Bronz Çağ Köyü Kurulduktan Bir Yıl Sonra Yanmış

Yaklaşık 3.000 yıl önce İngiltere’de kurulan bir Bronz Çağ yerleşmesi, sadece bir yıl sonra yangınla yerle bir olmuş.

Bu Bronz çağ yerleşmesi ateşle tahrip olmuş, fakat tamamen korunmuş. C: D. Webb

Yaklaşık 3.000 yıl önce, İngiltere’nin doğusundaki Fens bölgesinde tahta kirişler üzerine inşa edilmiş bir ahşap yerleşim, büyük bir yangınla yerle bir oldu. Bu yerleşim ancak 1999 yılında keşfedilebildi.

İngiltere’nin Pompeii’si olarak anılan yerleşim, olağanüstü derecede iyi korunarak günümüze kadar geldi. Bu kalıntılar, Geç Tunç çağındaki yaşama dair çok fazla bilgi veriyor.

(Manisa’da Bronz Çağ İnsanları Volkanik Patlamayı İzlemiş)

Ancak bu yerleşimin neden zaman edildiği ve ne zaman yangın geçirerek son bulduğu bilinmiyordu. Şimdi ise yapılan bir analiz, yerleşimin yalnızca bir yıl ayakta kaldığını gösteriyor.

Yangın, bölge sakinleri için bir trajediydi ancak arkeologlar için büyük bir şans. Alüvyon tabakası yalnızca yapıları değil, aynı zamanda 180 tekstil ürünü de dahil olmak üzere tarih öncesi arkeolojik kayıtlarda genellikle bulunmayan günlük eşyaları, dışkıları ve çömleklerdeki yiyecek kalıntılarını korumuştu.

Kazı başkanı Mark Knight, “Döşeme tahtaları arasında dokumaların nerede kaybolduğunu, dokuma tezgahında tekstillerin yapıldığını görebiliyoruz. Yerleşimin envanteri ile ilgili bir bütünlük var.” diyor.

Yerleşmenin ne kadar süre ayakta kaldığını bulmak için, arkeologlar farklı kanıt gruplarını bir araya getirdi. Kereste ağaç halkalarının analizi, bunların taze olduklarını gösterdi.

Knight, “Ahşabın hala yeşil olduğunu düşünüyoruz.” diyor. Sitenin etrafındaki binaların yapımından çıkan odun yongaları bulundu, fakat insan iskanından kaynaklı çok az döküntü vardı.

(Tüm Bronz Çağ Demir Eserleri Meteoritten Yapılmış)

Tahtakurdu ve pirelerin yokluğu, bu canlıların binaları sömürgeleştirmeleri için yeterli zamanın olmadığını gösteriyor. Tüm kanıtlarla birlikte, yerleşmenin yalnızca bir yıl, belki de daha az bir süre varlığını sürdürebildiği anlaşılıyor.

Yangında kimse ölmemiş gibi görünüyor.

“Çatıların altında iskeletler bulmayı bekliyorduk. Bu gerçekten bir Pompeii anı olurdu. Yorumumuza göre, bu yapılarda oturanların bir habercisi vardı ve hemen evlerini terk ettiler.”

Daha fazla bilgi edinmek için, yangının nerede başladığını ve nasıl yayıldığını belirlemek adına bir yangın uzmanı, kömürleşme düzenleri üzerinde çalışıyor.

“Yerleşim düşmanlar tarafından ele geçirilmiş olabilir veya bu yapılarda oturanlar yangını kendileri başlatmış olabilir.”


New Scientist. 12 Haziran 2019.

Makale:  Mark Knight, Rachel Ballantyne, Iona Robinson Zeki and David Gibson. 2019. The Must Farm pile-dwelling settlement. Antiquity.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login