Britanya’da 11.000 Yıl Önce Evlerin İçi Belirli İşler için Kullanılıyordu

Ünlü Mezolitik Star Carr sahasındaki avcı-toplayıcı insanlar, belirli ev içi faaliyetler için düzenli bir ev ortamı oluşturuyordu.

Bir avcı-toplayıcının barınağının nasıl görünebileceğine dair bir rekonstrüksiyon. C: York Üniversitesi, YEAR Merkezi

Kuzey Yorkshire’daki ünlü Mezolitik Star Carr sahasından elde edilen arkeolojik kanıtlar, avcı-toplayıcıların, belirli ev içi faaliyetler için düzenli bir ev ortamı oluşturduklarını ortaya koyuyor.

York Üniversitesi ve Newcastle Üniversitesi’nden araştırma ekibi, Star Carr’daki 11.000 yıl öncesine tarihlenen ve muhtemelen koni şeklinde ya da kubbeli olan üç yapı içinde bulunan taş aletlerin kullanımına dair mikroskobik kanıtları inceledi.

Araştırmacılar, bu “ev” içinde büyük olasılıkla gerçekleştirilen çeşitli faaliyetlerin olduğunu keşfettiler. Bunlar arasında odun, kemik, boynuz, bitki, deri, et ve balıkla ilgili çalışmalar yer alıyordu. Araştırmacılar, bu faaliyetlerin mekânsal düzenlerini haritalayarak bu faaliyetlerin konutun hangi bölümlerinde gerçekleşmiş olabileceğini belirlediler.

York Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Dr. Jess Bates, “Farklı türdeki faaliyetler için belirgin alanlar olduğunu bulduk. Örneğin, kasaplık gibi dağınık faaliyetler, belirlenmiş bir alanda yapılıyordu ve kemik ya da ahşap objelerin, aletlerin veya takıların yapıldığı daha ‘temiz’ görevlerden ayrıydı” diyor.

(İlgili: Mezolitik Dönemde İnsan Kemikleri Takı Olarak Kullanılıyordu)

“Bu şaşırtıcıydı çünkü avcı-toplayıcılar yiyecek bulmak için sürekli seyahat etmek zorunda olan çok hareketli insanlar olarak biliniyor. Buna rağmen sadece bir ev değil, bir ‘yuva’ hissi yaratma konusunda oldukça düzenli bir yaklaşıma sahip oldukları görülüyor.”

“Bu yeni çalışma, bu çok erken dönem evlerin, sadece hava koşullarından korunma gibi pratik bir amacı olmadığını, aynı zamanda günümüzde evlerimizi nasıl düzenlediğimizden çok da farklı olmayan belirli sosyal normların gözlemlendiğini gösteriyor.”

Önceki çalışmalar da avcı-toplayıcıların yaşam alanlarını sadece düzenli değil, aynı zamanda temiz tuttuklarına dair kanıtlar göstermişti. Yapının içinin süpürüldüğüne dair izler bulunmuştu.”

Star Carr, Britanya’daki bilinen en eski yerleşim yerlerini ve bazı erken dönem mimari formlarını sunuyor. Bulunan yapılardan birinin, devrilmiş ağaçlardan yapılmış ve muhtemelen bitkiler, sazlar veya hayvan derileriyle kaplanmış bir çadır şeklinde olduğu düşünülüyor. Avcı-toplayıcıların neden bu tür yapılar inşa ettikleri ve Mezolitik dönem boyunca inşa etmeye devam ettikleri hakkında hala çok az bilgi bulunuyor.

Dr. Bates, “Artık sadece avcı-toplayıcıların bu yapıları inşa ettiklerini değil, aynı zamanda bu yapılar içinde görevleri organize etme konusunda ortak bir grup anlayışına sahip olduklarını biliyoruz” diyor.

“Modern toplumda evlerimize hem fiziksel hem de duygusal olarak çok bağlıyız, ancak uzak geçmişte topluluklar son derece hareketliydi. Buna rağmen düzenli bir yaşam alanı tutma konseptinin var olması büyüleyici.”

“Bu çalışma, mikro ölçekte analizlerin bu evlerin ayrıntılarını ve bu alanların orada yaşayan insanlar için ne anlama geldiğini keşfetmek için gerçekten heyecan verici bir yol olduğunu gösteriyor.” 


York Üniversitesi. 23 Temmuz 2024.

Makale: Bates, J., Milner, N., Conneller, C., & Little, A. (2024). Spatial organisation within the earliest evidence of post-built structures in Britain. PloS one, 19(7), e0306908.

Bilkent Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu.

You must be logged in to post a comment Login