İlk Dinozorlarla Birlikte Diğer Canlılar da Hızla Büyüyordu

Yeni araştırmaya göre, en eski dinozorlar hızlı büyüme oranlarına sahipti, ancak onlarla birlikte yaşayan diğer hayvanların çoğu da öyle.

Herrerasaurus ischigualastensis, bir erken dönem Saurischia dinozoru. Gelecekte evrimleşecek olan büyük etobur dinozorlardaki gibi, iki ayak üzerinde koşmaya elverişli bir anatomiyi paylaşıyordu. Ancak bu dinozor, dinozorların küçük gövdeli olduğu ve nadir olarak bulunduğu bir zamanda yaşadı. C: Kristina Curry Rogers

Dinozorlar hızlı büyüyorlardı ve bu özellik onları muhtemelen Mezozoik (252 ila 66 milyon yıl önce) ekosistemlerindeki diğer birçok hayvandan ayırıyordu. Bazı araştırmacılar, bu yüksek büyüme oranlarının dinozorların küresel başarısının anahtarı olduğunu öne sürdü, ancak ilk dinozorların büyüme stratejileri hakkında çok az şey biliniyor.

Yeni çalışmada Rogers ve meslektaşları, bilinen en eski Mezozoik ekosistemlerinden birinde bulunan bir dizi hayvanın fosilleşmiş bacak kemiklerindeki kemik doku büyüme modellerini inceleyerek histolojik analiz gerçekleştirdiler.

İncelenen fosiller, Arjantin’in Ischigualasto Formasyonu’ndan geliyor ve 231-229 milyon yıllık bir geçmişe dayanıyor. Örneklenen fosiller arasında bilinen en eski dinozorların birçoğunun yanı sıra dinozor olmayan birkaç sürüngen ve memelilerin bir erken dönem akrabası da yer alıyor.

(İlgili: Hindistan’da Bilinen En Büyük Yılanın Fosili Bulundu)

Analiz, incelenen türlerin çoğunun, yaşayan sürüngenlerden çok günümüzdeki bazı memelilere ve kuşlara benzer şekilde yüksek büyüme oranlarına sahip olduğunu gösterdi. İlk dinozorların tümü özellikle hızlı bir büyüme sergiledi, ancak bu konuda tek değillerdi, çünkü benzer büyüme oranları dinozor olmayan sürüngenlerin birçoğunda da görüldü.

Bu sonuçlar, ilk dinozorların zaten hızlı büyüdüklerini gösteriyor ve bu özelliğin onların daha sonraki başarıları için önemli olduğu fikrini destekliyor. Ancak görünen o ki dinozorlar, Triyas Devri’nde (252-201 milyon yıl önce) yüksek büyüme oranlarıyla evrimleşen birden fazla soydan yalnızca biriydi. Bu durum, bu özelliğin dinozorların nihai küresel başarı öyküsünün yalnızca bir parçası olduğunu gösteriyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların, daha fazla sayıdaki erken dönem Mezozoik fosil alanlarından daha geniş çeşitlilikteki antik hayvanları örnekleyerek bu ön sonuçları genişletebileceğini belirtiyor.

Yazarlar, “Örneğimiz, dinozorların civarda henüz yeni olarak bulunduğu, nispeten küçük, temel vücut planlarıyla sınırlı olduğu ve daha çeşitli, daha özelleşmiş, dinozor olmayan sürüngenlerin çokça bulunduğu bir dünyada evrimleştiği bir zamandan geliyor.” diyorlar.

“Bütün bu hayvanların nasıl büyüdüğü sorusunu ele aldık ve ilk dinozorların hızla büyüdüğünü, bu hızlı büyüme oranlarının muhtemelen dinozorların Mezozoik ekosistemlerdeki bu durumu takip eden yükselişinde önemli bir rol oynadığını bulduk.  Ancak dinozorlar bu konuda tek değillerdi, tıpkı onlar gibi 230 milyon yıl önce yaşayan ve dinozor olmayan çoğu canlı da hızlı bir büyüme gösteriyordu.”


Public Library of Science. 3 Nisan 2024.

Makale: Curry Rogers, K., Martínez, R. N., Colombi, C., Rogers, R. R., & Alcober, O. (2024). Osteohistological insight into the growth dynamics of early dinosaurs and their contemporaries. Plos one, 19(4), e0298242.

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi.

You must be logged in to post a comment Login