Laodikya Antik Kenti’nde 1900 Yıllık Su Kullanım Yasası Bulundu

Denizli’deki Laodikya Antik Kenti’nde sürdürülen kazı çalışmalarında, İmparator Traian adına yapılmış çeşme ve suyun kullanımına ilişkin kuralların yazıldığı mermer blok ortaya çıkarıldı.

Laodikya Antik Kenti’nde 1900 Yıllık Su Kullanım Yasası Bulundu

Denizli kent merkezinin kuzeyinde yer alan ve geçmişi MÖ. 5000 yıl öncesine uzanan Laodikya Antik Kenti’ndeki Stadyum Caddesi üzerinde devam eden çalışmalarda İmparator Traian adına yapılmış çeşme ve çeşmenin ön kısmında mermer blok üzerine yazılmış 30 satırdan oluşan su yasası bulundu.

Karcı Dağı’ndan kente kanallarla taşınan su hakkında bilgi veren Kazı Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, “MS. 114 yılında Laodikya Meclisi bu yasayı hazırlamış ve ondan sonra da onay için Efes’teki prokonsüle sunmuş, prokonsül de imparator adına su yasasını onaylamış. Özellikle de suyun Denizli’den buraya geldiğini düşünecek olursak bu kent için su çok yaşamsal bir önem taşıyor. Bu nedenle suyun kirletilmesi, su yollarına verilecek zararlar veya diğer taraftan mühürlenmiş boruların tekrar açılması gibi hususlara çok ağır cezalar içeriyor. İmparatorluk su yollarının yapımı ile ilgili Laodikyalılara önemli bir oranda yardım etmiş.” dedi.

Kaçak Kullanıma Ağır Ceza

Suyun kullanımına ve kirletilmesinin önüne geçilmesine ilişkin 1900 yıl önce yazılan kuralların ağır olduğunu belirten Şimşek sözlerine şöyle devam etti,  “Su yoluna bir zarar verilirse ya da suyun kirletilmesine yönelik 5 bin denarius, bugünün parasıyla yaklaşık 50 bin lira ceza uygulanacağı uyarısı var. Kaçak kullanıma karşı yapılan mührü açanlara da yine bu kadar bir ceza söz konusu. Ayrıca üst düzey yöneticilerin bazı kişilere göz yumması da 12 bin 500 denarius cezayı içeriyor. Suyu kirleteni

Grekçe 14 madde bulunan yazının içeriğinde kısaca şu ifadelerin bulunduğu belirtildi;

“Hiç kimse kent çeşmelerindeki veya borularındaki suyu herhangi bir bahane ile uzaklaştırmaz veya dağıtamaz. (Bu yazıt) Kente gelen suyun alıkonulması veya yolunun değiştirilmesinin yasaklanması ve suyun kamu yararına kullanımının tahsisi içindir. Her kim kente ait suyu kendi şahsi kullanımı için böler veya suya zarar verirse imparator hazinesine 5 bin dinar ödemek zorundadır…”

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login