Büyük İskender’in Ölüm Nedeni Bulunmuş Olabilir

2300 yıldan daha uzun bir süre önce yaşamış Büyük İskender’in ölümünün gizemi nihayetinde çözülmüş olabilir.

Dunedin Tıp Fakültesi Kıdemli Öğretim Görevlisi Dr. Katherine Hall, Büyük İskender’in, iddia edildiği gibi enfeksiyon, alkolizm veya cinayetten ölmediğine inanıyor. Hall, bunun yerine, İskender’in nörolojik bozukluk Guillain-Barré Sendromu (GBS) nedeniyle öldüğünü savunuyor.

Hall yayınladığı araştırmasında, İskender’in MÖ 323 yılındaki ölümü hakkında ortaya atılan daha önceki teorilerin, tüm olayı açıklamadığı için tatmin edici olmadığını söylüyor.

(Irak’ta Büyük İskender’in Kurduğu Kayıp Şehir Bulundu)

“Sadece tek bir kaynakta bu ölümle ilgili bir bilgi vardı. İskender’in vücudu ölümünden altı gün sonra herhangi bir bozulma belirtisi göstermemişti. Hiçbir iddia, bu kaynak tarafından kaydedilen bir gerçeğe dair makul ve uygulanabilir bir açıklama sağlayan, kapsamlı bir cevap veremedi.

“Antik Yunanlar bunun, İskender’in bir tanrı olduğunu kanıtladığını düşünmüşlerdi. Bu makale, İskender’in ölümüne dair gerçek anlamda verilmiş ilk cevap.”

Bedendeki çürümenin gecikmesinin yanısıra, 32 yaşındaki İskender’in ateşinin çıktığı, karın ağrısı çektiği, ilerlemiş bir felç yaşadığı ve ölümünden hemen öncesine kadar akıl sağlığının yerinde olduğu söyleniyor.

Dr. Hall, Campylobacter pylori enfeksiyonundan (O zaman yaygın ve GBS için sık karşılan bir neden) kaynaklanan GBS teşhisinin, hem Klasik hem de tıbbi açıdan, titizlikle test edildiğine inanıyor.

Büyük İskender’in ölüm sebebi hakkındaki tartışmaların çoğu ateşi ve karın ağrısı üzerine odaklanıyor. Ancak, Dr. Hall, son anına kadar aklının yerinde sağlam kalmasının neredeyse hiç dikkat çekmediğini söylüyor.

Hall, İskender’in, felce neden olan ancak kafa karışıklığı veya bilinç kaybı yaşatmadığı bilinen GBS’nin akut motor aksonal nöropati varyantına maruz kaldığına inanıyor.

(İsrail’de Bulunan İlginç Mozaik Büyük İskender’i Betimliyor Olabilir)

Büyük İskender’in ölümü, antik zamanlarda nabız yerine nefes kontrolü gibi ölümü teşhis etmedeki zorluklarla daha da karmaşıklaşmıştı.

Bu zorluklar, genellikle GBS’nin neden olduğu vücudundaki felç türü ve düşük oksijen alımı ile birlikte, nefes almasının görünürlüğünü azaltacaktı.

Vücudunun sıcaklık otoregülasyonunun olası bir başarısızlığı ve göz bebeklerinin sabitleşip büyümesi, vücudunun günlerce bozulmamasının bir mucize nedeniyle değil, henüz ölmediği için olduğuna işaret ediyor.

“Yeni tartışmayı teşvik etmek ve İskender’in gerçek ölümünün önceden kabul edilenden altı gün sonra olduğunu iddia ederek tarih kitaplarını yeniden yazmak istedim. Onun ölümü, şimdiye kadar kaydedilen en ünlü yalan vaka ya da yanlış ölüm teşhisi olabilir.”

Hall, insanların hala Büyük İskender ile ilgilendiğine, çünkü onun savaşçı-kahraman olarak görülen psikolojik olarak karmaşık ve sofistike bir insan olduğunu söylüyor.

“Ölüm nedeninin kalıcı gizemi, hem kamu ilgisini, hem de skolastik ilgiyi çekmeye devam ediyor.”

Phys. 22 Ocak 2019.

Makale: Katherine Hall. 2019. Did Alexander the Great Die from Guillain-Barré Syndrome?. The Ancient History Bulletin. 2018; Vol. 32: pp. 106-128.