Sulara Gömülen Allianoi’nin Hukuk Mücadelesi AYM’ye Taşındı

1800 yıllık antik sağlık merkezi Allianoi Antik Kenti, Yortanlı Barajının suları altında kaldı. Allianoi baraj sularının altında kalsa da, antik kenti kurtarmaya yönelik çalışmalar hukuksal çerçevede devam ediyor. EGEÇEP ve bir grup yurttaş, Allianoi’yi sulara gömen kararlarla ilgili davaları Anayasa Mahkemesine taşıdı.

1. Derece Arkeolojik sit olan Allianoi Antik Kenti, henüz daha %30’u kazılamadan ömrü 40-50 yıl olan Yortanlı Barajı’nın suları altında kaldı. Başta antik kentte kazılar yapan Trakya Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Yaraş ve arkeoloji ekibi olmak üzere, onlarca yurttaş ve kurum Allianoi’nin sular altında kalmaması için yıllarca mücadele etti. Davaların ve eylemlerin bir sonuç vermemesi üzerine 2011 yılında Yortanlı Barajı su tutmaya başladı ve antik kenti suları altına gömdü.

Tamamen Sular Altında Kaldı

1998 yılında bulunan Allianoi Antik Kenti’nde yapılan kurtarma kazıları süresi boyunca birçok dava açıldı. 1. derece arkeolojik sit alanı olan Allianoi’nin sular altında kalmaması için birçok mücadele verildi.

Açılan davalardan birisi antik kentin sular altında kalmasını önleyebilmek için Yortanlı Barajı’nın aks yerinin ve göl alanının değiştirilmesi için DSİ’ye yapılan itirazları kapsıyordu. Diğer dava ise Allianoi’yi 1. derece sit ilan eden, ardından siyasi baskılara boyun eğerek bu kararından çark eden İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun “Kille örtülerek Allianoi suya gömülebilir” kararına karşı açılmıştı.

Fakat açılan davalar sonuç vermeyince antik kent sulara gömüldü.  Fakat Allianoi tamamen suya gömüldükten sonra bile Allianoi’yi kurtarmaya yönelik iki dava için Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapıldı. EGEÇEP Derneği ve yüzün üzerinde yurttaş adına AYM’ye başvuran EGEÇEP Hukuk Komisyonu Üyesi Av. Arif Ali Cangı, Allianoi’yi hukuksuz ve vicdansızca suya gömmüş olsalar da hukuki mücadelenin devam ettiğini söyledi.

Hukuk Mücadelesi AYM’ye Taşındı

Allianoi Antik Kentinin, Yortanlı Barajı’nın tam ortasında bulunduğunu belirten Cangı, Allianoi’nin Anadolu mozaiğinin en güzel parçalarından birisi, ülkemizde sağlam kalmış halen kullanılabilecek sıcak suyu ile en büyük sağlık merkezi, aynı zamanda dünyanın doğa tarafından en iyi korunmuş ve en sağlam kalabilmiş sağlık yurtlarından birisi olduğunu söyledi. Bu özellikleriyle “İnsanlığın ortak kültür mirası” nitelemesini çoktan hak etmiş  olan Allianoi’nin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması için yurttaşlar, dernekler ve meslek odalarından oluşturulan Allianoi Girişim Grubu adlı örgütlenme ile toplumsal ve hukuksal mücadele yürütüldüğünü aktaran Cangı, antik kentle ilgili verilen yargı sürecinin tamamlanmasının ardından hukuk mücadelesinin devamı için konuyu AYM’ye taşıdıklarını söyledi.

AYM Başvuru Gerekçeleri

Avukat Arif Ali Cangı’nın AYM’ye gönderdiği başvuru dilekçesindeki gerekçelerden bazıları şunlar;

1) 30.12.2010’da açılan ve 20.01.2016 yılında sonuçlanan davada adil yargılanma hakkı ihlal edilmiştir. Yargılamada makul süre aşılmıştır. Makul süre aşıldığı için ören yeri kumla kaplanmış, barajda su tutulmasına izin verilmesi üzerine de su tutma işlemine girişilmiş ve Allianoi suya gömülmüştür.

2) Teknik değerlendirme içeren bilirkişi raporunun dikkate alınmaması ciddi bir adil yargılanma hakkı ihlalidir. Yerel mahkemenin oy çokluğu ile verilen davanın esastan reddi kararında, dava dosyasında yapılan bilirkişi incelemesine dayanılmaktadır. Bilirkişi heyetindeki azınlık görüşü, mahkeme kararında çoğunluk görüşü halini alarak, tek kişinin oyu ile karar verilmiştir.

3) Temyiz aşamasında duruşma isteminin karşılanmaması da adil yargılanma hakkının ihlalidir;

4 ) Kültürel mirasın korunmasına ilişkin anayasa, uluslararası sözleşmeler ile AİHS’nin 8. ve 13. maddeleri ihlal edilmiştir.

evrensel.net