Britanya’nın İlk Sakinlerine Ait 600.000 Yıllık Kanıtlar Bulundu

İngiltere’de yapılan arkeolojik keşifler, 620.000 ila 560.000 yıl önce Güney Britanya’da erken insanların varlığını doğruladı. Bulgular, kuzey Avrupa’da bilinen en eski Paleolitik alanlardan birini ortaya koyuyor.

1920’lerde keşfedilen el baltalarından bir seçki. C: University of Cambridge

Kontrollü kazıları ve radyometrik tarihlemeyi içeren bulgular, bölgede ilk defa taş aletlerin ortaya çıkarılmasından bir asır sonra geldi.

Cambridge Üniversitesi’ndeki arkeologlar tarafından yürütülen araştırma, Neandertallerin atası olan Homo heidelbergensis’in bu dönemde (hâlâ Avrupa’ya bağlıyken) güney İngiltere’de iskan ettiğini doğruluyor ve Avrupa tarihöncesinde en eski hayvan derisi işleme yöntemlerinin bazılarına dair umut verici kanıtlar sunuyor.

(İlgili: Neandertaller DNA’mızda Yaşıyor – Ve Diğer Eski İnsanlar da)

Eski bir nehir yatağında bulunan Canterbury bölgesi, ilk olarak 1920’lerde yerel işçilerin el baltaları olarak bilinen eserleri (çoğu şimdi British Museum’da) ortaya çıkardığı zaman keşfedildi. Ancak yeni kazılarda modern tarihleme teknikleri uygulandı ve sonunda bunların yaşları belirlendi.

Cambridge Arkeoloji Departmanı öncülüğünde yürütülen son kazılar, yalnızca orijinal alanın tarihini belirlemekle kalmadı, aynı zamanda orada keşfedilen ilk “kazıyıcılar” da dahil olmak üzere yeni çakmaktaşı eserler tespit etti.

Araştırmacılar, feldspat kum tanelerinin en son güneş ışığına maruz kaldığı noktayı belirleyen ve böylece ne zaman gömüldüklerini belirleyen bir teknik olan kızılötesi radyofloresan (IR-RF) tarihleme kullanarak bu taş aletleri tarihlendirdiler.

Royal Society Open Science dergisinde yayımlanan çalışma, erken insanların İngiltere’de 840.000 ve potansiyel olarak 950.000 yıl önce var olduğunun bilindiğini, ancak bu erken ziyaretlerin kısacık olduğunu belirtiyor.

Homo heidelbergensis’e ait bir kafatası fosili (alanda bulunmadı). C: Giuseppe Castelli, Department of Archaeology, University of Cambridge

Soğuk buzul dönemleri, insan popülasyonlarını defalarca Kuzey Avrupa’nın dışına sürdü ve şimdiye kadar, Britanya’nın günümüzden 560.000 ila 620.000 yıl önceki sıcak dönemde yeniden iskan edildiğine dair yalnızca sınırlı kanıt vardı. Suffolk’taki bazı sitelerin bu zamana ait aletleri barındırdığına inanılıyor, ancak bu eserler, doğru tarihleme yöntemlerinin kullanılmasının zor olduğu bağlamlarda bulunmuştu.

Yeni sitenin tarihlendirilmesine öncülük eden Almanya’daki Tübingen Üniversitesi’nden Dr. Tobias Lauer, “Kent’teki bu siteyle ilgili harika şeylerden biri de bu. Eserler tam olarak antik nehrin onları yerleştirdiği yerdeydi, yani nehir vadinin farklı bir bölgesine taşınmadan önce yapılmış olduklarını güvenle söyleyebiliriz.” diyor.

Kazıyı yöneten Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Alastair Key şöyle diyor: “Aletlerin çeşitliliği harika. 1920’lerde, burada, İngiltere’de şimdiye kadar keşfedilen en eski el baltalarından bazıları bulunmuştu. Şimdi, ilk kez, bu çok erken tarihte kazıma ve delme aletlerine dair nadir kanıtlar bulduk.”

Homo heidelbergensis, çeşitli hayvan ve bitki besinlerini yediği bilinen bir avcı toplayıcı insan türüydü; bu, birçok aletin hayvan leşlerini, potansiyel olarak geyik, at, gergedan ve bizonu ve ayrıca yumrular ve diğer bitkileri işlemek için kullanılmış olabileceği anlamına geliyor.

Bunun kanıtı, sahada bulunan keskin kenarlı yonga ve el baltası aletlerinde görülebilir. Bununla birlikte, kazıma ve delme aletlerinin varlığı, başka faaliyetlerin üstlenilmiş olabileceğini düşündürüyor.

Alanda bulunan çakmaktaşı eserlerden oluşan bir seçki. C: University of Cambridge

Eserleri analiz eden Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Dr. Tomos Proffitt, “Paleolitik dönemde kazıyıcılar, genellikle hayvan postu hazırlama ile ilişkilendirilir. Bu nedenle, bu eserleri bulmak, bu süre zarfında insanların muhtemelen giysi veya barınak için hayvan postları hazırladıklarını düşündürebilir.” diyor.

“Yalnızca orijinal buluntulardan değil, aynı zamanda yeni daha küçük kazılarımızdan elde edilen taş alet yelpazesi, Britanya olan bölgede yaşayan homininlerin sadece hayatta kalmakla kalmayıp başarılı olduklarını da gösteriyor.”

O zamanlar İngiltere bir ada değildi, bunun yerine Avrupa kıtasının kuzeybatı yarımadasını temsil ediyordu. Bu, bireylerin mevcut Kent kıyı şeridinin izin verdiğinden çok daha büyük bir arazide hareket etmelerine izin verdi ve site potansiyel olarak yalnızca daha sıcak yaz aylarında ziyaret edildi.

Kazıya öncülük eden Kent Üniversitesi’nden Dr. Matthew Skinner, “Bu popülasyonlar hakkında keşfedilecek çok şey var. Özellikle gelecekteki kazılarda bu taş aletleri üreten kişilerin iskelet kalıntılarını bulmayı umuyoruz, çünkü iskeletler İngiltere’de çok nadir.” diyor.

Sahada daha fazla çalışma planlanıyor ve bu erken insanların davranışlarına ilişkin yeni bilgiler elde edilmesi bekleniyor. Ekip, konseyin şehrin uluslararası öneme sahip tarih öncesi mirasının değerini tanımasını ve alanın gelecek nesiller için korunmasını sağlamasını umuyor.

Avrupa’daki Homo heidelbergensis popülasyonlarının Neandertallere, Afrika’daki ayrı bir Homo heidelbergensis popülasyonunun ise Homo sapiens’e evrimleştiği düşünülüyor.

Norfolk’taki Happisburgh’da 840.000 veya 950.000 yıl öncesine tarihlenen ayak izleri, günümüzde Britanya olan bölgede iskan eden homininlerin en eski kanıtını temsil ediyor.


University of Cambridge. 22 Haziran 2022.

Makale: Key Alastair et al. 2022. On the earliest Acheulean in Britain: first dates and in-situ artefacts from the MIS 15 site of Fordwich (Kent, UK). R. Soc.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login