500 Milyon Yıllık Deniz Canlısı Fosili Keşfedildi

Kanada’daki Rocky Dağları’nda, Kambriyen döneminde yaşamış (541 milyon ila 485 milyon önce) yumuşak bacaklı solucan benzeri bir deniz canlısı türü olan yeni bir lobopodian fosili keşfedildi.

Ovatiovermis cribratus, kuru koşullar altında doğrudan ışık (sol) veya çapraz polarize ışık (sağ) kullanarak çekilen fotoğrafları. Beyaz çubuklar 5 mm değerinde. F: Royal Ontario Museum

Bilim insanları Birleşik Krallık Kolumbiyası’nda 500 milyon yıllık bir deniz canlısına ait fosil keşfetti ve Ovatiovermis cribratus adını verdi. Araştırmanın yazarları bulgularının, lopodianların ve akrabalarının evrimi üzerine yeni görüşler sunduğuna inanıyor.

Royal Ontario Müzesi’ndeki omurgasız paleontoloji bölümünün kıdemli küratörü ve makalenin baş yazarı Dr Jean-Bernard Caron, “Ovatiovermis tüm bacaklar açıkken bile başparmağımdan uzun değildi ve yalnızca iki örneği biliniyor. Bununla birlikte, bu yeni tür, lobopodianların ekolojisi ve ilişkileri hakkında fantastik yeni bilgiler sunuyor. Lopodianlar, Modern tardigratları, onikoforları ve Dünya’daki en büyük hayvan grubunu anlamak için önemli olan bir grup Kambriyen omurgasız hayvanı.”

BMC Evolutionary Biology adlı akademik dergide yayımlanan araştırma, paleozoik devrin ilk dönemine ait canlının görünüşünün ve beslenme alışkanlıklarının daha önce görülmemiş türden olduğunu ortaya koydu. Aşırı yaşı ve görülmemiş fiziksel özellikleriyle, örümcek, akrep ve bazı kabuklu türlerin ilk örneği olduğu düşünülüyor.

“Ovatiovermis cribratus” adı verilen deniz canlısı, birkaç santimetre boyundaydı. Vücudunu ileri geri hareket ettirerek, küçük boyutlardaki avlarını yakalıyordu. Araştırmacılar, Ovatiovermis’in arka tarafında yer alan kıvrımlı kıskaçların, ona ve diğer lobopodian türlerine sert zeminlerde tutunma gücü verdiğine ve dik ya da yatay durmalarını sağladığına inanıyor. Canlının ön tarafında bulunan kıllı ya da dikenli iki uzun uzuv ise, yiyecekleri filtrelemeye ve toplamaya ya da ağzına yaklaştırmaya yaramış olabilir.

Lobopodian adlı 30 bacaklı tür, paleozoik dönemde yaşayan, solucana benzer fiziksel özelliklere sahip canlılardı. Lobopodianlar uzun zamandır bilinmekte ve araştırılmakta. Fakat ne yazık ki, omurgasız hayvanlar ağacında ilginç bir konuma sahip olan bu türün ekolojisi hala tam olarak anlaşılamadı.

Ovatiovermis cribratus’un bilimsel canlandırması, bu yumuşak gövdeli deniz hayvanının, ön besleme uzuvlarını uzattığında nasıl görüneceğini gösteriyor. F: Royal Ontario Museum

Sert kabuğu yok

Dr. Caron, “Bu sonuçlar, süspansiyon beslenmenin (Suda askı haldeki parçacıklarla beslenen), Kambriyen dönemde zaten yaygın bir yaşam şekli olduğunu fikrini destekliyor. Bunun ortaya çıkışı, modern deniz ekosistemlerinin kökeni için önemli ve ilk hayvanların hızla çeşitlenmesinde rol oynamış olmalı.”

Yeni keşfedilen ‘Ovatiovermis cribratus’ türü 20-30 bacağa sahip. Ancak bu ayaklar türün diğer çok ayaklılarda olduğu gibi savunma için kullanılan sivrilik yok. Araştırmacılar, diğer süspansiyon beslenen organizmalara karşın, bu organizmanın vücudunu korumak için herhangi bir sert kabuğu bulunmadığını söylüyor. Dr. Caron, “Akrabalarının aksine, bu türün korunması için vücudunda herhangi bir omurga veya plaka yok. Böylesine ‘çıplak’ olması, yırtıcılara karşı nasıl bir koruma sağlayabildiği sorusunu akla getiriyor.” diyor.

O. cribratus’da vücut korumasının olmaması, Kambriyen döneminde yaşayan organizmaların özellikle savunma yapısı geliştirmiş olmadıklarını gösteriyor. Araştırmacılar, O. cribratus’un yırtıcı hayvanları önlemek için sünger kolonilerle birlikte yaşamış olabileceklerini ya da modern hayvanlara benzer şekilde kamuflaj kullandıklarını düşünüyor. Bir diğer olasılık da yırtıcı hayvanlara karşı zehirli olması. Fakat uzmanlar sadece fosile bakarak bunu bilmenin mümkün olmadığını ve sonsuza kadar sır olarak kalabileceğini belirtiyor.

Royal Ontario Müzesi araştırmacılarından Jean-Bernard Caron ve Cédric Aria inceledikleri fosillerin bu canlının kendine has vücut yapısını ortaya koyduğunu anlatırken, canlının vücudunun üst kısmının uzun ve kuvvetsiz ayaklarının ise iki sıra ince tüylerle kaplı olduğunu belirttiler.

Buzul Bölgesinde 90 Milyon Yıllık Yeni Bir Kuş Türü Bulundu

3.8 Milyon Yıllık Devekuşu Yumurtasında Korunmuş Proteinler Bulundu


BBC, phys.org. 30 Ocak 2017.

Makale: Jean-Bernard Caron et al, Cambrian suspension-feeding lobopodians and the early radiation of panarthropods, BMC Evolutionary Biology (2017).

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login