Yeni Keşfedilen Antik Amfibi Türüne Kurbağa Kermit Adı Verildi

Kermitops gratus’un ilk gerçek amfibilerden biri olduğu ve yaşamın sudan karaya geçişinde önemli bir adım olduğu düşünülüyor.

Bilim insanları, Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi koleksiyonunda 270 milyon yıllık bir amfibi atasının fosilleşmiş kafatasını ortaya çıkardı. Yeni bir makalede araştırmacılar fosili, ikonik kukla Kurbağa Kermit’in onuruna Kermitops gratus adını verdikleri yeni bir proto-amfibi türü olarak tanımladı.

Yeni makalenin baş yazarı ve George Washington Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan Calvin So, yeni türe kuklacı Jim Henson tarafından 1955 yılında yaratılan ünlü kurbağa karakterinin adının verilmesinin, müze koleksiyonlarının kullanımıyla yapılan bilimsel keşifler konusunda kamuoyunun farkındalığını artırmak için bir fırsat olduğuna inanıyor.

So, “Kermit ismini kullanmak, müzelerdeki paleontologların yaptığı bilimi genel halkla nasıl birleştirebileceğimiz konusunda önemli sonuçlar doğuruyor. Çünkü bu hayvan günümüz amfibilerinin uzak bir akrabası ve Kermit modern zamanların amfibi ikonu, bu yüzden onun için mükemmel bir isimdi.” diyor.

(İlgili: Triyas Devri Tankları: Yeni Bir Timsah Atası Keşfedildi)

Uzunluğu 2,5 cm’den biraz fazla olan ve büyük, oval şekilli göz yuvalarına sahip olan fosilleşmiş kafatası, ilk olarak müzenin paleobiyoloji bölümünde yaklaşık 40 yıl küratör olarak görev yapan merhum paleontolog Nicholas Hotton III tarafından ortaya çıkarılmıştı.

Hotton, Kuzey Orta Teksas’ta Red Beds olarak bilinen kaya çıkıntılarından fosil çıkarmak için birkaç arazi sezonu geçirdi. Bölgenin pas rengindeki kayaları, 270 milyon yıldan daha önce erken Permiyen dönemine kadar uzanıyor ve modern memelilerin öncüleri olan eski sürüngenlerin, amfibilerin ve yelken sırtlı sinapsidlerin fosilleşmiş kalıntılarını içeriyor.

Hotton ve meslektaşları o dönemlerde o kadar çok fosil topladılar ki hepsini ayrıntılı bir şekilde inceleyemediler. Bunların arasında bilim insanlarının 1984’te Clear Fork Formasyonu’nu  kazarken keşfettikleri küçük bir proto – amfibi kafatası da vardı. Kafatası, Smithsonian’ın Ulusal Fosil Koleksiyonu’na yerleştirildikten sonra, bir araştırmacı tarafından daha yakından incelenmek üzere onlarca yıl bekledi.

2021 yılında müzede doktora sonrası araştırmasına devam eden paleontolog Arjan Mann, Hotton’ın Teksas fosilleri koleksiyonunu incelerken erken amfibi olarak etiketlenen bir örnek dikkatini çekti.

So’nun akıl hocası ve aynı zamanda yeni makalenin ortak yazarlarından biri olan Mann, “Bir fosil hemen dikkatimi çekti. Gerçekten iyi korunmuş bir kafatasıydı” diyor. Mann ve So, fosilin hangi tür tarih öncesi yaratığa ait olduğunu belirlemek için bir araya geldi. Kafatası, amfibilerin ve diğer yaşayan dört ayaklı omurgalıların eski ataları olan tetrapodların kafataslarında görülen özelliklerden farklı bir özellik karışımına sahipti.

Örneğin, hayvanın gözlerinin arkasındaki kafatası bölgesi, uzun ve kavisli burnundan çok daha kısaydı. Bu kafatası oranları, muhtemelen tıknaz bir semendere benzeyen hayvanın, küçük kurtçuk benzeri böcekleri kapmasına yardımcı oldu.

Araştırmacılar fosili, Karbonifer’den Triyas dönemlerine kadar 200 milyon yıldan fazla yaşamış çeşitli bir ilkel amfibi akraba grubu olan temnospondyl olarak tanımladılar. Ancak hayvanın kafatası bu kadar benzersiz özelliklere sahip olduğu için bilim insanları, Kermitops adını verdikleri tamamen yeni bir cinse ait olduğu sonucuna vardılar.

Bu lakap, yaratığın karikatürize büyük gözlü yüzüne bir gönderme içeriyor ve “Kermit” kelimesi ile Yunanca yüz anlamına gelen “-ops” ekinin bir karışımından türetildi. Araştırmacılar ayrıca Hotton’a ve fosili ilk ortaya çıkaran ekibin geri kalanına olan minnettarlıklarını temsil etmek için yeni hayvana “gratus” tür adını verdiler.

Kermitops, sadece adını aldığı kukla kişiliğiyle değil, daha fazlasıyla dikkat çekici. Amfibilerin ve atalarının erken dönem fosil kayıtları büyük ölçüde parçalar halinde ve bu da kurbağaların, semenderlerin ve akrabalarının nasıl ortaya çıktığını anlamayı zorlaştırıyor. Kermitops gibi akrabaları bu ağaca eklemek, amfibi aile ağacının erken dönem dallarını detaylandırmak için önem taşıyor.

So, “Kermitops bize bu büyük fosil boşluğunu kapatmamız ve kurbağaların ve semenderlerin bu gerçekten uzmanlaşmış özellikleri nasıl evrimleştirdiğini görmemiz için ipuçları sunuyor” diyor. Mann da aynı fikirde ve daha önce bilinmeyen, göz önünde saklanan bir amfibi atasının keşfinin diğer paleontologlara kendi müzelerindeki fosil koleksiyonlarına daha yakından bakmaları için ilham vereceğini umuyor.

Mann, “Bu, çok daha fazla paleontologun tekrar derinlemesine incelemesi gereken aktif bir araştırma alanı. Paleontoloji her zaman sadece dinozorlardan ibaret değil ve hala cevaplanmayı bekleyen birçok harika evrimsel hikaye ve gizem var. Sadece bakmaya devam etmemiz gerekiyor.” diyor.

Smithsonian. 21 Mart 2024.

Makale: So, C., Pardo, J. D., & Mann, A. (2024). A new amphibamiform from the Early Permian of Texas elucidates patterns of cranial diversity among terrestrial amphibamiforms. Zoological Journal of the Linnean Society, zlae012.