Restorasyonu Tartışmalı Apollon Smintheus Tapınağı Ziyarete Açılıyor

Çanakkale’nin Ayvacık İlçesi’nde bulunan Apollon Smintheus Tapınağı, 35 yıldır süren kazı çalışmalarının ardından 2015 yılı Eylül ayında ziyaretçilere açılıyor.

DHA’nın haberine göre 18. Yüzyıldan beri defalarca yağmalanan ünlü tapınaktaki çalışmaların 15 Eylül’e kadar tamamlanması ve ziyaretçilere açılması bekleniyor.

Prof. Dr. Coşkun Özgünel ve ekibi, bu yaz, sütunların üzerine büyük bölümü ellerinde olan sütun başlıklarını, baştabanı, frizleri ve çatı alınlığının köşesini koyarak çalışmayı tamamlayacak. Tapınağın bir bölümünde orijinal halinin görüntüsü, diğer bölümlerinde ise kalıntılar sergilenecek.

Çimentodan Yeni İmitasyon Basamaklar Yapıldı

Restorasyon çalışmaları kapsamında, daha önce yağmalanan orijinal mermer ve andezit basamakların yerine imitasyon olarak beyaz çimento, mermer pirinci ve mermer tozundan oluşan harç kullanarak yeni basamaklar yapıldı. Eldeki orijinal ve imitasyon sütun parçaları birleştirilerek, tapınağın güney giriş cephesine 8 sütun dikildi.

Tarihi Tapınağın Üstüne Üstüne Tır Çıkmıştı

Daha önce Apollon Smintheus Tapınağı, restorasyon çalışmaları sırasında tapınağın üstüne tır çıkması ve kullanılan çimentonun tarihle uyumsuzluğu ile gündeme gelmişti. MÖ. 2. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen tarihi tapınağın basamakları beyaz çimento ve mermer tozu ile kalıp çakılarak inşa edilmişti, hatta mermer tozu yüklü tonlarca ağırlıkta bir tırın, tapınağın üstüne çıkmasına göz yumulmuştu.

Restorasyonda Hata Bulunmamıştı

Tapınağa yapılan müdahalenin kamuoyunda tartışılması üzerine, Çanakkale Koruma Kurulu restorasyonu 19 Kasım 2014 günü yerinde inceledikten sonra şu sonuca varmıştı;

“Yapılan uygulamaların bugüne kadar arkeolojik kazılar sonucu elde edilen ve envanterleri yapılan özgün mimari elemanlar kullanılarak yapıldığı, uygulamaların yapının mevcut altyapısına ve üzerinde bulunan sütun ve üst yapısına zarar verici olmadığı, geri dönüşüme uygun olduğu, restorasyon ilkeleri doğrultusunda tamamlama yapılan bölümlerde aykırılık taşımadığı, renk ve doku farkının bu ilkelere ve yapıya uygun olduğu, dönemsel olarak yapılan uygulamalar karşılaştırıldığında, ilk yapılan uygulamaların özgün malzemelere renk ve doku açısından giderek uyum sağladığı tespit edilmiştir.”

Apollon Smintheus Tapınağı

Apollon Smintheus Tapınağı, Çanakkale’nin Ayvacık ilçesinin Gülpınar köyü Bahçeleriçi mevkiinde bir vadinin eteğinde bulunur. MÖ. 2. yy’ın ikinci yarısında inşa edilmiş, Troas bölgesinin önemli kutsal tapınaklarından biridir. Döneminin en önemli mimarlarında olan Hermogenes’in yaptığı tapınak, özellikle dev örneklerini İonia bölgesinden bildiğimiz Pseudodipteral planda yapılmış ve Apollon kültüne adanmıştır. Tapınak üç bölmeli olarak hazırlanmış ve bir pronaos, naos ve opisthodomos’dan oluşmaktadır. Ünlü heykeltraş Paros’lu Skopas tarafından yapılmış bir Apollon heykelini de içinde barındırmaktadır.

Ünlü antik gezgin ve coğrafyacı Strabon, Geographika kitabında tapınağın hikayesini şöyle anlatır. İonların Yunanistan’dan bölgeye gelişi sonrası bölge halkı İonları yenilgiye uğratır ve zaferin simgesi olarak bu tapınağı inşa ederler.