Buzul Çağ’ın Sonlarında İnsanlar Devasa Yangınlara Şahit Oldu

Yaklaşık 12.800 yıl önce, insanlık kuyrukluyıldızdan düşen parçalar nedeniyle yeryüzünün %10’unu, diğer bir deyişle 10 milyon kilometrekareyi küle çeviren dev yangınlara şahit olmuştu.

Yapılan yeni araştırma yaklaşık 12.800 yıl önce, yeryüzünün %10’unun, yani 10 milyon kilometre kare toprağın, büyük yangınlar sırasında yanıp kül olduğunu ortaya çıkardı. C: Oran Tantapakul / Fotolia

Yaklaşık 12.800 yıl önce boğucu bir günde, yeryüzü yüz yıllar önce yattığı kış uykusundan uyanmış, buzul çağdan çıkmıştı. Etraf ısınmaya, buzullar çekilmeye başlamıştı.

Derken, gökyüzü aniden beliriveren ateş toplarıyla kaplandı. Ateş toplarını sarsıntılı şok dalgaları izledi.

Alevler kısa sürede etrafı kaplamış, yoğun bir toz bulutu yeri göğü doldurmuştu. Yükselen dumanlardan gün ışığını görmek imkansızdı. Ardından iklim giderek soğuklaşmış, bitkiler ölmüş, besin kaynakları tükenmiş, buzullar tekrar yükselmeye başlamıştı. Okyanus akıntıları yön değiştirerek iklimi daha soğuk, artı bin yıl daha süren buzul çağı benzeri bir hale getirmişti.

(İnsanlığın Gördüğü Tek Buzul Çağ: Pleistosen Dönem)

Nihayetinde, iklim tekrar ılımaya, insanlar yeniden, daha az büyük hayvanın ve Kuzey Amerika’da gerilerinde tamamen farklı türden mızrak uçları bırakan bir insan kültürünün olduğu dünyaya uyanmaya başladı.

Bu masalsı anlatı Journal of Geology adlı dergide jeokimyasal ve izotopik işaretler üzerine yayımlanan çok geniş kapsamlı bir araştırmayla destekleniyor.

Araştırma sonuçları o kadar geniş kapsamlı ki, iki farklı kısma bölünmek zorunda kalınmış.

“Olağanüstü Biyokütle-Genç Dryas Dönemi Kozmik Çarpışmayla Tetiklenen Yangın Vakası ve Çarpışma Sonrası Kış-12.800 Yıl Önce” başlıklı araştırma sonuçları “Bölüm I: Buz Çekirdekleri ve Buzullar” ve “Bölüm II: Göl, Deniz ve Kara Sedimanları” olmak üzere iki kısma ayrıldı.

Araştırmanın yirmi dört yazarı arasında Kansas Üniversitesi Fizik ve Astronomi Bölümü’nden Profesör Adrian Melott ve doktorasını 2005 yılında Kansas Üniversitesi’nde tamamlamış, şu an Washburn Üniversitesi’nde çalışmakta olan Profesör Brian Thomas da bulunuyor.

(Son Buzul Çağının Sonunda Avrupa Nüfusunda Ani Değişim Yaşandı)

Melott araştırmanın dünya çapında 170 farklı alanda yapılan ölçümlere dayandırıldığını belirtiyor.

Kansas Üniversitesi’nden araştırmacılar elde edilen bilgilerin ışığında, söz konusu felaketin, kalıntıları günümüzde hala Güneş Sistemi’nde dolaşmakta olan nerdeyse 100 kilometre çapındaki kuyrukluyıldızın dağılan parçalarının dünyaya çarpmasıyla meydana geldiğini söylüyor.

Melott, varsayımın büyük boyutlu bir kuyrukluyıldızın parçalandığı, dağılan parçaların dünyaya çarpıp bu felakete yol açtığı yönünde olduğunu belirtiyor. Araştırmaya göre, karbondioksit, nitrat, amonyak ve diğerleri olmak üzere bir dizi farklı kimyasal belirti karasal alanların %10’unun, yani yaklaşık 10 milyon kilometre kare alanın, dev yangılara maruz kaldığını gösteriyor.

(Son Buzul Çağın Sonundaki Çömlek Üretimi Artışı Kültürel Olabilir)

Melott’un belirttiğine göre, polen analizleri çam ormanlarının yangından yerlerini temizlenmiş arazilere yayılan bir ağaç türü olan kavak ormanlarına bırakacak şekilde zarar gördüğünü ortaya koyuyor.

Araştırmacılar, bu kozmik çarpışmanın Geç Dryas dönemindeki soğuk iklim koşullarına, biyokütle yanmalarına, Geç Pleistosen Çağ’da belirli türlerin yok olmasına, “nüfusta azalmalara ve insan kültüründe değişimlere” yol açtığı görüşünde.

Melott, kozmik çarpışmanın ozon tabakasına zarar vererek, cilt kanserinde artışa yol açtığını ve olumsuz sağlık koşulları yarattığını söylüyor. Melott konu hakkında ayrıca “Çarpışmaya ilişkin varsayım hala yalnızca bir önerme niteliğinde, ancak bu araştırma bizlere önemli miktarda kanıt sundu, ki bu kanıtların varlığı da yalnızca büyük bir kozmik çarpışmayla açıklanabilir.” diyor.


Science Daily. 1 Şubat 2018.

Makale 1: Wendy S. Wolbach, Joanne P. Ballard, Paul A. Mayewski, Victor Adedeji, Ted E. Bunch, Richard B. Firestone, Timothy A. French, George A. Howard, Isabel Israde-Alcántara, John R. Johnson, David Kimbel, Charles R. Kinzie, Andrei Kurbatov, Gunther Kletetschka, Malcolm A. LeCompte, William C. Mahaney, Adrian L. Melott, Abigail Maiorana-Boutilier, Siddhartha Mitra, Christopher R. Moore, William M. Napier, Jennifer Parlier, Kenneth B. Tankersley, Brian C. Thomas, James H. Wittke, Allen West, James P. Kennett. Extraordinary Biomass-Burning Episode and Impact Winter Triggered by the Younger Dryas Cosmic Impact ∼12,800 Years Ago. 1. Ice Cores and Glaciers. The Journal of Geology, 2018.

Makale 2: Wendy S. Wolbach, Joanne P. Ballard, Paul A. Mayewski, Andrew C. Parnell, Niamh Cahill, Victor Adedeji, Ted E. Bunch, Gabriela Domínguez-Vázquez, Jon M. Erlandson, Richard B. Firestone, Timothy A. French, George Howard, Isabel Israde-Alcántara, John R. Johnson, David Kimbel, Charles R. Kinzie, Andrei Kurbatov, Gunther Kletetschka, Malcolm A. LeCompte, William C. Mahaney, Adrian L. Melott, Siddhartha Mitra, Abigail Maiorana-Boutilier, Christopher R. Moore, William M. Napier, Jennifer Parlier, Kenneth B. Tankersley, Brian C. Thomas, James H. Wittke, Allen West, James P. Kennett. Extraordinary Biomass-Burning Episode and Impact Winter Triggered by the Younger Dryas Cosmic Impact ∼12,800 Years Ago. 2. Lake, Marine, and Terrestrial Sediments. The Journal of Geology, 2018.

Ege Üniversitesi Mütercim Tercümanlık bölümü mezunu. Arkeoloji ve özellikle sanat tarihini çok seviyor.

You must be logged in to post a comment Login