Buzul Çağı Sonrası Orta Avrupa’da 3.000 Yıl Daha Eski Yerleşim İzi

Orta Avrupa’nın bazı bölgeleri, son buzul çağının zorlu koşullarının ardından düşünülenden yaklaşık 3.000 yıl önce yeniden nüfuslanmış.

Buzul çağı yaklaşık 27.000 yıl önce başlayıp 19.000 yıl önce sona erdi. Arkeologlar uzun zamandır insanların günümüzde güney Almanya’da bulunan Svabya Alpleri (Swabian Jura) bölgesine yaklaşık 16.500 yıl önce geri döndüğüne inanıyordu. Lone Vadisi’ndeki iki alandan gelen yeni veriler, modern insanların yaklaşık 19.500 yıl önce orada yerleşim izleri bıraktığını gösteriyor.

Çalışma, Tübingen Üniversitesi’nden Benjamin Schürch, Dr. Gillian Wong ve Dr. Elisa Luzi ile Senckenberg İnsan Evrimi ve Paleoçevre Merkezi’nin de üyesi olan Profesör Nicholas Conard tarafından yürütüldü.

Araştırma ekibi ayrıca Vogelherd Mağarası ve Langmahdhalde bölgesindeki ek bulguları kullanarak yeniden yerleşimin zaman ve mekan açısından daha kesin bir şekilde izini sürdü. Çalışma, Journal of Archaeological Science: Reports dergisinin son sayısında yayımlandı.

(İlgili: Dünyanın Bilinen İlk Oyma Atı: Vogelherd Atı)

Vogelherd mağarası ilk olarak 1931’de Tübingen Üniversitesi’nden Gustav Riek tarafından kazıldı. Çalışmanın kısa bir süre içinde tamamlanması gerekiyordu; sonuç olarak, katmanlar sistematik olarak belgelenmedi. Daha sonraki kazılar, 1931 kazısından kalan üst katmanın yeniden incelenmesi de dahil olmak üzere, Nicholas Conard ve ekibi tarafından gerçekleştirildi.

Benjamin Schürch, “Bu alan, esas olarak 42.000 ila 35.000 yıl önce yaygın olan Aurignacian kültürüne ait küçük heykelcikleriyle biliniyor” diyor. “Ancak, deri ve boynuz işlemek için kullanılan taş aletlerin yanı sıra boynuzdan yapılmış mızrak uçlarıyla yaklaşık 19.000 ila 14.000 yıl önce arkeolojik bir kültürel aşama olan Magdalenian döneminin izleri de var.”

Langmahdhalde kaya sığınağı, Vogelherd Mağarası’na sadece yaklaşık 2 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Bu site, 2016’dan 2024’e kadar Conard’ın yönetiminde kazıldı ve tabakalar titizlikle belgelendi.

Organik maddenin tarihlenmesi

Araştırma ekibi, Vogelherd Mağarası’nda bulunan ve insanlar tarafından işlenmiş hayvan kalıntılarının yanı sıra, Langmahdhalde bölgesinde Magdalenian taş aletleriyle doğrudan bağlantılı olarak bulunan organik materyallerin radyokarbon tarihlemesini yaptı.

Bu yöntem, organik bağlı karbon-14’ün belirli bir oranda bozunduğu gerçeğine dayanır. Bu nedenle, organik örneklerdeki karbon-14 oranı, örneklerin yaşı hakkında bilgi sağlar.

Schürch, “İnsanların bıraktığı bu izlerin en eskisi, Vogelherd mağarasında yaklaşık 19.500 yıl öncesine tarihleniyor. Langmahdhalde bölgesinde, insanlar Buz Devri’nden sonra ilk kez 17.900 ila 17.000 yıl önce yaşamış gibi görünüyor” diye açıklıyor.

Araştırmacılar, kazı alanlarının her birinde tarihlenen buluntuların yakınındaki kültürel kalıntıları dikkatlice analiz ettiler. Örneğin, Vogelherd mağarasının Magdalenian döneminden boynuz ve taştan yapılmış mızrak uçları kullandılar. Langmahdhalde’deki mikro-fauna kalıntılarını analiz ederek, araştırmacılar ayrıca yaklaşık 19.000 yıl önceki bölgedeki iklim hakkında önemli sonuçlar çıkarabildiler.

“Siteler coğrafi olarak birbirine çok yakın olduğundan, Vogelherd’deki daha kapsamlı buluntuları Langmahdhalde’deki daha kesin olarak belgelenen katman dizisiyle ilişkilendirebildik. Daha kapsamlı bir resim elde edebilmemizin tek yolu buydu” diyor Gillian Wong.

Modern insanların Buzul Çağı’nın sonunda izole vakalarda Svabya Alpleri’ni yeniden canlandırdıklarını ancak “bölgeye ancak yaklaşık 16.500 yıl önce tekrar kalıcı olarak yerleştiklerini” söylüyor.

Universitaet Tübingen. 1 Temmuz 2024.

Makale: Benjamin Schürch et al. (2024). Evidence for an earlier Magdalenian presence in the Lone Valley of southwest Germany, Journal of Archaeological Science: Reports.