2021 Mart Ayının En Önemli 10 Arkeoloji Haberi

Mart ayında Türkiye’de ve dünyada yapılmış en ilginç ve önemli arkeolojik keşifleri bu listede derledik.

10- Sardes’te Sıradışı Dekorasyonu Olan Bir Ev Ortaya Çıktı

Manisa’daki Sardes Antik Kenti’nde, oldukça ilginç özellikleri olan ve çok iyi korunmuş 1.500 yıllık bir ev ortaya çıkartıldı.

Araştırmacılar, evin pişmiş toprak yer karolarından birinin üzerinde köpek patisi izi keşfetti. C: Sardes Arkeoloji Projesi

Arkeologlar, Manisa’da 1.500 yıllık fantastik görünümlü bir ev keşfettiler. Ev, göz yanıltıcı duvar resimleri ve tabandaki pişmiş toprak kiremitlerde yavru köpek patisine ait izler ve tavuk süslemeleri ile dekore edilmişti. Araştırmacılar, evin askeri ile ilgili kişiler tarafından kullanılmış olabileceğini belirtiyor. Araştırmacılar, fırınlanmadan önce kurumaya bırakılmışken bu kiremitlerin üzerinde hayvanların yürüdüklerini söylüyor. Taban kiremitlerinin üzerinde tavuk veya ördeği tasvir ediyor olabilecek çizimler de bulundu; Gallart Marqués, “kiremitler fırınlanmadan önce bunlar parmakla çizilmiş.” diyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

9- Neolitik Mezardaki İnsanlar Ayrım Gözetmeden Öldürülmüş

6.200 yıl önce bir çukura gömülen 41 kişi, iklim krizinin ve nüfus patlamasının bir sonucu olarak ayrım gözetmeksizin öldürülmüş olabilir.

Potočani toplu mezarı, çukurun üst katmanlarında çok sayıda karışık iskelet görülüyor. C: Novak ve diğerleri, 2021, PLOS ONE

Kalıntıların yeni analizine göre, yaklaşık 6.200 yıl önce, Hırvatistan’da bulunan 41 kişi öldürüldü ve bir toplu mezara gömüldü, ayrıca onları kendi toplumlarının üyeleri öldürmüş olabilir. Yetişkin erkekler ve kadınlar ölüler arasındaydı, ancak grubun yaşları 2 ile 50 yaş arasında değişiyordu ve iskeletlerin yaklaşık yarısı çocuklara aitti. Bilim insanlarının yeni bir araştırmasına göre, öldürücü darbelerin çoğu arkadan inen kafatasına yapılan darbelerdi ve kol kemiklerinde kurbanların kendilerini saldırganlardan korumaya çalıştıklarını gösteren hiçbir iz yoktu.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

8- Midilli Adası’nda Osmanlı Hamamı Bulundu

Yunanistan’ın Midilli adasında, Bizans yapıları ve Osmanlı döneminden kalma, Barbaros Hayreddin Paşa’ya ait hamam bulundu.

Midilli kalesinde yakın zamanda ortaya çıkarılan hamamların altındaki alan. C: Lesbos Ephorate of Antiquities

MS 6. yüzyıl ve 7. yüzyıla kadar uzanan bulgular, Midilli adasındaki hayata, özellikle de o dönemdeki adanın savunmasına yeni bir ışık tutuyor. Eski Eserler Müdürü Pavlos Triantaphyllides, bulguların erken Bizans tarihi boyunca Midilli Kalesi’nin ve bir bütün olarak Midilli’nin savunma mimarisi için özel bir önem taşıdığını belirtiyor. Epano Skala’dan kaleye girildiğinde, uzmanların “çok iyi durumda” olduğunu söylediği 16. yüzyıldan kalma bir Osmanlı hamamı bulundu. Hamam, aslen Midilli doğumlu olan Barbaros Hayreddin Paşa’ya aitti.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

7- Antik Genomlar İskitlerin Kökenini ve Çöküşünü Anlatıyor

Genellikle sert atlı savaşçılar olarak düşünülen İskitler, Avrasya tarihinde önemli bir rol oynayan, Avrasya bozkırlarını yöneten kalabalık Demir Çağı kültürleriydi.

Hun-Xianbi kültür mezarlarının havadan görünümü. Hem atlar hem de savaşçılar görülebilir. C: Zainolla Samashev

Science Advances’da yayınlanan yeni bir çalışma, MÖ ilk bin yıllardan itibaren Orta Asya Bozkırlarını kapsayan 111 antik bireye ait genom verilerini analiz etti. Sonuçlar, bozkırların efsanevi İskitlerinin kökenleri, gelişimi ve düşüşüyle ilgili genetik olaylara yeni bakış açıları ortaya koyuyor. Yapılan yeni çalışma, Orta Asya bozkırlarındaki İskitlerin İskit olmayan arkeolojik kültürlerinin 111 antik genomu ile İskitlerin tarihini aydınlatmaya yardımcı oluyor. Bu çalışmanın sonuçları, önemli genetik değişimlerin, uzun süren Tunç Çağı yerleşik gruplarının düşüşü ve Demir Çağı’nda İskit göçebe kültürlerinin yükselişi ile ilişkili olduğunu ortaya koyuyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

6- Firavun Tutankamon’un Babasının Yüzü Canlandırıldı

Kral Tutankamon’un babası olabilecek eski bir Mısır firavununun yüzü, dijital rekonstrüksiyon ile yeniden canlandırıldı.

Firavun Akhenaten olduğu sanılan KV 55’in yeniden inşası. C: FAPAB Araştırma Merkezi

Yapılan çalışma, adamın bugüne kadarki en doğru şekilde yapılmış rekonstrüksiyonu olsa da, kimliği hakkında uzun süredir devam eden sorular hâlâ cevapsız. Mezarın keşfinden bir asırdan fazla bir süre sonra yapılan genetik analiz, içindeki iskeletin Kral Tutankamon’un biyolojik babasına ait olduğunu ileri sürdü ve mezardaki diğer ipuçları, adamın MÖ 1353’ten MÖ 1335’e kadar hüküm süren ve Mısır’da tektanrıcılığı tanıtan ilk kral olan Akhenaten olduğunu gösterdi. Bununla birlikte, bazı uzmanlar, bireyin gerçek kimliğinin hala belirsiz olduğunu iddia ederek bu sonuçlara itiraz ettiler.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

5- Eski ‘Hobbit’ Türlerinin Gerçek Kimliği Bulunmuş Olabilir

Araştırmalara göre, hobbitler olarak da bilinen Homo floresiensis türü, aslında şimdiye kadar bulunamayan güney Denisovalıları olabilir.

Homo erectus, burada Java’daki Sangiran kafatasının bir kopyası ile temsil ediliyor. C: Natural History Museum

Antropologlar, 50.000 yıl önce Güneydoğu Asya adalarında yaşayan en az iki eski küçük insan türünü biliyorlar. Bu soyu tükenmiş insanların kökeni bilinmiyor, ancak yeni araştırmalar onların Denisovalılar ve Neandertallerle ve dolayısıyla modern insanlarla daha önce düşünülenden daha yakından ilişkili olduklarını öne sürüyor. Araştırma, modern insanlar (Homo sapiens) ile soyu tükenmiş iki kısa boylu insan türü arasında hiçbir çiftleşme kanıtı bulamadı. Bu kısa boylu insan türlerinden biri Homo floresiensis (genellikle Flores Adası “hobbitleri” olarak bilinir) ve Homo luzonensis (Filipinler’de bulundu).

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

4- Altamura Neandertali, Dişlerini Üçüncü Eli Olarak Kullanıyordu

130.000 yıl kadar önce bir obruğa düşüp açlıktan ölen Altamura Neandertali’nin dişleri büyük ihtimalle ‘üçüncü bir el’ görevi görüyordu.

Altamura Neandertali’nin dişlerindeki aşınma izleri bu fotoğrafta görülebilir. C: Riga et al. 2020.

130.000 yıl kadar önce, Güney İtalya’daki Altamura şehrinin yakınlarında bulunan bir obruğa düşüp açlıktan ölen Altamura Adamı’nın kemikleri binlerce yıl boyunca gün yüzüne çıkmayı bekledi. Araştırmacılar, antik akrabalarımızın ön dişlerini adeta bir “üçüncü el” olarak, et keserken eti veya deri hazırlarken deriyi tutmak için kullandıklarını söylüyor. Altamura Adamı’nın dişlerindeki izler bu tarz bir aktiviteye işaret ediyor olabilir.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

3- İsrail’de 10.500 Yıllık Dokuma Sepet Bulundu

Yahudiye Çölü’nde 10.500 yıl öncesine tarihlenen ve mükemmel derecede korunmuş büyük bir dokuma sepet ortaya çıktı.

Sepet boş ve kapağı kapalı olarak bulundu. İçinde sadece az miktarda toprak vardı ve araştırmacılar, sepetin içinde ne olduğunu tanımlamaya yardımcı olacağını umuyorlar. Araştırmacılar bu sepetin muhtemelen türünün en eski örneği olduğuna inanıyor. Bulgu, Yahudiye Çölü’ndeki bir mağarada gün yüzüne çıkarıldı. Sepeti tarihlemek için dört farklı kısmından numuneler analiz edildi. Araştırmacılar, nesnenin yaklaşık 10.500 yıl önce Çanak Çömlek Öncesi Neolitik (PPN) dönemde üretildiği sonucuna vardı.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

2- Mağarada Bulunan 5.600 Yıllık Kafatasının Gizemi Çözüldü

Araştırmacılar, Neolitik dönemde yaşamış kadının kafatasının, ulaşılması çok zor bir alana nasıl gelmiş olabileceğini çözdüler.

Marcel Loubens Mağarası’nda bulunan kısmi kafatası. C: Belcastro et al, 2021, PLOS ONE

5.600 yıl önce gerçekleşen ölümünden sonra, bir kadının kafatası, beklenmedik bir yolculuğa çıktı: Çamur ile su, kafatasını kadının gömüldüğü yerden sürükledi ve günümüz İtalya’sındaki dik bir mağaranın sarp kayalıkları arasına taşıdı. Kafatasının arkeologlar tarafından keşfedildiği sırada çukur mağaranın içinde bulunduğu nokta, ulaşılması o kadar zor bir noktaydı ki yalnızca bir arkeolog, kaya tırmanışı ekipmanlarını kullanarak kafatasını kurtarabilirdi. Daha sonraki bir incelemede araştırmacılar kafatasının çiziklerle dolu olduğunu gördüler; ilk başta, bu eski kadına ne olduğuna dair hiçbir fikir yürütemediler.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

1- 4.000 Yıllık Mezar, Kadınların Hükümdar Olduğunu Gösteriyor

Araştırmacılar, son keşiflerin, devlet iktidarının neredeyse tamamen erkek egemen toplumların bir ürünü olduğu fikrini zayıflatabileceğini söylüyor.

La Almoloya’da büyük bir pişmiş toprak kapta bir erkek ve bir kadının kalıntıları bulundu. C: Cambridge University Press

Gümüş bir taç da dahil olmak üzere süslü takılar koleksiyonu, yaklaşık 4.000 yıl önce günümüz İspanya’sında gömülen bir kadının, bir devleti komuta etmiş olabilecek çevredeki toprakların hükümdarı olduğunu öne sürüyor. Yönetici sınıfın kadınları, İber Yarımadası’nın güneydoğusunda MÖ 2200-1550 yılları arasında gelişen bir toplum olan El Argar’ın yönetiminde önemli bir rol oynamış olabilir. El Argar, varlığının son iki yüzyılı içinde, Batı Akdeniz’in ilk devlet örgütü haline gelmişti.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

BONUS

Bodrum’daki Antik Kent Satılığa Çıkarıldı

C: Bodrum Belediyesi
Arkeofili editöryel servisi. İletişim: arkeofili@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login