Fas’ta Bilinen En Eski Homo Sapiens Kalıntıları Bulundu

Fas’ta, bizim türümüz Homo sapiens’e ait 300.000 yıllık bilinen en eski  kemikler bulundu. Daha önce Homo sapiens’e ait en eski kalıntılar 200.000 yıllıktı.

Bu mandibula (çene kemiği), Jebel Irhoud’ta keşfedilen ilk yetişkin mandibuladır. F: Jean-Jacques Hublin, MPI-EVA, Leipzig.

Fas’taki yeni fosil bulguları, türümüzün köklerini 100.000 yıl geriye çekmekten fazlasını yapıyor. Ayrıca, 300.000 yıl önce bilinen en eski Homo sapiens atalarımızın neler yediğini gösteriyor: Bol bol gazel.

Fas’taki Jebel Irhoud arkeolojik alanında bulunan yeni fosiller, türümüzün köklerini 100.000 yıl geriye çekiyor. Bulgular ayrıca 300.000 yıl önce türümüzün en eski üyelerinin menüsünde neler olduğunu gösteriyor:

Jebel Irhoud’daki hayvan fosillerini analiz eden California Üniversitesi’nden paleontolog Teresa Steele, “Bolca gazel eti, ara sıra antilop, zebra ve benzeri av hayvanları ile, mevsimsel olarak devekuşu yumurtası tüketiyorlardı.” diyor.

Jebel Irhoud’dan (Fas) bilinen en eski Homo sapiens fosillerinin, çoklu orijinal fosillerin mikro bilgisayarlı tomografik taramalarına dayanan kompozit yeniden yapılanmasının iki görünüşü. 300 bin yıl öncesine tarihlenen bu erken Homo sapiens’ler, günümüzde yaşayan insanların çeşitlemelerine giren modern görünümlü bir yüze sahipler. Ancak arkaik görünümlü kraniyum (mavi ile gösteriliyor), beyin biçiminin ve muhtemelen işlevinin Homo sapiens soyunda geliştiğini gösteriyor. F: Philipp Gunz, MPI EVA Leipzig

Gıda kaynaklarının ve çevresel değişimin insan evrimini ve göçlerini nasıl etkilediğini inceleyen Steele, 2004 yılında arkeolojik alanda kazı yapmaya başlayan uluslararası araştırma ekibinin bir parçasıydı.

Jebel Irhoud, 1960’lardan beri insan fosilleri ve Orta Taş Devri eserleriyle tanınsa da, bu fosillerin jeolojik yaşı belirsizdi.

Almanya’daki Max Planck Enstitüsü Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Fas Rabat’taki Ulusal Arkeoloji ve Miras Enstitüsü (INSAP) ortaklığıyla yürütülen yeni kazı projesinde, 16 yeni Homo sapiens fosilleri ile birlikte taş aletler ve hayvan kemikleri bulundu. Kalıntılar arasında kafatasları, dişler ve en az 5 farklı kişiye ait uzun kemikler bulunuyor.

Jebel Irhoud’un Orta Çağ Devri taş aletlerinden bazıları.
F: Mohammed Kamal, MPI EVA Leipzig

Isıtılan çakmaktaşlarının termolüminesans tarihlemesi, yaklaşık 300.000 yıl önceye tarihlendi. Yani bilinen en eski Homo sapiens fosillerinden 100.000 yıl öncesine. Hayvan kemiklerine yapılan analizler de bu tarihleri doğruladı. Kemirgenlere yapılan analizler ise bunların 374.000 ila 337.000 yaşında olduklarını gösterdi.

Gazeller çoğunlukta

Steele, alanda bulunan yüzlerce fosil kemik ve deniz kabuğunu inceleyerek, bunlardan 472 tanesinin türünü belirledi ve insanların yiyecek olarak kullandığını gösteren kesik ve kırıkları tespit etti.

Hayvan kemiklerinin birçoğu gazellere aitti. Diğer kalıntılar arasında antiloplar, zebralar, bufalolar, kirpiler, yabani tavşanlar, kaplumbağalar, tatlısu yumuşakçaları, yılanlar ve devekuşu yumurtaları vardı.

İnsanlar tarafından yiyecek olarak kullanılan hayvan kemikleri arasında küçük av hayvanları çok az bulunuyordu. Steele, “İnsanlar gerçekten avlanmaktan hoşlanıyormuş gibi.” diyor.

Jebel Irhoud’ta bulunan bir gazelin çene kemiği. F: Teresa Steele, UC Davis

Hayvanlara ait uzun kemiklerdeki kırılma izleri, bunların ilik yemek için kırılarak açıldığını gösteriyor. Leopar, sırtlan ve diğer yırtıcı hayvanlara ait fosiller de buluntular arasında yer alıyordu ancak gazellere ve diğer av hayvanlarına ait kemiklerde yırtıcı hayvanlara dair çok az iz bulunabildi.

Steele, bulguların Orta Taş Devri’nin sadece 300.000 yıl önce başladığı fikrini desteklediğini ve modern insan biyolojisi ve davranışında meydana gelen önemli değişikliklerin Afrika’nın büyük bölümünde gerçekleştiğini söylüyor.

Yeni İnsan Türü Homo naledi 250.000 Yaşında Çıktı

Aile Ağacımız Üzerine Derin Tartışma: İnsan Nedir?

Modern İnsan ve Denisovalılar Sadece 50.000 Yıl Önce Çiftleşti


Science Daily. 7 Haziran 2017.

Makale: Hublin, J. J., Ben-Ncer, A., Bailey, S. E., Freidline, S. E., Neubauer, S., Skinner, M. M., … & Gunz, P. (2017). New fossils from Jebel Irhoud (Morocco) and the Pan-African origin of Homo sapiens. Nature.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply