Peru’daki 1200 Yıllık Soylu Kadının Yüzü Canlandırıldı

Peru’da 1200 yıl önce yaşamış ve 60 yaşlarında ölmüş, Huarmey kraliçesi adı verilen soylu bir kadının yüzü canlandırıldı.

Peru’da yaklaşık 1.200 yıl önce, en az 60 yaşında olan zengin bir soylu kadın, altın, mücevherler ve süs eşyaları ile birlikte gömülmüştü. Şimdi ise bilim insanları, kadının sahil kasabası Huarmey’deki hiç dokunulmamış mezarının bulunmasının üzerinden beş yıldan fazla bir süre geçtikten sonra, onun neye benzediğini görmek için yüzünü canlandırdı.

Soylu mezarını keşfeden ekipten Milosz Giersz, “Bu canlandırmayı gördüğüm ilk anda, kadının suratında Huarmey’den bazı yerli arkadaşlarımı gördüm. Onun genleri hala burada bulunuyor.” diyor.

2012 yılında Giersz ve Perulu arkeolog Roberto Pimentel Nita, El Castillo de Huarmey’de söz konusu mezarı keşfetti. Yamaçtaki bu bölge, ünlü İnka kültüründen bir süre daha önce bölgeye hükmeden Wari kültürü için büyük bir tapınak kompleksiydi. Mucizev bir şekilde yağmacıların gözünden kaçan mezar, dört kraliçe veya prenses de dahil olmak üzere 58 soylu kadının kalıntılarını içeriyor.

(Dövmeli Cao Leydisi’nin Yanına Gömülenlerle Akrabalığı Araştırılıyor)

Lima Sanat Müzesi’ndeki Kolomb öncesi sanat küratörü Cecilia Pardo Grau, “Bu son yıllardaki en önemli bulgulardan biri.” diyor.

“Huarmey kraliçesi takma adını taşıyan kadınlardan biri, özellikle büyük bir ihtişamla gömülmüştü. Bedeni kendi özel mezar odasında bulundu ve etrafı altın küpeler, bakır tören baltası ve gümüş bir kadeh gibi mücevherat ve diğer lüks eşyalarla donatılmıştı.

Peki bu kadın kimdi? Giresz’in ekibi, iskeleti dikkatlice inceledi ve Huarmey Kraliçesinin, bölgenin soylu kadınlarının çoğunda olduğu gibi, üst vücudunu kapsamlı bir şekilde kullanmasına rağmen, hayatının çoğunu oturarak geçirdiğini keşfetti.

İncelemeler muhtemelen kadının seçkin statüsünü açıklıyor. O dönemin Wari ve diğer And kültürleri arasında tekstil, yapılması için gereken muazzam zamanın bir yansıması olarak altın veya gümüşten daha değerli görülüyordu. Giersz, Peru’nun başka yerlerinde bulunan eski tekstil ürünlerin örülmesinin iki ya da üç nesil almış olabileceğini söylüyor.

Huarmey kraliçesi özellikle müthiş dokumacılık yeteneği için saygı görmüş olmalıydı; altınla süslenmiş dokuma aletleri ile birlikte gömülmüştü. Buna ek olarak, kadının dişlerinin bir kısmı eksikti. Bu durum, sadece Wari elitlerinin içmesine izin verilen şekerli, mısır bazlı bir alkollü içecek olan chicha’yı düzenli olarak içmesiyle tutarlı.

Ayrıca Giersz’in ekibi, Huarmey Kraliçesi’nin mezarında, chicha kalıntıları taşıyan başka odalara ulaşan bir kanal buldu. Bu kanal, insanların mezarı kapamasından sonra bile soylu kadının bu içeceğe ulaşmasına olanak sağlayacaktı. “Ölümden sonra bile yerel popülasyon bu kadınla birlikte içki içebiliyordu”

(Peru’daki Antik Spiral Şekillerin Sırrı Uydu Fotoğraflarıyla Çözüldü)

Peki bu güçlü soylu kadın neye benziyordu? 2017 ilkbaharında Giersz, Huarmey kraliçesini hayata döndürmek için yüzleri yeniden yapılandırmasıyla ünlenmiş arkeolog Oscar Nilsson’la konuştu.

Nilsson, Güney Amerika’nın Kolomb öncesi seçkinlerinin yüzlerini yeniden yapılandırmayı deneyen ilk kişi değildi. Yakın bir zaman önce arkeologlar, 1.600 yıl önce Peru’nun Moche kültürüne ait genç bir kadınının suratını yeniden yapılandırmıştı.

Nilsson, Huarmey kraliçesi için neredeyse tamamen bilgisayarla yapılmış yeniden yapılandırmanın aksine, elle tutulur bir yaklaşım izledi. Soylu kadın kafatasının üç boyutlu bir modelini kullanan Nilsson, yüz özelliklerini elleriyle yeniden oluşturdu.

Nilsson, kendisine rehberlik etmesi için, kafatasının yapımına ve aynı zamanda kemiğin üstündeki kas ve et kalınlığını tahmin etmesine olanak tanıyan veri kümelerini kullandı. Referans için, El Castillo de Huarmey’in yakınlarında yaşayan yerli Andezyenlerin fotoğraflarını da kullandı. Sonuç olarak, soylu kadının düşünceli bakışını yeniden canlandırmak,  Nilsson’ın 220 saatini aldı.

(Peru’da 2000 Yıllık Katil Balina Jeoglifi Bulundu)

Kurak iklimin koruduğu saç kesimini yeniden yapılandırmak için Nilsson, Gilesz’in Peru’daki peruk satıcılarından satın aldığı yaşlı Andadalı kadınların gerçek saçlarını kullandı.

Nilsson, “20 yıldır bu alanda çalışıyorum ve çok etkileyici projelerde yer aldım, ama bu gerçekten farklıydı.” diyor.

National Geographic. 13 Aralık 2017.