Dışkılar, Cahokia’nın Çöküşüne Dair Bilgi Veriyor

Cahokia arkeolojik alanı hakkında yapılan bir çalışma, antik kentin çöküşü ve terk edilmesi hakkında bilinenleri değiştiriyor.

C: William R. Iseminger.

Arkeologlar, Kuzey Amerika’nın Kolomb öncesi en ikonik metropolü olan Cahokia’nın efsanevi çöküşüne dair romantik anlatılara karşı çıkmak için diğer demografik ipuçlarının yanısıra bölgeyi kazarak insan dışkılarını ortaya çıkardı.

1100’lerde en parlak devrini yaşayan ve günümüzde Güney İllinois’de bulunan Cahokia, Mississipi kültürünün merkeziydi; ayrıca çiftçilik, balıkçılık, ticaret ve dev ritüelistik tepeleri inşa eden onbinlerce Amerikan yerlisinin eviydi.

1400’lere gelindiğinde Cahokia, seller, kuraklıklar, kaynak yetersizliği ve diğer nüfusu azaltan etmenlerden dolayı terk edilmişti. Fakat yeni bir araştırmaya göre kayıp Cahokia medeniyeti ile ilgili romantikleştirilen görüşlerin aksine Cahokia’dan toplu göç kısa sürmüştü.

Çalışmaya öncülük eden White, “Bu çalışma, Amerikan yerlilerinin zorluklara karşı mücadelede dirençli ve kararlı olmalarına karşın zayıfladıklarını ve yok olduklarını kabul eden ‘yerlilerin kaybolma mitini’ ele alıyor.” diyor.

White, “Avrupa ile teması sırasında Cahokia bölgesinin çoktan hayalet bir kasaba olduğu düşünülüyordu. Fakat biz arkeolojik kayıtlara dayanarak bölgede yüzyıllarca süren Amerika yerlilerinin varlığının kanıtlarını bir araya getirebildik.” diyor.

(Amerika’nın İlk Şehrinde Kadınlar Önemli Bir Rol Oynuyordu)

Bulgular, yerlilerin sonraki bir göç dalgasıyla 1500’lerde bölgenin yeniden iskan edildiğini ve göç, savaş, hastalık ve çevresel değişikliklerin yerli nüfusun azalmasına yol açtığı 1700’ler boyunca istikrarlı varlıklarını koruduğunu ortaya çıkarıyor.

White ve çalışma arkadaşları, Mississipi yaşam tarzını yeniden yapılandırmak için polen fosillerini, eski dışkıları, kömür kalıntılarını ve diğer ipuçlarını analiz ettiler.

Araştırmacıların kanıtları; mısır yetiştirme, bizon avlama ve muhtemelen kontrollü otlak yakma etrafında kurulan toplulukların resmini çiziyor ve bu da Illinois Konfederasyonu olarak bilinen kabileler ağının uygulamalarıyla tutarlı.

Illinois Konfederasyonu’nun uzaklara dolaşan kabile üyeleri, Cahokia metropolünde kök salmış olan Missisipililer’den farklı olarak küçük çiftliklerde ve bahçelerde çalışıyor, avlanıyor ve kaynaklar azaldığında ise küçük gruplara ayrılıyorlardı.

Bölgedeki varlıklarının kanıtını bir araya getiren temel faktör, Cahokia’nın ana su toplama havzası olan Horseshoe Gölü altındaki tortunun derinliklerinde korunmuş olan insan dışkılarından elde edilen dışkı stanolleriydi.

Dışkı stanolleri, besini özellikle de eti sindirdiğimizde bağırsaklarımızda üretilen mikroskobik organik moleküllerdir. Dışkılarımızla atılırlar ve binlerce olmasa da yüzlerce yıl tortu tabakaları halinde korunabilirler.

İnsanlar hayvanlardan çok daha büyük miktarda dışkı stanolü ürettiği için, bu stanollerin seviyeleri, bölge popülasyonundaki büyük değişiklikleri ölçmek için kullanılabilir.

White ve meslektaşları kanıt toplamak için Cahokia Höyüğü sit alanına bitişik olan Horseshoe Gölü’nde kürek çektiler ve 3.048 metre aşağıda bulunan göl yatağından bazı çamur örnekleri çıkardılar. Dışkı stanollerinin yoğunluğunu ölçerek Avrupa’yla temas yoluyla Mississipi döneminden itibaren meydana gelen popülasyon değişimlerini ölçebildiler.

Dışkı stanol verileri, önceki yıl Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı’nda yayımlanan Cahokia’nın Mississipi dönemi demografik değişimleriyle ilgili ilk çalışmasında da ölçülmüştü. Bu araştırma, arka arkaya gelen sel ve kuraklık şeklindeki iklim değişikliğinin, Cahokia’nın Mississipi nüfusunun göçünde kilit rol oynadığını ortaya koymuştu.

Fakat pek çok çalışma, Cahokia’nın zayıflamasıyla ilgili sebeplere odaklansa da, çok az araştırma, kültürleri MS 700’den 1500’lere kadar Orta Batı’ya, Güneydoğu’ya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin doğusuna yayıldığı tahmin edilen Missisipililerin göçünün ardından bölgeyi ele alıyor.

White’ın son çalışması Cahokia bölgesinin tarihinin eksik yönlerini doldurmaya çalışıyor.

“Geçmişteki yerli Cahokia popülasyonuyla ilgili çok az arkeolojik kanıt bulunuyor; fakat tarihsel, iklimsel ve ekolojik veriler arasındaki boşluğu doldurabildik ve esas olan dışkı stanol kanıtıydı.”

Genel olarak sonuçlar, Mississippi çöküşünün Cahokia bölgesindeki yerlilerin varlığının sonu olmadığını, aksine Avrupalılar olay yerine gelmeden önce 1500 ve 1600’lerde karmaşık bir dizi göç, savaş ve ekolojik değişiklik olduğunu ortaya koyuyor.


Makale: A.J. White et al. (2020). After Cahokia: Indigenous Repopulation and Depopulation of the Horseshoe Lake Watershed AD 1400–1900, American Antiquity.

Celal Bayar Üniversitesi Tarih Bölümü mezunu. Tarih Öğretmeni.

You must be logged in to post a comment Login