Peru’da Süslenerek Kurban Edilmiş Kobaylar Bulundu

Peru’daki ilgi çekici keşif, ritüelistik olarak kurban edilen guinea pig’lerin (kobay), 16. yüzyıl İnkaları tarafından renkli küpeler ve kolyeler ile süslendiğini gösteriyor.

Yapılan yeni araştırma, Peru’nun güneyindeki Tambo Viejo arkeolojik alanında sıradışı bulguları ortaya koyuyor.

İnkalar bu bölgede birkaç idari merkez inşa etmişti ve Tambo Viejo onlardan biriydi. And Araştırmaları Enstitüsü’nden arkeolog Lidio Valdez, bölgedeki iki farklı yerde, ritüelistik olarak kurban edilmiş 100 adet kobay (guinea pig) ortaya çıkardı.

Bu başlı başına büyük bir keşif. Zira bu keşif, Amerika’nın ilk İspanyol sömürgecileri tarafından kaydedilen gözlemlerinin, yani ritüeller sırasında kobayların toplu olarak öldürülmesini destekleyen ilk gerçek arkeolojik kanıt olma özelliğini taşıyor.

(Peru’daki Topluma Çocuklarını Kurban Ettiren Şey Neydi?)

Valdez, “Bu nedenle, Tambo Viejo’daki 100 kobay, eski İnka bölgesi için bilinen en büyük buluntuyu temsil ediyor.” diyor.

Bu ritüel kurban etme olayı, günümüzden 400 yıl önce, yani Avrupalıların Yeni Dünya’ya gelişinden iki asır sonra meydana gelmişti.

Ancak, keşfin daha dikkat çekici yönü, İnka uzmanları tarafından daha önce hiç görülmemiş bir şey hakkındaydı. Alanda bulunan kobaylar renkli ipten yapılmış küpeler ve kolyeler ile süslenmişti. Hatta bazıları suşi rulosu gibi pamuk örtü içine sarılmıştı.

Valdez, “Ne zaman Tambo Viejo’da kazı yapılsa yeni bulgular çıkıyor ve bu da geçmiş hakkında öğrenilecek çok şey olduğunu gösteriyor. Burada, daha önce hiç görülmemiş süslenmiş kobaylar var. Hayvanların boynunun etrafına kolye ve kulaklarına renkli ipler yerleştirilmiş.” diyor.

Canlı canlı gömülmüşler

Bir İnka yapısı içinde 72 tane ve yakındaki farklı bir yerde 28 tane daha kobay bulundu. Kobayların süslendiği iplerin renkleri turuncu, kırmızı, mor ve kahverengiydi. Kobaylar muhtemelen canlı canlı gömüldükten sonra boğulmuştu; hayvanların üzerinde hiçbir travma izi görülmedi. Bazıları ayrı ayrı, bazıları çiftler halinde veya hatta gruplar halinde gömülmüştü.

Chilco olarak bilinen bir çalının küçük dalları, kurban edilen hayvanların yanına koyulmuş ve yakında gömülü bulunan bazı kömürler, ritüel törenler sırasında ateşin kullanıldığını gösteriyordu. Tamamen siyah kobaylar da dahil olmak üzere çeşitli renklerdeki kobaylar da bu ritüelistik uygulamalara dahil edilmişti.

Genç kobaylar kurban edilmiş

İlginç bir şekilde, ilk alandaki 72 kobayın 66’sı ve ikinci alandaki 28 kobayın 27’si henüz gençti. Bu sayılar, kurban edilmek için genç hayvanların yaşlılara göre daha fazla tercih edildiğine işaret ediyor.

(Peru’da Kalpleri Çıkarılarak Kurban Edilen 140 Çocuk Bulundu)

Valdez, “Kobaylar, en az 5.000 yıl önce evcilleştirildi ve koka yaprakları ile chicha’nın (mayalanmış mısırdan yapılan bir bira) yanısıra, And kültürünün önemli bir unsurunu temsil ediyordu. Genç kobaylar, yumuşak etlerinden ve muhtemelen gençlerle olan önemli sembolik ilişkilerden dolayı tercih edilmiş olabilir.” diyor.

Özenle gömülmüşler

Ritüeller için, kurbanlık hayvanları gömmek üzere yakındaki bir nehirden temiz kum getirilmiş. Bu, alanın kuru ve kurak koşullarıyla birlikte hayvanların günümüze kadar mükemmel bir şekilde korunmasını sağladı.

Kobaylar gömüldükten sonra üzerlerine killi bir taban inşa edilmiş ve bu sayede kurban edilen hayvanların üzeri kapatılmış. Alandan çıkarılan bazı örneklere bakıldığında, hayvanlar sanki yakın bir zamanda gömülmüş gibi görünüyor ve iplerin renkleri hala capcanlı.

Neden kurban edildiler?

İnkaların neden kobayları kurban ettikleri ile ilgili nedenler belli olmasa da, bazı teoriler mevcut.

“İnkalar ve onlardan çok önce gelen halklar, kutsal ve bu nedenle onlar için önemli olan her şeye, düzenli olarak sunular veriyordu. Sebep, doğadaki her şeyin canlı olması ve karşılıklı olmadan hiçbir şeyin alınamamasıydı. Bu yüzden İnkalar, karşılıklığın doğayla iyi bir ilişki sürdürmek için hayati olduğuna inanıyordu. Bu yüzden bazı hayvanların, büyük olasılıkla olması gerektiği için değil, özel bir armağanı temsil ettiği için süslendiğine inanıyorum.”

Kobaylar, İnkalar tarafından sunulan birçok armağan türünden yalnızca biriydi. Aynı bölgede, mısırlar, kırmızı biberler ve lamalar da ortaya çıkarıldı.

Gizmodo. 13 Nisan 2019.

Makale: Valdez, L. M. Inka Sacrificial Guinea Pigs from Tambo Viejo, Peru. International Journal of Osteoarchaeology.