Mısır’da 1700 Yıllık Çizgili Çorap Bulundu

Antik Mısırlılar bize kağıt ve piramitleri bıraktılar, ama aynı zamanda çizgili çorapların da ilk üreticisi onlardı.

Mısır’da antik bir çöplükte MS 300’den kalma çizgili çocuk çorabı bulundu. C: British Museum

Çorapların Paleolitik dönemden beri (deri ve post kullanılarak yapılmış) var olduğu, ancak Antik Mısırlıların ilk örme çorapları yaptıkları düşünülüyor. Bu çoraplar, ayak baş parmağı için bir bölüm ve diğer dört parmak için ayrı bir bölümden oluşuyordu ve kullandıkları sandaletlerle birlikte giyilebiliyordu. Yeni geliştirilen bir teknik sayesinde bu çoraplardaki örme ve renk detayları açığa çıktı.

British Museum’dan bilim insanları, Mısır’daki antik Antinoupolis kentinin çöplüğünde bulunan ve MS 300’lü yıllardan kalma bir çocuğun çoraplarında boyaların nasıl kullanıldığını keşfetmek için öncü bir görüntüleme tekniği geliştirdi.

(Hollanda’da 17. Yüzyıl Gemi Batığında İpek Elbise Bulundu)

Yeni multispektral görüntüleme tekniği, hangi boyaların kullanıldığını belirleyebiliyor. Fakat aynı zamanda geç antik dönemdeki insanların çift ve ardışık boyama ve dokuma işlemlerini nasıl kullandıklarını ve kıt kaynaklarından sayısız renk yaratmak için büküm liflerini nasıl kullandıklarını ortaya koyabiliyor.

En önemlisi ise bu teknik, analiz edilen esere hiçbir zarar vermiyor. Eskiden antik tekstil ürünleri üzerinde çalışılabilmesi için, radyokarbon tarihlendirme yöntemi ve boya analizleri için, fiziksel numunelerin alınması gerekiyordu.

Müzenin bilimsel araştırma bölümünde bir bilim insanı olan ve aynı zamanda bu tekniği geliştiren Dr Joanne Dyer şunları söylüyor: “Çocuğun çorapında bulunan farklı renklerdeki çizgilerin, sadece üç doğal boyadan oluşan bir kombinasyon kullanılarak yaratıldığını görmek heyecan vericiydi.”

(Antik Roma’da İç Giyim)

Görüntüleme süreci, eski tekstilleri incelemek için çok daha ucuz, daha az zaman alıcı ve daha az zarar veren bir yöntem.

“Önceden, inceleyeceğiniz malzemenin farklı bölgelerinden küçük parçalarını almanız gerekiyordu. Ve bu çorap MS 300 yılından kalma. Bu çok küçük ve kırılgan nesnenin bir kısmını fiziksel olarak yok etmeliydiniz. Multispektral görüntüleme ve diğer tekniklerle birlikte, bunların ne olabileceğine dair çok iyi bir ön göstergeye sahip olunabiliyor.”

Ayrıntıları PLOS ONE dergisinde yayınlayan bu teknik, farklı boyaların lüminesansına bakıyor ve lifleri incelemek için dijital mikroskobi kullanıyor. Daha fazla tekstilin incelenmesine izin veriyor ve bu süreçteki olayların insanları nasıl etkilediğinin anlaşılmasına zengin bir keşif katmanı ekliyor.

Dyer, “Teknik, daha fazla ve daha çeşitli nesnelere bakabileceğimiz anlamına geliyor. Daha fazla nesnenin incelenmesi ile farklı zaman dilimleri arasındaki ilişkiyi görebiliriz. Geç antik çağ, MS 200 ila 800 yılları arası çok uzun bir süre. O dönemde Mısır’da çok şey oluyor. Mısır’da Arap fethi var ve Romalılar Mısır’ı terk ediyor. Bu olaylar ekonominin, ticaretin, malzemelere erişimin etkilendiğini, ki bu da insanların ne giydiğini ve bu nesneleri nasıl yapıyor olduklarını teknik olarak yansıtıyor.”

The Guardian. 4 Ekim 2018.