Orta Çağ’a Damgasını Vurmuş 10 Skandal

Skandal kelimesi her çağda gerektiği karşılığı bulmuş görünüyor. Orta Çağ’da da durum günümüzden farklı değildi. Krallar’dan Papa’lara, sıradan halktan Kraliçe’lere kadar herkes skandallardan nasibi almıştı. Rüşvet ve yolsuzluktan erkek fahişelere, sansasyonel evliliklerden yargılanan cesetlere kadar Orta Çağ’a damgasını vurmuş 10 skandalı sizler için derledik.

1-Kestane Ziyafeti

Orta Çağ’ın en kötü şöhretli Papa’larından birisi de Rodrigo Borgia’ydı. VI. Alexander olarak da bilinen Borgia 1492 yılından ölümüne kadar Papalık görevinde bulundu. Kendisi ve çocuklarından en dikkat çekenleri olan Cesare ve Lucretia birlikte adı birçok skandala karışan Borgia, halk tarafından yozlaşmış ve kazanmak için her şeyi yapabilecek potansiyelde biri olarak görülüyordu. Skandallardan belki de en kötüsü olanı “Kestane Ziyafeti” adıyla biliniyor.

Vatikan’da görevli  Johann Burchard skandalı şöyle tarif ediyor. “Cesare Borgia Vatikan’da bir ziyafet düzenliyor ve ziyafete 50 adet fahişe çağırıyor. Gelen konuklara dans eden fahişeler yemekler yendikten sonra üzerindekileri çıkartıyorlar. Masalarda bulunan şamdanları yere alan fahişeler salonda bulunan kestaneleri odanın her yerine fırlatıyorlar. Daha sonra dizlerinin arasına şamdanları alıp emekleme pozisyonunda kestaneleri toplamaya başlıyorlar. Papa ile çocukları Cesare ve Borgia’nın da izlediği bu gösterinin sonunda en iyi performansı gösteren kadınlara ipek gömlek, ayakkabı ve şapka gibi hediyeler veriliyor.

2-Abelard ve Heloise

Orta Çağ’ın belki de en önemli çiftlerinden birisi de Abelard ve Heloise’ti. Peter Abelard 12.yy’ın önde gelen akademisyenlerinden birisi,  Heloise d’Argenteuil’de onun, oldukça yetenekli bir öğrencisiydi. Halktan gizli bir şekilde aşk yaşamaya başlayan bu çiftin, adını Astrolabe koydukları bir çocukları da oldu.

Abelard daha sonra, Heloise’i, akademik şöhretinin zarar görmemesi için gizli kalmak koşuluyla evlenmeye ikna etti. Beklenmedik biçimde tüm meseleden haberdar olan Heloise’in amcası bir grup adamla Abelard’a saldırdı ve onu hadım etti. Hadım edildikten sonra bir keşiş olan Peter tüm bu olaylardan sonra rahibe olan Heloise ile yazışmaya başladı. Muhtemelen, birlikte de gömüldüler.

3-Nesle Kulesi Olayı

Fransa Kralı IV. Philip’in 3 gelininin de işin içinde olduğu Nesle Kulesi Olayı o dönem oldukça yankı uyandırmıştı. Kralın kızı olan ve daha sonra İngiltere Kralı II.Edward ile evlenen Isabella’nın da müdahil olduğu olayda, Isabella babasını görümcelerine verdiği para keselerinin Normandiya şövalyelerinin eline geçtiği konusunda bilgilendiriyor. Kralın gelinlerinin Nesle Kulesi’nde şövalyelerle bir yasak ilişkide bulunmuş olabileceği düşünülünce, IV. Philip şövalyeleri yakalattırıyor ve ilişkiyi itiraf ettirene kadar işkence ettiriyor. Hadım edildikten sonra da idam ediliyorlar.

Gelinler hakkında soruşturma başlatılıyor ve ikisi suçlu bulunuyor. Kafaları kazınan iki gelin de ömür boyu hapse mahkum oluyor. Birisi 1 yıl sonra gizemli bir şekilde ölüyor fakat öldürülme ihtimali de mevcut. Diğeri ise 8 yıl yeraltında bir hapishanede kalıyor fakat daha sonra salıveriliyor ve bir rahibe oluyor. Bu da ne yazık ki tutsaklık süresi boyunca olduğu düşünülen kötü sağlık koşullarının da etkisiyle birkaç yıl içinde acı çekerek ölüyor.

4-Medici Bankası’nın Çöküşü

Orta Çağ’da İtalya denince akla gelen en önemli figürdür Medici Ailesi. 13-17. yy’da hüküm süren Medici’ler 14.yy’da Floransa’da bir banka açıyorlar. Bu banka gelecek yüzyılın en zengin bankası haline geliyor ve bütün Avrupa kıtasında şubeler açıyor. Fakat borçlanmalar ve yönetimdeki aksaklıklar dolayısıyla bankanın serveti yavaş yavaş erimeye başlıyor. Durum o kadar kötüye hale geliyor ki, Medici’ler Fiorentina Devlet Hazinesi’nden  ve evlenme çağındaki genç kızların çeyiz parası olarak kullanılan yardım fonundan zimmetine para geçiriyor. 1494 yılında Fransa Kralı VII. Charles olaya el koyuyor ve İtalya’yı işgal ediyor. Medici Bankası’na son veren Kral, Piero de’ Medici veya nam-ı değer “Talihsiz Piero” yu Floransa’dan sürgüne yolluyor.

5- Alev Almış Adamların Balosu

Kral VI. Charles 1380 yılında 12 yaşındayken Fransa Kralı oldu. 1390 yılında birtakım psikolojik ve akli denge bozukluğu gibi rahatsızlıklar yaşamaya başlayan Charles, kendisinin camdan yapılma bir insan olduğunu düşünmeye başladı. 28 Ocak 1393 yılında Kral’ın karısı nedimelerinden birisinin evliliği  için bir maskeli balo düzenledi. Baloda Kral ve onun arkadaşları olan birçok asilzade “vahşi adam” konsepti altında yüzlerinde maskeler, ipekten ve reçineden yapılma kostümlerle dans etmeye başladılar.

İlerleyen saatlerde Charles’in kardeşi  ve Orlando Dükü olan III. Louis iyice sarhoş olmaya başladı ve davetin olduğu salona oldukça dengesiz biçimde yanan meşaleleri getirdi. Meşaleleri kontrolsüz biçimde etrafa savuran Louis, dansçılardan birisinin kıyafetinin alev almasına sebep oldu ve alev hızlıca diğer dansçılara da yayıldı. Kral, genç karısı tarafından üzerine elbise atılarak kurtarıldı ve ateş söndürüldü. Bir adam şarap fıçısına atlayıp ateşi söndürürken birkaç kişi de hafif yaralandı Fakat  4 kişi canlı şekilde yanarak hayatını kaybetti. Tasvir edilene göre “adamların genital bölgeleri zemine düşmüş bir şekilde hala yanmaya devam ediyordu”.  Bu trajedi Paris sokaklarında yayılmaya başladı ve halk mahkemeleri hiçbir şey yapmamakla suçladı. Halk gösterileri bastırıldı ve Kral Charles ailesi ile oldukça pişman olduklarını söyledi.

6- Erkek Fahişe: John Rykener

1395 yılında Londra yetkilileri John Rykener’i adında bir adamı, kadın kıyafetleri giyip, fahişelik yaparak başka erkeklerle birlikte olma suçundan tutuklanıyor. Sorgu kayıtlarında yazanlara göre John’un birçok müşterisi var. Rykener, erkek olarak birçok rahibeyle ve evli veya bekar fark etmeksizin birçok adam veya kadınla birlikte oluyor. Rykener öncelikli tercihinin rahipler olduğunu çünkü daha fazla ödeme yaptıklarını belirtiyor. Hatta bir Fransiskan rahibinin kendisine bir yüzük verdiğini söylüyor

7- IX. Benedict’in Papalık’ı Satması

IX. Benedict, 1032 yılında 20 yaşındayken Papa oluyor. Benedict’in varislerinden birisi onun hakkında, “Tecavüzcü, katil ve ağza alınamayacak birçok kötü işin müsebbibir. Bir Papa fakat o kadar iğrenç, alçak, pislik birisi ki onu her düşündüğümde bir ürperti geliyor”. Şeklinde bahsediyor. Papalık döneminde en skandal olayı 1045 yılında meydana geliyor. Benedict’in vaftiz babası ona Papalık’tan çekilmesi için rüşvet teklif ediyor ve başarılı oluyor. Parayı alan Benedict bir yıl içinde verdiği karardan pişman oluyor ve tekrar Papa olmak için Roma’ya geliyor. Tüm bu olaylar Alman İmparatoru’nun kulağına gidiyor. İtalya’ya gelen İmparator makamı her ikisinden de kurtarıyor.

8- Philip Augustus ve Danimarka Prensesi Ingeborg’un Evlenmesi  

1193 yılında Fransa Kralı Philip II. Augustus Danimarka Prensesi Ingeborg ile evlenir. Evlendikleri günden sonra Philip evliliği ani bir şekilde sonlandırmaya karar verir. Ingeborg Fransız mahkemesinin kararıyla gelecek 20 yıl için civardaki bir kaleye tutsak olarak yollanır. Olay tüm Avrupa’da yayılır ve Papa, Kral Philip’i karısıyla barışmazsa aforoz etmekle tehdit eder. 1213’e kadar Kral Philip, siyasi sebeplerden dolayı, Ingeborg’un salıverilmesini ve bir kraliçe olarak muamele görmesini kabul etmez.

9- İngiltere Parlamentosu’nun Yolsuzluğu

Kral III. Edward’ın saltanatının son yıllarında hükümetin önde gelenlerinin yolsuzluk yaptığına dair suçlamalar gün yüzüne çıkmaya başladı. Yolsuzlukla suçlanan kişiler arasında William Latimer, Kral’ın Kahyası, Richard Lyons ve Darphane Bekçisi gibi kişiler yer alıyor. Rüşvet, hükümet fonlarını zimmete geçirme, mali boşlukları kullanarak yüksek faiz oranlı krediler sağlama gibi yolsuzluklar öne çıkıyor. Bu kişilerin dışında bir diğer suçlamada Kral’ın metresi olan Alice Perrers’e yönlendiriliyor. Perrer ise kendisine verilen toprak parçaları ve hediyelerin,  Kral’ı dolandırarak aldığı yönündeki suçlamalara maruz kalıyor.

1376’da İngiltere Parlamentosu olaya el koyuyor. Latimer ve Lyons hapse mahkum ediliyor, Perrers İngiltere’den sürgüne gönderiliyor ve mülkiyetindeki tüm toprak parçalarına el konuluyor. Fakat Parlamento yolsuzluk defterini tam anlamıyla kapatamıyor. Takip edilen yıllarda yargılanan kişilerin tekrar güç kazanmasına izin veriliyor. Bu iznin sonucu olarak da 1381’de Köylü Ayaklanması ortaya çıkıyor ve ayaklanmaya maddi fon sağlayan Richard Lyons, Londra’da halka açık alanda başı vurularak idam ediliyor.

10- Kadavra Sinodu

9. ve 10. yy’da Papalıkta iktidar kavgaları ve küçük çaplı çatışmalar ortaya çıkmaya başlıyor. 897 yılında meydana gelen bir olay ise bu çatışmaların vardığı noktayı özetliyor. Papa VI. Stephen, kendisinden önce gelen, 897 yılında hayatını kaybetmiş olan Papa Formosus’un bedenini mezardan çıkarıyor ve yargılamaya tabii tutuyor. Mezardan çıkarılan ve hükümdarlık tahtına yaslanmış olan kadavraya karşı, Papa VI. Stephen bağırarak suçlamaları listeliyor. Beklenildiği gibi Formosus’un cansız bedeni suçlu bulunuyor ve ceza olarak elbiseleri çıkarılıyor, 3 parmağı kesiliyor ve bedeninin geri kalanı Tiber Nehri’ne atılıyor. Eski Papa’ya karşı hakaretten dolayı halkın tepkisiyle karşılaşan ve  yargılanan Papa VI. Stephen tutuklanarak hapse atılıyor ve orada boğularak hayatını kaybediyor.

medievalists