Araştırmaya Göre Köpekler Buz Devrinde Evcilleştirildi

Çek Cumhuriyeti’nde bulunan köpekgillere ait 28.500 yıllık fosil dişler, köpeklerin evcilleştirilmesine dair önemli bilgiler sağlıyor.

Çek Cumhuriyeti’ndeki Moravian Müzesi’nde köpek benzeri bir köpekgilin çenesi. C: Peter Ungar

Çek Cumhuriyeti’ndeki 28.500 yıllık fosil dişlerin analizi, köpeklerin erken evcilleştirilmesiyle tutarlı olarak, farklı diyetlere sahip iki köpek grubu (biri köpek benzeri ve diğeri kurt benzeri) için destekleyici kanıtlar sundu.

Yapılan çalışma, Arkansas Üniversitesi Antropoloji Profesörü Peter Ungar tarafından yönetildi.

Araştırmacılar, Předmostí bölgesinde hem kurt benzeri hem de köpek benzeri köpekgilleri içeren fosil örnekleri üzerinde diş mikro aşınma analizleri yaptılar.

(Antik Dönemde Köpeklere Yazılmış 8 Dokunaklı Yazıt)

Köpekgiller, köpek ailesindeki memeliler olarak adlandırılabilir.

Araştırmacılar, her bir köpekgil morfotipi için farklı mikro aşınma deseni belirledi.

Kurt benzeri köpekgillerle karşılaştırıldığında, araştırmacılar tarafından “proto-köpek” olarak adlandırılan erken köpeklerin dişleri; sert, kırılgan yiyecekler içeren bir diyete işaret eder biçimde daha büyük aşınma izlerine sahipti.

Kurt benzeri köpeklerin dişleri ise daha küçük yara izlerine sahipti, bu da önceki araştırmalarda gösterildiği gibi daha fazla et tükettiklerini gösteriyor.

Bu büyük durofaji (sert nesnelerin tüketimini düşündüren hayvan yeme davranışı), köpek benzeri köpekgiller arasında, insan yerleşim bölgelerinde muhtemelen kemik ve daha az arzu edilen yiyecek artıklarını tükettikleri anlamına geliyor.

Bulgular, bölgede her biri farklı bir diyete sahip olan ve erken evcilleştirme evresi ile ilgili diğer kanıtlarla tutarlı olarak iki tür köpekgil olduğuna dair destekleyici kanıtlar sağlıyor.

(Sibirya’da 18.000 Yıllık Donmuş Köpek Bulundu)

Ungar, “Öncelikli hedefimiz, bu iki morfotipin aşınma kalıplarına bağlı olarak davranışta dikkate değer farklılıklar gösterip göstermediğini test etmekti. Dental mikro aşınmalar, bir popülasyonda morfolojik değişiklikler yerleşmeden önce kuşaklar arasında görülebilen bir davranışsal sinyaldir ve proto-köpekleri kurtlardan ayırmak için arkeolojik kayıtların kullanılmasında büyük umut vaat ediyor.” diyor.

Köpeklerin evcilleştirilmesi, hayvancılığın en eski örneği ve tarımın ilk kesin kanıtlarından çok önce meydana gelen tek evcilleştirme türü.

Bununla birlikte, köpeklerin ilk evcilleştirilmesinin zamanlaması ve koşulları hakkında, 15.000 ila 40.000 yılları arasında, insanların avcı-toplayıcı bir yaşam tarzına sahip olduğu Buz Devri’ne kadar olan süreci kapsayan tahminlerden oluşan güçlü bilimsel tartışmalar var.

Aynı zamanda kurtların neden ilk evcilleştirilen hayvan olduklarına dair tartışmalar da var.

Antropolojik bir bakış açısından, evcilleştirme sürecinin zamanlaması erken bilişsellik, davranış ve erken Homo sapiens ekolojisini anlamak için önemli.


Phys. 19 Şubat 2020.

Makale: Prassack, K. A., DuBois, J., Lázničková-Galetová, M., Germonpré, M., & Ungar, P. S. (2020). Dental microwear as a behavioral proxy for distinguishing between canids at the Upper Paleolithic (Gravettian) site of Předmostí, Czech Republic. Journal of Archaeological Science, 115, 105092.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login