İskoçya’daki Adada Devasa Bir Teruzor Fosili Bulundu

Dünyanın bilinen en büyük Jura dönemi teruzoru (170 milyon yıllık kanatlı bir sürüngen) Skye Adası’nın kayalarında bulundu.

Doktora öğrencisi Amelia Penny, bu yaratığın keskin dişli çenesini Skye sahilinde eski bir kireçtaşı tabakasında gördü. 2017’deki bu ilk keşfin ardından şimdi fosil iskeletin ayrıntılı incelemesi yapıldı.

Current Biology dergisinde yayımlanan araştırma, uçan sürüngenin 2.5 metre kanat açıklığına sahip olduğunu gösteriyor.

(İlgili: Fosiller, Teruzorların Topak Kustuğunu Ortaya Koyuyor)

Doktora öğrencisi Natalia Jagielska tarafından yürütülen araştırma, yaratığın bilim için yeni bir tür olduğunu da ortaya çıkardı.

Şimdi bu yaratığa “kanatlı sürüngen” olarak tercüme edilen Gaelcede Dearc sgiathanach adı verildi.

Glasgow’daki Hunterian Müzesi’nden ve Skye’daki Staffin Müzesi’nden araştırmacılar, fosili barındıran kaya levhasını çıkarıp Edinburgh Üniversitesi’ne getirmek zorunda kaldılar. Bu gelgitle yarışılan özenli bir ve zorlu bir süreçti. Ancak tüm bu çabaya değdi.

Jagielska, “Dearc, paleontolojinin neden şaşırtıcı olmaktan asla vazgeçmeyeceğinin harika bir örneği. Bu kadar eksiksiz teruzor fosilleri çok nadir.” diyor.

“Uçan hayvanlar gibi kemikleri de günümüz kuşları gibi çok hafifti. Bu onları inanılmaz derecede kırılgan yapıyor ve bu nedenle genellikle fosil olarak korunamıyorlar.”

Bu örneğin olağanüstü korunma durumu ve bütünlüğü (özellikle kafatasında korunan ayrıntı) fosilin sergileneceği ve daha fazla inceleneceği müzelerden araştırmacıların, Dearc’ın iyi bir görüşe sahip olduğu sonucuna varmalarına izin verdi.

Jagielska, “Nasıl yaşadığı ve davranışları hakkında daha fazla bilgi edinmek için Dearc’ı daha ayrıntılı olarak incelemeyi dört gözle bekliyoruz.” diyor.

Skye Adası’ndaki kazıları yöneten Edinburgh Üniversitesi’nden Prof Steve Brusatte, “Fosilin korunma durumu, İskoçya’da bulunan herhangi bir teruzorun çok ötesinde ve muhtemelen 1800’lerin başlarında [fosil avcısı] Mary Anning günlerinden bu yana bulunan en iyi durumdaki fosil iskelet. Ve boyutu bize, teruzorların, kuşlarla rekabet ettikleri Kretase döneminden çok önce, düşündüğümüzden çok daha erken büyüdüğünü söylüyor ve bu çok önemli.” diyor.

BBC News. 22 Şubat 2022.

Makale: Martin-Silverstone, E., Unwin, D. M., Cuff, A. R., Brown, E. E., Allington-Jones, L., & Barrett, P. M. (2022). A new pterosaur from Skye, Scotland and the early diversification of flying reptiles. bioRxiv.