Homo erectus’a Ait 1,4 Milyon Yıllık Kemik Balta Bulundu

Günümüzde Etiyopya olan bölgede, muhtemelen doğrudan bir insan atası tarafından yapılmış kemik el baltası bulundu.

Doğu Afrika’da bulunan 1,4 milyon yıllık kemik el baltası, Homo erectus’un bilinen alet yapımı repertuarını genişletiyor. C: Berhane Asfaw

Araştırmacılar, bugün insanların muhtemel doğrudan atası olan Homo erectus’un, yaklaşık 1,4 milyon yıl önce su aygırı bacak kemiğinden şaşırtıcı derecede ileri teknikte bir alet hazırladığını söylüyor.

Bulgu, paleoantropolog Katsuhiro Sano ve Gen Suwa tarafından yönetilen bir ekibin, taş yerine kemikten yapılmış eski bir el baltasının nadir bir örneği. Söz konusu alet, Etiyopya’da Homo erectus’a atfedilen taş aletler ve fosillerin ortaya çıktığı Konso-Gardula arkeolojik alanında keşfedildi.

Şu anda birçok Doğu Afrika bölgesinden bilinen çeşitli taş aletlerin yanı sıra bu kemik el baltası, Homo erectus teknolojisinin düşündüğümüzden daha sofistike ve çok yönlü olduğunu öne sürüyor.

(Homo erectus İki Farklı Taş Alet Teknolojisi Kullanmış)

Hepsi birlikte ele alındığında bu bulgular, belki de önceden bilinenden birkaç yüz bin yıl önce, Homo erectus alet setinin, taş ve kemik el baltaları gibi bir dizi hassas işlem ve ayrıca nispeten hızlı bir şekilde yapılması gereken işler için daha basit aletlerden oluştuğunu gösteriyor.

Konso-Gardula’daki el baltasının incelenmesi, bir su aygırının uyluk kemiğinden yapıldığını gösterdi. Kabaca 13 santimetre uzunluğunda, oval bir şekildeydi ve kenarlarından biri başka bir aletle (muhtemelen sert bir kayayla) keskinleştirilmişti.

Araştırmacılar, bu aletin tasarımının, taştan yapılmış el baltalarına benzediğini buldular. Daha sonra bir veya daha fazla alet üreticisi, son şeklini oluşturmak için kemiği yongaladılar. Aşınma belirtileri, el baltasının kesme veya bıçkı işlemlerinde kullanıldığını gösteriyor.

Bugüne kadar karşılaştırılabilir yaşta sadece bir tane daha kemik el baltası bulunmuştu. Bilim insanları, Tanzanya’nın Olduvai Boğazı’ndan kabaca 1,3 ila 1,6 milyon yaşındaki bu aletin, Konso-Gardula el baltasından daha az sayıda yongalama ve şekillendirme izi içerdiğini söylüyor.

Ancak araştırmacılar, bölgedeki taşların varlığına rağmen, alet üreticisinin neden daha sert taş yerine kemik kullanmayı seçtiğini açıklayamıyor.


Science News. 13 Temmuz 2020.

Makale: Katsuhiro Sano et al. 2020. A 1.4-million-year-old bone handaxe from Konso, Ethiopia, shows advanced tool technology in the early Acheulean, Proceedings of the National Academy of Sciences.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login