Modern İnsan ve Neandertal İlk Olarak 100.000 Yıl Önce Çiftleşti

DNA analizi sayesinde, Neandertal ve modern insanların sanılandan çok daha önce çiftleştiğine dair güçlü kanıtlar bulundu. Bu gen karışımının günümüzden 100,000 yıl önce Orta Doğu’da yaşandığı düşünülüyor.

Araştırmada, modern insanların (Homo sapiens) 65,000 yıl önceki Afrika’dan çıkışından daha önce de bir göç gerçekleştirdiği, ve bu göç sırasında insan ailesinin (Neandertal gibi) daha eski, ve şu anda soyu tükenmiş olan üyeleriyle çiftleştiğine dair ilk genetik kanıtlar bulundu.

Neandertal-Sapiens Çiftleşmesi Hakkında Önceki Araştırmalar

Avrupa’da ve Asya’da yaşayan Neandertaller, 40.000 yıl önce soyları tükenene kadar modern insanın en yakın akrabasıydı. Kısa bir zaman önce bilim insanları Neandertal ve modern insanın birbiriyle çiftleştiğini, ve Afrika dışındaki insanların DNA’sının %1.5 ila %2.1’inin Neandertal kökenli olduğunu ortaya koydu. Sonraki araştırmalar, Neandertal DNA’sının Afrika dışındaki insanların genomuna, günümüzden 47,000 ila 65,000 yıl önce karıştığını gösterdi.

Günümüz Afrikalıların genomlarında ise, saptanabilir oranda Neandertal DNA’sı bulunmuyor. Bu da modern insan ve Neandertal arasında gerçekleşen herhangi bir cinsel etkileşimin, Afrika kıtasını terk eden insanlar arasında gerçekleştiğini gösteriyor. Makale yazarı Ilan Gronau “Modern Afrikalı popülasyonlarının ataları büyük ihtimalle Neandertallerle çiftleşme şansına sahip olmadı, çünkü Neandertaller büyük oranda Afrika dışında yaşadı” diyor.

Bulunan fosillere göre Neandertal soyu, modern insanlardan en az 430,000 yıl önce ayrıldı. Altay dağlarındaki bir mağarada bulunan bir Neandertalin genomu ise iki soyun 550.000 ila 765,000 yıl önce birbirinden ayrıldığını gösteriyor.

Modern İnsandan Neandertale Gen Akışı

Araştırmayı yöneten Profesör Siepel’e göre bu yeni yapılan araştırma “bilinenin tersi yönde bir soy geçişi de olduğunu ortaya koyuyor. Yani sadece modern insanda Neandertal genomu olmadığını, yaklaşık 100.000 yıl önce gerçekleşen bir olay sayesinde Neandertallerde de modern insan genomu olduğunu öğreniyoruz. Yani insandan Neandertallere gen akımı olmuş.”

F: JOE MCNALLY

Araştırma ekibinin modern insandan Neandertal genomuna doğru gen akışı olduğuna dair kanıtları, sadece tek bir Neandertale dayanıyor. “Altay Neandertali” ismi verilen bu Neandertal bireyin kalıntıları, güneybatı Siberya’daki Altay Dağları’nda bulunmuştu, ve bu bireyden geriye sadece küçük bir ayak parmağı parçası kalmıştı. Bu Neandertal bireye gen katkısı yapan modern insan atası, 60,000 yıl önceki Afrika’dan Çıkış’tan çok daha erken bir tarihte Afrika’dan göç etmiş olmalıydı.

Araştırmanın yazarlarından Max Planck Enstitüsü’nden evrimsel biyolog Sergi Castellano “Modern insanlardan Altay dağlarındaki Neandertallerin atasına geçen gen akışı oldukça eski bir tarihte gerçekleşmiş. Bu da Avrupa’daki Neandertaller doğuya göç ettiğinde, modern insanın çoktan Afrika’dan dünyanın geri kalanına yayılmış olduğunu gösteriyor” diyor. Araştırmalar Neandertallerin atasına geçen gen akışının 100,000 yıl önce gerçekleştiğini gösteriyor.

Gen Akışı Diğer Neandertallerde Yok

Araştırma kapsamında İspanya ve Hırvatistan’da bulunan iki Neandertalin DNA’sı da inceledi. Bunun yanında iki modern insan ve bir Denisovalının da genomu incelendi. Fakat Avrupa’daki Neandertallerde de, Denisova insanında da, modern insan genleri bulunmadı.

Fakat bu, modern insanın Avrupalı Neandertallerle ya da Denisovalılarla hiçbir zaman çiftleşmediği anlamına gelmiyor. Siepel “Bu sadece Altay Neandertali’nde izleri görülen çiftleşmenin, bu Neandertal soyu, Avrupalı Neandertaller ve Denisovalılardan ayrıldıktan sonra gerçekleştiğini gösteriyor” diyor.

Martin Kuhlwilm “Altay Neandertalinin genomunda, insanlarda gördüklerimize benzeyen diziler olup olmadığını araştırıyordum. Afrika dışındaki insanlarda Neandertal geni olduğunu bildiğimiz için onlar işe yaramazdı. bunun yerine Afrika’daki beş farklı popülasyona mensup 500 kişinin genomunu da inceleyerek, çoğunda ortak olarak bulunan mutasyonları belirlemeye çalıştık. Bu veriler de Altay Neandertalinin genomunda, Afrikalılarda görülen mutasyonlar olduğunu gösterdi. Fakat bu mutasyonlar Denisovalılarda ya da Avrupalı Neandertallerde bulunmuyor” dedi.

© Ilan Gronau

Neandertale Gen Katkısı Yapan İnsan Soyu Tükenmiş

Araştırmacılar Altay Neandertali’nde DNA’sı bulunan modern insanın, diğer insan popülasyonlarından yaklaşık 200,00o yıl önce ayrılmış bir gruba ait olduğunu belirtiyor. Bu tarih, günümüz Afrika insan popülasyonlarının atalarının birbirinden ayrıldığı tarihle eşleşiyor.

Altay Neandertali’yle çiftleşen modern insan grubunun soyu görünüşe göre daha sonra tükenmiş. Ve bu modern insan grubu, günümüzde Afrika dışında yaşayan modern insanların atalarından biri değil. Afrika dışında yaşayan modern insanların ataları, 65,000 yıl önce Afrika’dan ayrılmıştı.

Çiftleşme Nerede Gerçekleşti?

Castellano ve meslektaşları modern insan-Neandertal çiftleşmesinin İsrail ve Suriye’nin de içinde bulunduğu doğu Akdeniz bölgesi Levant’ta gerçekleşmiş olabileceğini söylüyor. Daha önceki araştırmalar modern insan ve Neandertallerin 120.000 yıl öncesinden başlayarak Levant’ta bulunduğunu gösterdi.

Araştırmacılara göre bu çiftleşmenin gerçekleşmiş olabileceği başka olası bölgeler ise Güney Arabistan ve Basra Körfezi. Castellano, Live Science’a yaptığı açıklamada “Gen akışının tam olarak nerede gerçekleştiği belli değil, fakat Orta Doğu, elimizdeki fosil kanıtlarla uygunluk gösteriyor” dedi.

Live Science, COLD SPRING HARBOR LABORATORY, 17 Şubat 2016