215 Milyon Yıllık Bir Amfibide Kemik Kanseri Bulundu

Tarih öncesi hayvanların kemiklerinde bulunan hastalık izleri, bazı hastalıkların bazen yüz milyonlarca yıl önceki eski kökenine dair kanıt sağlıyor.

Yaklaşık 215 milyon yıl önce, temnospondil amfibilerin temsilcileri olan metoposaur’ların rekonstrüksiyonu. C: Jakub Zalewski

215 milyon yıldan daha uzun bir süre önce, Polonya’nın güneybatısındaki taşkın yataklarında büyük bir amfibi türü yaşıyordu: Metoposaurus krasiejowensis. Bilim insanları ilk kez bu fosillerden birinde kemik kanseri tespit ettiler.

Tarih öncesi hayvanların kemiklerinde nadiren bulunan hastalık izleri, bazı hastalıkların eski atalarının kanıtını taşıyor. Şimdi, Dr. Dawid Surmik liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, Dünya’nın uzak geçmişinde kanserlerin meydana geldiğine dair önemli bir başka kanıt daha buldu.

(İlgili: Bir Dinozorda İlk Kez Kötü Huylu Kanser Teşhis Edildi)

Makalede, bilim insanları bir omur üzerine yaptıkları çalışmanın sonuçlarını sunuyor. Bu omur, Üst Triyas’a tarihleniyor ve soyu tükenmiş bir Temnospondyl amfibisine aitti: Metoposaurus krasiejowensis.

Fosil, Polonya’nın güneybatısındaki Opole yakınlarında bulunan ve çok sayıda omurgalı fosili kalıntısıyla tanınan ünlü Krasiejów bölgesinde keşfedildi.

Patolojik doku omurun derinliklerine nüfuz etmiş

Araştırmacılar, Varşova’daki Polonya Bilimler Akademisi Paleobiyoloji Enstitüsü’nün bilimsel koleksiyonuna ait olan omurun büyük bir bölümünü kaplayan aşırı büyüyen bir kemik kütlesi fark ettiler. Araştırmacılar bu fosilin iç yapısını incelemek için X ışınlarını kullandılar.

Taramalar, hastalıklı dokunun sadece dışarıdan omurun etrafında büyümediğini, aynı zamanda iç kısmına da derinlemesine nüfuz ettiğini gösterdi.

Surmik, “Bu verilere dayanarak, aşırı büyümenin nedeninin kötü huylu bir tümör olduğu ortaya çıktı.” diyor.

Taramaların daha ayrıntılı analizi, omurun orijinal yapısının çoğunun, kanserli patolojik dokunun büyümesiyle yok olduğunu ortaya çıkardı.

Araştırmacılar örneği bölümlere ayırdı ve transmisyonlu ışık mikroskobunda görüntülenebilen ince, yarı saydam bir numune üretti; bu teknik, tıp laboratuvarlarında modern kanser numunelerinin incelenmesine çok benziyor.

Tümör büyümesinin ve aşamalarının rekonstrüksiyonu. C: Jakub Zalewski

Histolojik (dokusal) analizler

Paleontologlar omurun histolojik analizlerini ve üç boyutlu rekonstrüksiyonunu gerçekleştirdiler.

Dr. Konietzko-Meier, “Bu veriler bir tür ‘tıbbi’ teşhis koymamıza yardımcı oldu. Kemik dokusunun atipik bir seyir izlediğini ve spesifik tümör gelişimini tanımlayabildiğini ve ontogenetik büyüme dinamiğini yeniden yapılandırabildiğini, böylece tümörün hayvanın yaşamı boyunca nasıl büyüdüğünü kanıtladık. Bu, soyu tükenmiş bir hayvan için büyüme dinamiğinin ilk kez tanımlanması.” diyor.

İncelenen omur örneği, patolojik dokunun histolojik yapısı hakkında, özellikle kanserli kısım ile sağlıklı kısım arasındaki temas hakkında birçok bilgi ortaya çıkardı.

Araştırma ekibi, bu gözlemlere dayanarak, fosil amfibiyeni etkileyen kanserin osteosarkom olduğu sonucuna vardı. Bu, insanlarda en sık görülen kötü huylu kemik tümörleri arasında.

Surmik, “Metoposaurus’taki bu kötü huylu tümör, şu anda fosil kayıtlarındaki en eski kanser örneklerinden biri ve bir amfibi fosiliyle ilişkili tek tümör.” diyor.

Surmik, bunun aynı zamanda, mikroyapısal çalışmalardan elde edilen sağlam sonuçlarla desteklenen, tarih öncesi bir hayvanda kanserin en iyi belgelenmiş kanıtı olduğunu da ekliyor.


University of Bonn. 16 Aralık 2022.

Makale: Surmik, D., Słowiak-Morkovina, J., Szczygielski, T., Kamaszewski, M., Kalita, S., Teschner, E. M., … & Konietzko-Meier, D. (2022). An insight into cancer palaeobiology: does the Mesozoic neoplasm support tissue organization field theory of tumorigenesis?. BMC Ecology and Evolution, 22(1), 1-13.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login