Bazı Avcı Toplayıcı Kadınlar Çatışmalarda Savaşıyordu

Kaliforniya’daki avcı toplayıcılara ve Moğolistan’daki göçmen topluluklara ait iskelet kanıtları, bir zamanlar bu popülasyonlarda kadın savaşçılar olduğunu gösterdi.

İki araştırma ekibi bu bulguları Amerikan Fiziksel Antropologlar Derneği’nin yıllık toplantısında 17 Nisan’da sunmayı planlıyordu. Ancak bu toplantı koronavirüs pandemisi nedeniyle iptal edildi.

Yapılan çalışmalar, cinsiyete dayalı iş bölümlerinin eski toplumları karakterize ettiğini, ancak sıklıkla varsayıldığı kadar katı bir şekilde uygulanmadığını ileri sürüyor.

Nevada Üniversitesi’nden adli antropolog Marin Pilloud, “’Avcı erkek ve toplayıcı kadın’ geleneksel bakış açısı [antropolojide] muhtemelen kusurlu ve aşırı derecede basit.” diyor.

(Ermenistan’da Urartulu Kadın Savaşçı Bulundu)

Yaklaşık 5.000 yıl kadar önce Kaliforniya’nın merkezinde yaşayan avcı-toplayıcıların yanı sıra o bölgede Coast Miwok ve Yana gibi daha yeni Yerli Amerikalı gruplarını düşünün. Bazı arkeolojik kanıtlar, tarihsel kayıtlar ve 20. yüzyıl antropologlarının açıklamaları, genellikle bu gruplardaki erkekleri klan savaşlarında savaşan, avcı, balıkçı ve savaşçı olarak tasvir ediyor. Kadınlar ise bitkisel gıdaların toplanması ve hazırlanmasına, dokumaya ve çocuk bakımına odaklanmış olarak sunuluyor.

Ancak bu avcı-toplayıcı kadınların 128’inin iskeletleri, oklardan ve 289 erkek savaşçının iskelet yaralanmalarına benzeyen bıçaklar gibi keskin nesnelerden zarar gördüğüne dair izler taşıyor.

Bu kadınların erkeklerle birlikte savaşıp savaşmadığı veya yay iplerini kesmek için düşman mevzilerine gizlice girme gibi diğer tehlikeli savaş görevlerini yerine getirip getirmedikleri, kemiklerinden belirlenemiyor.

Bu örnekteki bireyler, Kaliforniya’nın merkezindeki 19 yerli Amerikan grubundan alındı ve yaklaşık 5.000 ila 200 yıl öncesi arasındaki beş zaman diliminden herhangi birinde yaşamışlardı.

Pilloud’un ekibi tarafından analiz edilen kanıtlar, Sacramento’daki Millennia Arkeoloji Danışmanlığı’ndan çalışma yardımcısı Al Schwitalla tarafından toplanan 18.000’den fazla Kaliforniya avcı-toplayıcısının iskelet kalıntıları veritabanının bir parçasıydı. Schwitalla tarafından yönetilen 2014 yılında yapılan bir araştırma, veri tabanındaki erkeklerin yüzde 10,7’sine karşı kadınların yüzde 4,5’inin keskin nesnelerden ve sapan taşlarından yaralandığını tespit etti. Yeni çalışma ise, erkek ve kadın iskeletlerindeki bu yaralanmaların benzer kalıplarını buluyor.

Utah Eyalet Üniversitesi’nden biyolojik antropolog Patricia Lambert, “Kaliforniya’daki yerli Amerikan kabileleri arasındaki savaşlarda, kadınlar genellikle sürpriz baskınlarda ve diğer saldırılarda öldürüldü, bu da yeni çalışmada bildirilen kadın yaralanmalarını kısmen açıklayabilir.” diyor.

(Kadın Viking Savaşçısının Yüzü Canlandırıldı)

Pilloud’un ekibinin bir parçası olmayan Lambert, “Bazı kadınlar, çocuklarını veya köyünü savunmak veya savaşçı olarak savaşlarda savaşmış olabilir.” diyor.

Ancak, Kaliforniya’daki yerli Amerikan kadınlar gibi silah ve diğer savaş eserleriyle gömülü olan kadın savaşçıların daha fazla kanıtına ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Moğolistan’daki kadınlar da savaşıyordu

Kaliforniya Eyalet Üniversitesi’nden antropolog Christine Lee, “İkinci bir iskelet analizi, eski Moğolistan’da göçebe çobanların, bazı kadınları siyasi türbülans ve Xianbei dönemi olarak bilinen sık çatışmalar sırasında savaşçı olarak eğittiklerini gösteriyor.” diyor. Xianbei dönemi 147 ila 552 yılları arasındaydı.

Xianbei döneminden yüksek statülü bir Moğol mezarına gömümüş dokuz kişinin incelendiği bir çalışmada, üç kadından ikisi ve altı erkeğin tümü savaşta ata binmiş olduğunun belirtilerini gösterdi.

Bu sonuç üç kanıt dizisine dayanıyor: 1- Sık binicilikten kaynaklı kemik değişimleri ve atlardan düşmelerden kaynaklanan hasarlar. 2- Omuz ve göğüs kaslarının kemiğe bağlandığı noktalardaki değişiklikler de dahil olmak üzere, ok atmak için düzenli olarak yay kullanmanın üst vücuttaki izleri. 3- Yüz ve kafada ok ucu yaralanmaları.

Mezar daha önce yağmalanmış olduğundan, cesetlerle gömülmüş olabilecek savaşla ilgili nesneler kaybolmuştu.

Daha önce Batı Asya’da, arkeologlar, silah ve savaş teçhizatı içeren kadın savaşçıların potansiyel mezarlarını ortaya çıkarmışlardı.

900 yılları civarına ait yazılı belgeler, savaşlarda savaşan, siyasi güç sahibi ve diplomatik kimliklere sahip Moğol kadınlarına atıfta bulunuyor. Araştırmacılar, Moğol kadınlarının çeşitli faaliyetlerde bulunma özgürlüğünün en azından Xianbei dönemine kadar uzanıyor olabileceğinden şüpheleniyor.

Lee şimdi yaklaşık 2.200 yıl öncesine kadar uzanan daha fazla Moğol mezarındaki kadın savaşçıların iskelet kanıtlarını aramayı planlıyor.

“Belalı kadınlar kuzey Asya göçebe gruplarında uzun bir yol kat etmiş olabilirler”

Science News. 27 Nisan 2020.

K.A. Broehl et al. 2020. Women warriors among central California hunter-gatherers. Canceled American Association of Physical Anthropologists annual meeting, Los Angeles.

C. Lee and Y. Gonzalez. 2020. Where are the women warriors? Evidence for gender equality on the Mongolian steppe (209 BC to 840 AD). Canceled American Association of Physical Anthropologists annual meeting, Los Angeles.