre uzunluğundaki keskin silah restore edilmeden önce dokuz ay boyunca kumlama ve taşlama yapıldı, bu noktada araştırmacılar hançeri süslü kılıfından kolayca çıkarabildi.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

8- Kehribar İçinde Küçük Bir Dinozor Kafası Bulundu

Myanmar’daki 100 milyon yıllık bir kehribar içinde, oldukça küçük bir dinozora ait bozulmamış kafa bulundu!

Günümüze kadar iyi korunmuş dinozorun kafası. C: Lida Xing

Gagası dahil 14 milimetre uzunluğundaki bu küçük kafa, şimdiye kadar bulunan en küçük dinozorlardan birine ait. Yaklaşık 100 milyon yıldır kehribar içindeki yaratık, modern kuşlara evrilen dinozor grubuna aitti. Hayvan, muhtemelen yaşayan en küçük kuş olan arı sinek kuşu büyüklüğündeydi.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

7- Avlayacak Hayvan Kalmadığında Tarıma Geçmiş Olabiliriz

Medeniyeti icat etmek neden bu kadar uzun sürdü? Modern Homo sapiens ilk olarak yaklaşık 250.000 ila 350.000 yıl önce evrildi. Ancak medeniyete yönelik ilk adımlar sadece 10.000 yıl önce başladı ve ilk medeniyetler 6.400 yıl önce ortaya çıktı.

İnsanlar 17.000 yıl önce Fransa’da yabani sığır, at ve geyik avladılar. C: Vikipedi

Türümüz tarihinin yüzde 95’i için çiftçilik yapmadık, büyük yerleşimler veya karmaşık hiyerarşiler yaratmadık. Küçük, göçebe gruplarda, avcılık ve toplayıcı olarak yaşadık. Sonra bir şeyler değişti. Avcı-toplayıcı yaşamdan bitki hasadına, daha sonra ekime ve son olarak kentlere geçtik. İnsanların çiftçiliğe başlama nedenleri hala belirsizliğini koruyor, ancak yiyecek için bağımlı olduğumuz hayvanların yok olması kültürümüzü gelişmeye zorlamış olabilir.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

6- Mamut Kemiklerinden Yapılmış 25.000 Yıllık Yapı Bulundu

Rusya’da en az 60 farklı mamutun kalıntılarından yapılmış 25.000 yıllık gizemli bir yapı ortaya çıkartıldı.

25.000 yıl önce bu yapı inşa edilirken, en az 60 farklı mamutun kalıntıları kullanılmıştı. C: Alex Pryor

Onlarca mamut kalıntısından yapılan gizemli dairesel yapı, eski toplulukların Avrupa’nın buzul çağından nasıl kurtulduğuna dair ipuçları ortaya koydu. Yeni analiz, bölgedeki kemiklerin 20.000 yıldan daha eski olduğunu gösteriyor ve bu da onu bölgede keşfedilmiş inşa edilen en eski dairesel yapı haline getiriyor. Kemikler muhtemelen hayvan mezarlıklarından getirilmişti.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

5- ‘Süs Köpeklerinin’ Tarihi 2.000 Yıl Öncesine Uzanıyor

Güney İspanya’da, binlerce kilometre doğuda doğmuş ve kurban edilmiş bir ‘süs köpeğinin’ 2.000 yıllık kalıntıları bulundu. Keşif, Roma dünyasında süs köpeklerinin uzun mesafeli ticaretine işaret ediyor.

2000 yaşındaki köpek iskeleti, modern Pekinez ırkı köpeklere benziyor. C: Martin Sánchez et al. 2020.

İlk evcil köpekler kurtlara benziyordu ve avlanmak için kullanılmış olabilirlerdi. Ancak Roma İmparatorluğu ortaya çıktığında, Avrupa ve Asya’da seçici üretme ile, her türlü şekil ve boyutta köpek üretilmeye başlanmıştı. Buna süs köpekleri de dahildi. Güney İspanya’nın Córdoba şehrinde bulunan küçük iskelet, daha önce avcılık ve koruma amacıyla köpekleri kullandığı düşünülen imparatorluk genelinde uzun mesafeli ticaretin varlığına kanıt oluşturuyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

4- Meksika’da Kayıp Maya Başkenti Bulundu

Çeyrek yüzyıldır aranan ve heykeller ve yazıtlarda atıfta bulunulan bir Maya krallığı olan Sak Tz’i’nin başkenti sonunda bulundu.

Yeni keşfedilen krallıkta bulunan bir taş levhanın çizimi (solda) ve dijital 3B modeli (sağda). C: Stephen Houston/Brown University

Keşif, arkeologlar tarafından değil, yerel bir çiftçi tarafından yapıldı. Bölgenin yerlisi bir adam Meksika’nın Chiapas eyaletinde yaşayan Lacanja Tzeltal topluluğu yakınında 0.6 x 1.2 metrelik bir tablet keşfetti. Tabletteki yazıtlar, mitoloji, şiir ve tarih gibi tipik Maya uygulamalarını anlatıyor ve mit ve gerçekliği bir arada yansıtıyor. Tabletin çeşitli bölümleri, efsanevi bir su yılanını, çeşitli isimsiz tanrıları, efsanevi bir seli ve eski yöneticilerin doğumlarını, yaşamlarını ve savaşlarını anlatan yazıtlar içeriyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

3- Neandertaller Köpekbalığı ve Yunus Yiyordu

Araştırmacılar, Neandertallerin kıyı ortamlarından geniş ölçüde faydalandıklarını, balık, yengeç ve midye topladıklarını ortaya koydu.

Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi için yaratılan bir Neandertal rekonstrüksiyonu. C: Richard Gray / Alamy

Şimdiye kadar birçok Neandertal bölgesinde, dağınık haldeki deniz kabukları gibi deniz kaynaklarının sadece küçük ölçekli kullanımının kalıntıları bulunmuştu. Ancak şimdi arkeologlar, Portekiz sahilindeki bir mağarayı kazdılar ve 106.000 ila 86.000 yıl öncesine uzanan midyeler ve deniz minareleri de dahil olmak üzere büyük kalıntı tabakaları keşfettiler. Keşif, Neandertallerin sistematik olarak deniz ürünleri topladığını gösteriyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

2- Homo erectus İki Farklı Taş Alet Teknolojisi Kullanmış

Etiyopya’da kafatası parçalarının, birbirinden farklı taş aletlerin yanında bulunması, Homo erectus’un yaşam tarzına yeni bir ışık tutuyor.

Etiyopya’da bulunan homo erectus kafatası parçaları. C: Michael J. Rogers

Bulgular, bir insan türünün sadece bir tür alet teknolojisi kullandığı fikrini ortadan kaldırıyor, bu da insan atalarının davranışsal olarak düşünülenden daha esnek olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, Etiyopya’nın Gona bölgesinde iki Homo erectus kafatası buldular. Biri 1.26 milyon yıl, diğeri ise en az 1.5 milyon yıl öncesine aitti. Alışılmadık şekilde, kafatasları doğrudan çeşitli taş aletlerin yanında bulundu. Keşifler, hem Oldowan hem de Aşölyen alet teknolojisinin aynı anda kullanıldığını gösteriyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

1- Konya’da Bilinmeyen Bir Demir Çağı Krallığı Keşfedildi

Konya’da yapılan yüzey araştırmalarında, şimdiye kadar bilinmeyen bir Demir Çağı krallığı keşfedildi: “Ben büyük kral Hartapu!”

Konya’daki yüzey araştırması sırasında bulunan ve MÖ 8. yüzyıla ait olabileceği düşünülen Luvice yazılı yazıt, Türkmen-Karahöyük’ün büyük ihtimalle Hartapu adlı bir kralın başkenti olduğunu gösteriyor. Yazıtta şöyle yazıyor:

“Ben büyük kral Hartapu, Muska ülkesini işgal ettiğim zaman başka krallar tarafından saldırıya uğradım. Fırtına tanrısı ve diğer tanrıların yardımıyla diğer bütün kralları yendim!”

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

BONUS

Antik Kentte Kazı Yapan Defineci, Profesöre Yakalandı

Arkeofili editöryel servisi. İletişim: arkeofili@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login