Kolombiya’da Hazine Taşıyan 18. Yüzyıl İspanyol Kalyonu Enkazı Bulundu

Kolombiya açıklarında 18. yüzyılda altın, gümüş sikke, ve değerli taşlar yüküyle batan bir İspanyol Kalyonu enkazı bulundu. Geminin taşıdığı hazinenin 11.7 milyar ila 50 milyar Türk lirası (4 ila 17 milyar dolar) değerinde olduğu düşünülüyor.

San Jose isimli milyardolarlık gemi, onyıllardır süren (ve yurtdışı kaynaklı davalara da sahne olan) bir araştırmanın konusuydu.

Kolombiya Başkanı Juan Manuel Santos basın toplasıntısında “Batışından 307 yıl sonra San Jose kalyonunu bulduk, buna hiçbir şüphe yok” dedi.

Gemi enkazı, 27 Kasım günü, Cartagena yakınlarındaki Baru adası açıklarında bulundu. Kolombiya Antropoloji ve Tarih Enstitüsü başkanlığında ve Kolombiya donanması eşliğiyle çalışan uluslararası bir ekip, enkazı yaklaşık 240 metre derinlikte buldu. Kalıntılar,  San Jose’nin tarihi kaynaklarda anlatılan detaylarına uyuyordu.

Otonom denizaltı araçları tarafından çekilen görüntüler, geminin yunus damgalı bronz toplara sahip olduğunu gösterdi, ki bu da geminin geçrekten San Jose olduğunu doğruluyor. Enkaz bölgesinde ayrıca silahlar, seramikler ve porselen vazolar görüldü.

San Jose kalyonu, 1701-1714 arasında gerçekeşen İspanya Veraset Savaşı’nda Kral 5. Philip’e sikke ve külçe getiren İspanya’nın tek kraliyet konvoyunun parçasıydı.

Gemi 8 Haziran 1708 günü, Baru adası açıklarında bir İngiliz savaş gemisi donanmasından kaçmaya çalışırken, bir patlama gemiyi Karayip Denizi’nin dibine göndermişti. Söylendiğine göre gemi sandıklar dolusu zümrüt taşı, tonlarca gümüş, altın, platinyum ve 600 insan taşıyordu.

İspanyol hazine gemisiyle savaşan dört gemilik filoyu yöneten İngiliz Kaptan Charles Wager, “Patlamanın sıcaklığı üstümüze geldi, ve hala yanmakta olan birkaç kalas ve kereste parçası bizim gemimizin güvertesine geldi” diye yazmış.

Wager “Geminin yan tarafının patladığına inanıyorum, çünkü bizim lombuzlarımıza büyük dalgaların girmesine neden oldu. Bütün zenginlikleriyle birlikte hemen battı” diyor.

Kolombiya Antropoloji ve Tarih Enstitüsü başkanı Ernesto Montenegro keşfin “büyük bir zafer” olduğunu söyledi. Montenegro, arkeologların hala en erken safhalarda olduğunu, ve herhangi bir materyelin deniz tabanında kaldırılmasından önce enkaza birçok keşif gezisi yapılması gerektiğini vurguladı.

Başkan Santos, keşfe dair bütün bilgilerin bir sır olduğunu çünkü San Jose’nin bir “devlet meselesi” olduğunu belirtti.

Kolombiya Devleti, 30 yıl boyunca enkazı ilk olarak 1981’de keşfettiğini iddia eden, Amerika-Seattle menşeili bir ticari enkaz kurtarma şirketiyle davalıydı. Sea Search Armada isimli şirket ve Kolombiya devleti ilk başta birlikte çalışıyordu ve hazinenin değerini ikiye bölerek paylaşmayı kabul etmişlerdi. Fakat 1984 yılında Kolombiya Parlementosu, şirketin payını %50’den, standart kaşif payı olan %5’e indirdi.

2011’de bir ABD mahkemesi, kalyonu Kolombiya Devleti’nin malı ilan etti. Kolomniya hukukuna göre hazine artık tüm ulusa ait olan bir kültürel miras.

Başkan Santos, Cartagena’da gemiden çıkarılan buluntuların sergileneceği bir müze yapılacağını söyledi.

60 toplu İspanyol Kalyonu San Jose, Haziran 1708’de İngilizlerle yapılan bir savaş sırasında batıyor. Samuel Scott taradınan yapılan bu yağlı boya, San Jose’nin de battığı patlamayı betimliyor. San Jose ve hazine taşıyan donanmaya saldıran İngiliz amiralin ardından Wager’s Action olarak bilinen patlama, tonlarca altın, değerli taş ve gümüşü Karayipler’in dibine yolladı. (Credit: Samuel Scott)


Discovery News