Mayalar Çocuk Kurbanların Yanına Değerli Obsidyenler Gömüyordu

Guatemala’daki bir Maya kentinde, bazıları çocuk kurbanların mezarlarında olmak üzere 42 adet obsidyen ritüel taşı keşfedildi.

Obsidyen taşlar ritüel olarak Guatemala’daki Ceibal’de yer alan mezarlarda gömülmüştü. Takeshi Inomata / Journal of Field Archaeology.

Değerli taşların, Klasik Maya halkı için özel ruhani veya doğaüstü önemi olduğu düşünülüyordu. Obsidyen taşlar Guatemala’daki Seibal’de keşfedildi ve çalışmanın sonuçları Journal of Field Archeology’de yayımlandı.

Arkeolojik alandaki tek bir mezarda,  iki ve dört yaş arasındaki iki kurban edilmiş çocuk mezarında obsidyen taşlar bulundu. Çocuklar, uzun bir obsidyen bıçakla beraber yüz yüze gömülmüştü ve yanlarında şekilsiz bir obsidyen parçası daha vardı.

Her biri bir yaşından küçük olan beş bebek iskeletinin yer aldığı diğer bir mezarda ise, çocuklardan dördü pusula noktalarına göre gömülmüştü. Beşinci çocuk ise güneybatı köşeye yerleştirilmişti ve yanında obsidyen bir eser yoktu. Bir başka obsidyen parça, çocuk bedenlerinin arasındaki merkez noktaya gömülmüş olarak bulundu.



Obsidyen eserler çocuk kurbanlarla gömülmekle birlikte, Seibal halk plazasının doğu-batı ekseni boyunca topraktaki çarpı biçimli deliklere gömülmüş olarak da bulundu. Obsidyen taşların ritüel olarak gömülmesi, daha önce Maya ovalarında belgelenmemişti.

Makalenin yazarları, “Mezoamerikan geleneklerinde obsidyenin kutsal bir kökeni vardır ve doğaüstü güçlerle bağdaştırılır. Sembolik değeri nedeniyle, obsidyen birçok Mezoamerikan dini töreninde kullanılmıştır.” diyor.

Dağlık arazilerle ticaret yolları bu dönemde iyi bir şekilde kurulmamıştı, bu yüzden obsidyen özellikle değerli hale geliyordu. Toprakta sembolik deliklere gömmek için yapılan seçim, Seibal sakinleri tarafından önemli bir fedakarlıktı.

“Obsidyen, Orta Klasik Dönem dönem sırasında Maya ovalarında nadir bulunan bir malzemeydi ve volkanik dağlık arazilerden ithal edilmiş bir egzotik olmasının yanısıra, olağanüstü derecede keskin bir kesme aracı niteliğine sahipti.”

Obsidyen taşların, ritüellerin nasıl uygulanacağını bilen az sayıda insan tarafından gömüldüğü düşünülüyor. Bu insanların, seçkinlerin bir parçası olduğuna ve toplum arasında çok saygın görüldüğüne inanılıyor.

Bölge, 960’lı yıllarda Harvard Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından araştırıldı. Seibal-Petexbatun Arkeolojik Projesi arkeologlar ise, 2005 ile 2017 yılları arasında çağdaş teknolojilerle yeniden bir kazı gerçekleştirdi.

Guatemala’da Maya Ritüellerinde Kullanılan Yeşim Taşları Keşfedildi

Guatemala Ormanlarında Mayalara Ait Görkemli Yollar Keşfedildi

Bilginin, Sanatın, Çöküşün ve Savaşın Gölgesinde Bir Halk: Mayalar


IB Times. 5 Eylül 2017.

Makale: Aoyama, K., Inomata, T., Triadan, D., Pinzón, F., Palomo, J. M., MacLellan, J., & Sharpe, A. (2017). Early Maya Ritual Practices and Craft Production: Late Middle Preclassic Ritual Deposits Containing Obsidian Artifacts at Ceibal, Guatemala. Journal of Field Archaeology, 1-15. 

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login