2018 Eylül Ayının En Önemli 10 Arkeoloji Haberi

2018 yılının Eylül ayında Türkiye’de ve dünyada yapılmış en ilginç ve önemli arkeoloji keşiflerini kaçıranlar için bu listede derledik.

10- 3.500 Yıllık El, Avrupa’nın En Eski Metal Vücut Parçası

İsviçre’de, dünyanın bilinen en eski protez uzvu olduğuna inanılan 3.500 yıllık bronz ve altından yapılmış bir el bulundu.

Bronz el, altın bir manşete sahip ve bir adamın 3.500 yıllık mezarında bulundu. Solda bronz bir iğne, ortada altın manşetin parçaları, sağda bronz spiral bir saç aksesuarı ve hançer var. C: SWNS

Anatomik olarak doğru olan protez el, geçen yıl bir alanda metal detektörcüleri tarafından bulundu ve başlangıçta Ortaçağ’dan kalma olduğu düşünüldü, ancak radyokarbon analizleri, protezin yaklaşık MÖ 1500-1400 yıllarına ait olduğunu gösterdi. Bronz Çağdan kalma protez el, İsviçre’nin Bern kentinde yer alan Biel Gölü yakınlarında keşfedildi ve Avrupa’da bulunan en eski metal gövde parçası olduğuna inanılıyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

9- Ürdün’deki Antik Roma Mezarında ‘Çizgi Roman’ Bulundu

Ürdün’deki arkeologlar, ilkel “çizgi roman” içeren muhteşem fresklerle süslenmiş bir Roma dönemi mezarı ortaya çıkardı. Fresklerdeki yazılar, Antik Yunan alfabesiyle Aramice yazılmış.

İş yerindeki taş ustalarının resimlerine, Grek alfabesiyle Aramice yazılmış basit konuşma balonları eşlik ediyor. C: CNRS

Çizimler, Roma imparatorluğunun Hellenistik sınır kentlerindeki farklı ve kozmopolit çevresine olağanüstü bir kanıt sunuyor. Yaklaşık 2.000 yıllık mezar, 2016 yılının sonlarında yol çalışmaları sırasında, Irbid kentinin hemen kuzeyinde bulunan Beit Ras köyündeki bir okulun önünde tesadüfen ortaya çıkarıldı. O zamandan bu yana yerel ve uluslararası araştırmacılardan oluşan bir ekip, Antik Yunan-Roma yerleşim merkezi Capitolias’taki bir nekropolün parçası olduğuna inandıkları bulguyu inceliyor.

Haberin detayları için tıklayın.

8- Aşk Büyüsü Papirüsü Deşifre Edildi

İki kuş benzeri yaratık ve muhtemelen onları birbirine bağlayan bir penis resmi bulunan Antik Mısır papirüsü deşifre edildi ve sihirli bir aşk büyüsü ortaya çıktı.

Bu antik Mısır papirüsü, iki kuş benzeri yaratığın görüntüsü ile dekore edilmiş. C: Effy Alexakis, copyright Macquarie University

Papirüs üzerinde yapılan araştırmanın yazarı Karoshi Dosoo, “Papirüsün en çarpıcı özelliği üzerindeki resmi.” diyor. Dosoo, bu papirüsün, Hıristiyanlığın Mısır’da yaygın olarak uygulandığı bir döneme, yani yaklaşık 1.300 yıl öncesine ait olduğunu tahmin ediyor. Resimde, soldaki kanatlı yaratık, gagasını sağdakinin açık gagasına sokuyormuş gibi görünüyor. Sağdakinin kafasında bir çivi var gibi görünüyor. Bir kişinin uzanmış kolları ise yaratıkları kuşatıyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

7- Mısır’da Kimliği Bilinmeyen İyi Korunmuş Mumya Bulundu

Arkeologlar, Nil Nehri’nin batı kıyısındaki bir mezarda, oldukça iyi korunmuş bir şahsın kalıntıları da dahil olmak üzere, Antik Mısır mumyaları keşfetti.

Keten bandajlarla sarılmış bu iyi korunmuş mumya, Mısır’ın güneyindeki Asvan’da, 2.500 yıllık bir mezarda bir kumtaşı lahdin içinde bulundu. Mumyanın kimliği ise belirsiz. C: Egyptian Ministry of Antiquities

Asvan ve Nubia Eski Eserler direktörünün yaptığı açıklamaya göre, Mısır’ın güneyindeki Asvan’da bulunan 2.500 yıllık mezar, muhtemelen bir kamusal mezar olarak kullanılmıştı. Bu kamusal mezarda keşfedilen mumyalar arasında, arkeologların bir kumtaşı lahdin içinde bulduğu, keten bandajlarla sarılmış ve oldukça iyi korunmuş bir birey de yer alıyor. Ancak lahit üzerinde yazı yoktu ve bu iyi korunmuş mumyanın kimliği henüz belirlenemedi. Bu konuda daha fazla şey öğrenmek için araştırmalar devam ediyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

6- Binlerce Yıl Önce Çocuklar Madenci Olarak Çalıştırılıyordu

Arkeolojide çocukların araştırılması, çocukların binlerce yıl önce yetenekli ve bazen de yorucu çalışmalarının ayrıntılarını gözler önüne seriyor.

C: Shutterstock

Çocukların görevleri arasında tuz madenciliği ve tuğlaları şekillendirmekti. Bazı çocuklar ise henüz altı yaşındayken kilden kaplar yapmayı öğreniyordu. Avusturya’nın Hallstatt köyünde antik tuz madenlerinde kazı yapan araştırmacılar, çok küçük maden kazmalarıyla birlikte MÖ 1300-1000 yıllarına tarihlenen küçük boyutlarda bir deri kap buldular. Bu bulgular, çocukların bu madenlerde, bilim insanlarının düşündüğünden en az iki yüzyıl önce çalıştığını gösteriyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

5- Kanada’da 50.000 Yıllık Donmuş Kurt ve Geyik Bulundu

Kanada’nın altınlarıyla ünlü Klondike bölgesinde, altın madencileri tarafından 50.000 yıllık donmuş kurt ve ren geyiği bulundu.

Donarak mumyalanmış iki buzul çağı memelisi (bir kurt yavrusu ve bir ren geyiği) 2016 yılında bölgedeki altın madencileri tarafından keşfedildi ve geçtiğimiz gün Yukon topraklarındaki Dawson’daki bir törenle duyuruldu. Fosil kayıtlarında kürk, deri ve kas dokularının korunması son derece nadir görülen bir durum, ancak 50.000 yıldan daha eski olan bu örneklerde, bu dokuların her üçü de mevcut.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

4- İsrail’de 13.000 Yıllık Bira Üretimi İzleri Bulundu

İsrail’de yer alan Raqefet Mağarası’nda, Natufian kültürüne ait 13.000 yıllık bira üretim kanıtları bulundu.

Eski bira, bugün bildiğimiz berrak ve soğuk içecek gibi değildi. Araştırmacılar, muhtemelen daha çok püre veya yulaf lapası gibi göründüğünü söylüyor. C: Pixabay CC0 Creative Commons

İlk kez 1956’da keşfedildiğinden beri, İsrail’in Hayfa yakınlarında bulunan Raqefet Mağarası, Natufianlar olarak bilinen antik bir gruba dair çok önemli bir bilgiler sağladı. Hayvan kemikleri, aletler ve bitki izleriyle birlikte, Natufianların ölülerini çiçeklerle bezenmiş yataklara gömdüğünü gösteren 30 kişinin kalıntıları ortaya çıkarıldı. Şimdi ise bilim insanları, Natufianların Raqefet Mağarası’nda, muhtemelen bilinen en eski alkollü içecek üretimini işaret eden bira mayaladıklarını keşfetti.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

3- Güney Afrika’da Bilinen En Eski Çizim Bulundu

Araştırmacılar Afrika’da bulunan kaya parçası üzerindeki desenlerin 73.000 yıllık olduğuna inanıyor, ancak bunun neyi temsil edebileceğine dair kafaları karışık. Söz konusu çizim, bilinen en eski soyut ve figüratif çizimlerden en az 30.000 yıl daha eski.

Bilinen en eski çizim (kırmızı, çapraz çizgili bir desen) Güney Afrika’da bir mağarada bulundu. C: Craig Foster/University of Bergen/Nature

Arkeologlar, Güney Afrika’daki Blombos Mağarasında kazdıkları toprağı elerken mızrak uçları ve söz konusu kazınmış taş parçasını buldular. Bu taş parçasının üzerindeki çizgilerin, 73.000 yıl önce bir insan tarafından toprak boyasıyla yapıldığının anlaşılması için yapılan testler tam yedi yıl sürdü.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

2- İtalya’da 4.500 Yıllık İskeletlerin Dişinde Kenevire Rastlandı

İtalya’nın Napoli kenti yakınlarında bir Tunç çağı mezarına gömülmüş iskeletlerin dişlerinde kenevir kalıntılarına rastlandı.

Tunç Çağı mezarlığı Gricignano d’Aversa’dan kadınlara ait iki üst yan kesici diş. C: Sperduti ve ark. 2018 / Amerikan Fiziksel Antropoloji Dergisi

İtalya, Napoli yakınlarındaki bir alana gömülmüş antik iskeletlerden alınan binlerce diş üzerinde yapılan yeni bir analiz, insanların keneviri ip ve kumaş haline getirme işleminin de dahil olması muhtemel işlerini yaparken yalnızca ellerini değil aynı zamanda ağızlarını da kullandığını ortaya çıkardı.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

1- Papirüste Galen’in “Histerik Boğulma” Kuramı Ortaya Çıktı

Okunamaz durumdaki bir tomar antik papirüs, neredeyse 400 yıl boyunca bir İsviçre üniversitesinin koleksiyonunda kalmıştı. Bu değerli hazinenin farkına varılınca, konservatörler sayfaları temizledi ve 2000 yıllık metin ilk kez deşifre edildi.

Fotoğrafta temizlendikten ve pürüzsüzleştirildikten sonraki haliyle gösterilen bu antik papirüste, Romalı hekim Galen tarafından yazılmış olması muhtemel bir tıp metni yer alıyor. C: Basel Üniversitesi

Papirüste, anatomi ve tıp hakkındaki fikirleri Batı bilimini Ortaçağa kadar etkisi altına almış Greko-Romalı hekim Galen’in (MS 130-210) histeri hakkındaki tuhaf kuramından bahseden daha önce bilinmeyen bir metin yer alıyor.

Haber hakkında detaylı bilgi için tıklayın.

2018 Ağustos Ayının En İlginç 10 Arkeoloji Haberi