Bu Tuhaf Gagalı Sürüngen, Modern Timsahların Akrabasıydı

Wyoming’deki paleontologlar, günümüz timsahlarıyla akrabalığa sahip otçul bir sürüngen olan rhynchosaur’un yeni cins ve türünü keşfetti.

Bundan yaklaşık 230 milyon yıl önce, Geç Triyas Dönemi sırasında ve şu an Wyoming’in bulunduğu bölgede, gaga benzeri ağzı olan bodur bir sürüngen yaşıyordu.

Paleontologlar, bir kök grup canlısı veya erken dönem archosaur (arkozor) olan, dolayısıyla günümüz kuş ve timsahlarıyla uzak akrabalığa sahip otçul sürüngen kalıntılarını, papağan benzeri gagalarıyla tanımlanan otçul bir grup olan rhynchosaur’un yeni cins ve türü olarak belirledi. Ekip, Diversity dergisinde yayımlanan çalışmada, Beesiiwo cooowuse olarak isimlendirdikleri bu yeni tanımlanan tür hakkında bilgi verdi.

(İlgili: Afrika’da Bilinen En Eski Dinozor Zimbabve’de Bulundu)

Wisconsin-Madison Üniversitesi’nde paleontolog ve çalışmanın ortak yazarı David Lovelace, “Beesiiwo, alışılmadık derecede büyük değildi.” diyor. Lovelace, yetişkin bir bireyin muhtemelen 5 ila 7 kilogram ağırlığında ve yaklaşık olarak 0.6 metre uzunluğunda olduğunu tahmin ediyor.

Araştırmacılar, canlının yediği spesifik bitkiler hakkında sadece tahminde bulunabiliyorlar.

Lovelace, “Paleo polen ve bitki kalıntılarından çevrede, beslenmelerine katkıda bulunmuş olabilecek kozalaklı ağaçlar, eğreltiotları ve at kuyruğu bitkilerinin olduğunu kesinlikle anlayabiliyoruz. Gaga şeklindeki ağızları, yaprakları soymak veya kesmek için pekala kullanılmış olabilir fakat bildiğim kadarıyla buna dair doğrudan bir kanıt yok.” diyor.

Paleontologlar, Rocky Dağları’nın kuzey parçalarından birini oluşturan Bighorn Dağları’nda bulunan bir  Triyasik jeolojik formasyon olarak kabul edilen Popo Agie Formasyonu’nda, beş tane rhynchosaur örneğini gün yüzüne çıkardı. Örneklerden üst ve alt çene kemiği parçalarını içeren üç tanesi, yeni türlere aitti.

Fosillerin Yerli Amerika topraklarında bulunması nedeniyle araştırmacılar yeni türe, Arapaho dilinde Wyoming’in merkezinde bulunan “Alcova bölgesindeki büyük kertenkele” anlamına gelen Beesiiwo cooowuse ismini vermek için Kuzey Arapaho Kabile Tarihi Koruma Ofisi’nden liderlerle ortaklık kurdu.

Bu isimlendirme; Arapaho halkı, Wind River Indian Reservation’da bulunan Fort Washakie Okulları’ndan öğrenciler ve üniversitenin paleontolojiyi kolonicilikten kurtarmak için yaptığı iş birliğinin bir parçasıydı. Batı Amerika’da keşfedilen fosillerin çokluğuna rağmen, yerel topraklarda bulunan bir örneğe ilk kez Arapaho dilinde isim verildi.

Lovelace, “Burası saha çalışması yapmak için çok heyecan verici bir yer, çünkü bu jeolojik oluşum üzerinde gerçekten neredeyse bir yüzyıldır çalışma yapılmadı.” diyor.

“Yetişkinlerin, Fort Washakie Okulları ile Wisconsin-Madison Üniversitesi öğrencilerinin ve bilim insanlarının; Batı bilimi, yerel bilim ve geleneksel ekolojik bilgi birikimini birbirine entegre edebilmek için hep birlikte çalıştıkları bu sahada çok kültürlü, birçok nesli içeren bir etkileşimi elde edebiliyoruz.”

Live Science. 21 Nisan 2023.

Makale: Fitch, A. J., Haas, M., C’Hair, W., Ridgley, E., Ridgley, B., Oldman, D., … & Lovelace, D. M. (2023). A New Rhynchosaur Taxon from the Popo Agie Formation, WY: Implications for a Northern Pangean Early-Late Triassic (Carnian) Fauna. Diversity, 15(4), 544.