Neandertaller Köpekbalığı ve Yunus Yiyordu

Araştırmacılar, Neandertallerin kıyı ortamlarından geniş ölçüde faydalandıklarını, balık, yengeç ve midye topladıklarını ortaya koydu.

Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi için yaratılan bir Neandertal rekonstrüksiyonu. C: Richard Gray / Alamy

Şimdiye kadar birçok Neandertal bölgesinde, dağınık haldeki deniz kabukları gibi deniz kaynaklarının sadece küçük ölçekli kullanımının kalıntıları bulunmuştu. Ancak şimdi arkeologlar, Portekiz sahilindeki bir mağarayı kazdılar ve 106.000 ila 86.000 yıl öncesine uzanan midyeler ve deniz minareleri de dahil olmak üzere büyük kalıntı tabakaları keşfettiler.

Araştırmacılara göre keşif, Neandertallerin sistematik olarak deniz ürünleri topladığını gösteriyor ve bazı katmanlarda deniz kabuklarının yoğunluğu, metreküp başına 370kg kadar yüksek.

(Neandertallerin İlkel Tür Olduğu Algısını Yıkan 6 Sebep)

Araştırmacılar bunun heyecan verici olduğunu söylüyor, çünkü deniz kaynaklarının böyle bir ölçekte kullanılmasının, anatomik olarak modern insanların bir özelliği olduğu düşünülüyordu.

Portekiz sahilindeki mağara, Neandertallerin denizden yiyecek topladığına dair kanıtlar içeriyor. C: Zilhao et al. / Science

Araştırmanın ortak yazarı Prof João Zilhão, keşfin modern insanları ve Neandertallerin çok benzer olduğunu gösteren kanıtlara eklendiğini söylüyor:

“Neandertaller ve Homo sapiens arasındaki karşılaştırma beni rahatsız ediyor, çünkü sonuç olarak Neandertaller de Homo sapiens idi. Sadece türler arası geniş çaplı çiftleşme yoktu ve bu tür bir çiftleşme istisna değil, bir normdu, aynı zamanda arkeolojik kanıtlara sahip olduğumuz biliş ve davranışların her bir yönünde, Neandertaller sapiens testini olağanüstü şekilde geçiyor.”

Bulgular, Neandertallerin “sörfçü kulağına” sahip olduklarını ve alet olarak kullanmak için deniz kabuğu toplamak adına dalış yapmış olabileceklerini gösteriyor. İspanya’daki önceki bulgular deniz kabuklarını süslediklerini ve 65.000 yıl önce kaya sanatı ürettiklerini gösterdi.

Mağarada bulunan ve en büyüğü 5 cm genişliğinde olan deniz kabukları. C: Zilhao et al./Science

Keşif, modern insanların yağ asitleri yüksek olan deniz diyetlerinden kaynaklı daha iyi bilişsel özellikler kazandığı ve Neandertalleri geride bıraktığı fikrini çürütüyor gibi görünüyor.

Science dergisinde yazan araştırmacılar, Neandertaller tarafından iskan edildiğinde kıyıdan yaklaşık 2 kilometre uzaklıkta olan alanda, çok sayıda taş alet, kavrulmuş bitki maddesi ve atlar ve geyiklerin yanı sıra yılanbalığı, köpekbalıkları, denizayıları, yengeçler ve su kuşları kalıntıları bulundu. Tüm bunlar, Neandertallerin diyetlerinin geniş bir yelpazeye dayandığını gösteriyor.

Zilhão, bulgunun Neandertal balıkçılığı uygulamalarına da ışık tuttuğunu ve sepet veya çantaya sahip olmaları gerektiğini belirtiyor: “Elinizde 10 veya 20 kilo deniz kabuğu varken 2.000 metre yürüyemezsiniz.”

Midye parçaları. C: João Zilhão

Zilhao ayrıca Neandertal nüfusunun muhtemelen yanlış zamanda toplanan kabuklu deniz hayvanlarının zehirli olabileceğini de anladıklarını söylüyor.

Ekip, Avrupa’daki diğer büyük deniz kabuğu birikintilerinin bulunamama nedeni olarak, zayıf korunma seviyeleri olabileceğini söylüyor: Kabuklu deniz ürünleri kıyıdan uzağa taşınamazdı ve bu nedenle kuzey Avrupa’daki bu tür birikintiler kutup buzulları ilerledikçe yok olurken, başka yerlerde deniz bugünkü seviyelere yükseldikçe batmış olabilirler.

(İlk Defa Neandertallerin Yaptığı Mağara Resimleri Bulundu)

Araştırmacılara göre yeni bulgunun yapıldığı Portekiz sahili, belki de yerel olarak bu tür birikintilerin korunabileceği tek yer. Buna karşılık Güney Afrika, arazide bir yükseliş yaşadı, yani bu tür birikintilerin çoğu korunmuş durumda.

Midye kabuğu birikintileri. C: João Zilhão

UCL Arkeoloji Enstitüsü’nde araştırmaya dahil olmayan Neandertal araştırmacısı Dr Matthew Pope, bulgularının önemli olduğunu söylüyor:

“Neandertal davranışının karmaşıklığını giderek daha fazla tanıyoruz, ancak Afrika’daki modern insanların davranışsal evrimini belirlemeye devam eden bir şey, deniz kaynaklarının sistematik olarak toplanmasının ortaya çıkmasıydı ve bu, iki nüfus arasındaki bir fark olarak görüldü. Neandertal popülasyonlarının deniz kaynaklarının sistematik sömürü yeteneğine sahip olduğunu göstermede bunun gibi kanıtlar önemli.”


Makale: J. Zilhão at Institució Catalana de Recerca i Estudis Avançats (ICREA) in Barcelona, Spain el al., (2020). “Last Interglacial Iberian Neandertals as fisher-hunter-gatherers,” Science.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login