Mısır’da 2000 Yıllık Hayvan Mezarlığı Bulundu

Mısır’daki antik bir kasabada içinde köpeklerin, maymunların ve kedilerin bulunduğu yaklaşık 2000 yıllık bir hayvan mezarlığı bulundu.

Antiquity/Marta Osypińska

Mezarlıktaki bazı hayvanlar, demir tasmalarıyla gömülmüş olarak bulundu. İki yavru kedinin yanında ise devekuşu yumurtası kabuğundan boncuklar bulundu. Araştırmacılar, buradaki hayvanların altına hasırlar döşendiğini veya çanak çömleklerin altına oturtulduklarını, yani hayvanların bir çöp gibi kenara atılmadığını, bu hayvanların kasıtlı olarak gömüldüklerini belirtiyor.

Polonya Bilim Akademisi’nden Marta Osypinska, Journal Antiquity dergisinde yazdığı makalede, buradaki hayvanların gömülme biçiminin, bugüne ait bir değer olarak gördüğümüz insan ile evcil hayvan arasındaki duygusal ilişkiye işaret ettiğini söylüyor.

Antik Mısır’da bu tip hayvan gömüleri bulmak aslında pek şaşırtıcı bir şey değil. Bundan önce de birçok hayvan, sahiplerinin yanına gömülmüş olarak bulunmuştu. Fakat burada ilginç olan, bu hayvanların yanında gömülmüş olan insanların, mezarlık oluşturulduktan 300 yıl sonra buraya gömülmüş olmaları.

Osypinska ve meslektaşları, Kızıldeniz yakınındaki eski Mısır’da bir liman kenti olan Berenike kentinde yürüttükleri kazı sonucunda bu hayvan mezarlığına rastladı. Şehrin özellikle Afrika filleri için savaş alanlarına gidişte bir istasyon görevi görmüş olduğu bilinmekteydi.  Mezarlığın bulunduğu şehrin büyük bir ticaret merkezi olduğu ve 1. ve 2. yüzyıllarda Romalıların elinde bulunduğu bilinmekte.

Romalıların evcil hayvanlarını, özellikle de köpekleri oldukça seviyordu. Berenike’de bulunan bir mezarda Roma’dan ya da Yunanistan’dan getirilmiş bir köpek bulundu. Mastif benzeri köpeğin karnında balık ve keçi etinden yapılmış son yemeğine dair buluntulara da rastlandı. Bu köpeğin kemiklerine yapılan analizler, günümüzde hala birçok köpekte karşılaşılan bir kemik kanserine sahip olduğunu gösterdi. Araştırmacılardan Steven Sidebotham, bu köpeğin kırık çömlek parçaları ile kaplanmış bir sepet içinde bulunduğunu ve bunun bu hayvanın çok sevildiğinin açık bir kanıtı olduğunu söylüyor.

Mısır’ın başka yerlerinde de bu tip mezarlıklar bulunmuştu. Yaklaşık 8 milyon mumyalanmış köpeğin bulunduğu mezarlık da bunlardan biri. Antik Mısır’ın rahipleri bu tür mumyaları dini öğeler olarak satın almaktaydı. Bu tip mumya hayvanların ritüel amaçlı olarak satın alındığı, bazen sırf bu amaç için yetiştirildiği belirtilmekte. Araştırmacılar bir seçenek olarak Berenike mezarlığındaki hayvanların da bu amaç için biraraya getirilmiş olabileceklerini belirtiyor.

Mezarlıkta bir kap içinde gömülmüş köpek. F: Bartosz Wójcik

Kahire Amerikan Üniversitesi’nden Salima İkram, mezarların çok güzel olduğunu ancak burada merak edilmesi gereken şeyin bazı hayvanların atık olarak görülüp görülmediği konusu olduğunu belirtiyor. İkram, Antik Mısır’da evcil hayvan mülkiyetinin önemli bir konu olduğunu, özellikle duvar resimlerinde evcil hayvanlara dair pek çok veri bulmanın mümkün olduğunu söylüyor.

Osypinska, Berenike kedilerinin ritüel amaçlı olarak kullanılan mumyalanmış hayvanların aksine cesetlerinin yanlarına hediyeler bırakılarak gömüldüklerini ve çoğu mezarda bu tip özenli gömülere dair buluntuların söz konusu olduğunu söylüyor.

Berenike’de bulunan mezarlıktaki hayvanların Mısır’da bulunanların ilki olmasa da, muhafaza koşulları düşünüldüğünde dikkat çekici olduğunu belirten Sidebotham,”Bu şehir çoğu şehirden uzakta sert bir hayatın sürdürüldüğü bir yerleşim alanı olmasına rağmen, buradaki kişileri benzersiz kılan bu insanların hayvanları ile birlikte olmak için zaman ayırabilmiş ve çaba göstermiş olmaları” diyor.


usatoday.com

Anadolu Üniversitesi'nde Arkeoloji bölümü okuduktan sonra İstanbul Üniversitesi'nde Tarih öncesi bölümünde yüksek lisans yaptı. Şimdi İstanbul Üniversitesi Tarih öncesi bölümünde doktora yapıyor. İletişim: bayramtolunay@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login