Arkeologlar Dağ Geçidinde Bulunan Donmuş Ahşap Kutuyu Açtı

Norveç’te bir dağ geçidi boyunca buzulların erimesi, yüzlerce eski eserin keşfedilmesine neden oldu. Bu eşyalardan biri de kapağı hala sıkıca yerinde olan ahşap bir kutuydu ve şimdi ise bu ahşap kutu açıldı.

Norveç’in Breheimen Ulusal Parkı’ndaki Lendbreen buzul parçasında bulunan tahta kutu. C: The Glacier Archaeology Program Innlandet

Balmumu parçaları. Evet, tahta kutuda eski bir mum vardı. Altın değil, mücevher değil, büyü kitabı değil – sadece balmumu.

Bu eser ve oldukça iyi korunmuş kutusu, ilginç bir hikaye anlatıyor – bir dağ geçidi boyunca yapılan yıllık yürüyüşlerle ilgisi olan bir kişi.

Norveç’in Oppland bölgesinde bulunan Lendbreen buz parçası, ilk olarak 2011 yılında buzul arkeologları tarafından keşfedildi ve yavaş ama durdurulamaz bir şekilde 1.200 yıllık bir kullanım kaydını ortaya koyuyor.

(Norveç’te Eriyen Buzlardan Viking Eserleri Çıkıyor)

Buzul parçası, ahşap, deri, kemik ve yünden yapılmış organik nesneleri günümüze kadar korudu ve şimdi ise küresel ısınma onları arkeologlar için görünür kılıyor. Bu geçitte bulunan eşyaların çeşitliliği şaşırtıcı: Viking mızrakları, yünden yapılmış bir tunik, at nalı, eldivenler, ayakkabılar, değnekler, bıçaklar, köpek tasmaları ve hatta bir köpeğin kalıntıları gibi şeyler.

Ve tabii ki, araştırmacıların “eriyen buzdan keşfettiğimiz en müthiş buluntulardan biri” olarak tanımladıkları tahta kutu. Innlandet’teki Buzul Arkeoloji Programı olarak bilinen gruptaki arkeologlar, kutunun yaşını, onu yapmak için kullanılan ahşabın türünü ve elbette içeriğini merak ediyorlardı.

İçinde balmumu bulunan açık kutu. C: The Glacier Archaeology Program Innlandet

Radyokarbon tarihleme yöntemi, kutuyu MS 1475 ile 1635 arasındaki bir tarihe yerleştirdi. Yani 546 ile 386 yaşları arasındaydı ve aslında o kadar da eski değildi. Viking çağının en az 400 yıl sonrasına tarihleniyordu. Kutunun kendisi çamdan yapılmıştı ve Oslo’daki Kültür Tarihi Müzesi’nde yapılan bir analizin ortaya çıkardığı gibi, balmumu kalıntıları içeriyordu.

Araştırmacılar, “Artık bu tür mum kutularının çok eski zamanlarda kullanıldığını biliyoruz. Ayrıca Lendbreen geçidindeki insan trafiğinin doğası hakkında bildiklerimizle de uyumlu.”

Gerçekten de bu kutular, çiftçiler tarafından mumları ana çiftliklerinden yazlık çiftliklerine taşımak için kullanılıyordu. Mum kutuları, Norveç’te mevsimlik çiftlikler arasında pahalı balmumlarını taşımak için yaygın olarak kullanıldı. Bu, Norveç’teki yazlık mera çiftçiliğinin pratik bir parçasıydı. Çiftçiler hayvanlarını otlatmak için kendi çiftliklerinden yazlık otlaklara taşırlardı. Yazlık çiftliklerde, genellikle sadece iki kişi olan bakıcıların hayvancılıkla ilgilenirken, hayvanları sağarken ve yerinde süt ürünleri yaparken tüm sezon boyunca kalacakları sade yaşam alanları vardı. Bu uygulama, soğuk, ormanlık ve dağlık bir ülkenin sınırlı kaynaklarını en üst düzeye çıkararak, çiftçilerin kendi çiftliklerinde bulunmayan daha geniş otlak alanlarına erişmelerine ve uzun kış boyunca çiftliğe saman ve yem tedarik etmelerine olanak sağladı.

Yani mumlar önemli bir kaynaktı! Ve mum kutuları yolculuk sırasında bu eşyaları tutuyor ve koruyordu. Çiftçiler ilkbahardan sonbahara kadar çalıştıkları için, yazlık çiftliklerinde bu mumlar geceleri tek iç aydınlatma kaynağını sağlıyordu. Çiftçiler, önemli bir eşyayı tutan mum kutuları ile, dağ geçidi boyunca uzun bir yürüyüş için muhtemelen mümkün olduğunca hafif bir şekilde eşyalarını taşıyordu.


Gizmodo. 4 Haziran 2021.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login