70.000 Yıl Önce Ölen Neandertalin Tümörlü Yüzü Canlandırıldı

70.000 yıl kadar önce öldüğünde kafatasında büyüyen bir tümörü olan genç Neandertal Krijn’in yüzü tüm ayrıntılarıyla canlandırıldı.

2001 yılında bir kişi, Hollanda kıyılarında Kuzey Denizi’nin dibinden toplanan tortuları incelerken Krijn’in kafatasının bir parçasını buldu. Şimdi, paleo-antropoloji sanatçıları, tümörün olduğu sağ kaşın üzerindeki çıkıntı da dahil olmak üzere, gerçeğe yakın bir Krijn büstü oluşturmak için bu kafatası parçasını kullandılar.

Kennis & Kennis Reconstructions’ın paleo-antropoloji sanatçısı Adrue Kennis, Hollanda’daki Ulusal Eski Eserler Müzesi (RMO) tarafından oluşturulan ve Krijn’in büstünü yeni bir sergide gösteren videoda kafatası örneği için “Şanslıyız ki bulunan parça, çok ayırt edici.” diyor.

(Kafası Kazığa Geçirilmiş 8.000 Yıllık Adamın Yüzü Canlandırıldı)

Krijn 70.000 ila 50.000 yıl önce hayattayken, Birleşik Krallık ile kıta Avrupası arasında geniş bir toprak parçası olan ve şu anda Kuzey Denizi’nin altında kalan Doggerland’da yaşıyordu.

Journal of Human Evolution’da 2009 yılında yayınlanan bir araştırma, Krijn hakkında birkaç ayrıntıyı ortaya çıkardı: Genç adam oldukça etoburdu, ancak kafatasında bulunan karbon ve nitrojen izotoplarının veya element varyantlarının bir analizine göre, diyetinde deniz ürünlerine dair herhangi bir kanıt bulunamadı. Ayrıca, Krijn’in kaşının üstündeki bir lezyon, intradiploik epidermoid kist olarak bilinen bir tümörü olduğunu ortaya çıkardı.

2009 çalışmasında, bu kistler, Krijn’de olduğu gibi, özellikle küçük olduklarında, genellikle iyi huylu olan, nadir görülen, yavaş büyüyen lezyonlardır. 2009 çalışmasının yazarları, Krijn’in ağrı ve şişlik, baş ağrısı, baş dönmesi, kasılmalar, görme sorunları veya nöbetler yaşadığını veya belki de şanslı olduğunu ve herhangi bir semptomu olmadığını söyledi. Neandertal kalıntılarında böyle bir tümör ilk kez belgeleniyordu.

Krijn’in teşhisine rağmen, yeni büstü onu bulaşıcı bir şekilde mutlu bir gülümsemeyle gösteriyor. Kennis kardeşler, yalnızca kafatası örneğine değil, aynı zamanda diğer Neandertal kafataslarına ve ayrıca Neandertal göz, saç ve ten rengine ilişkin önceki verilere dayanarak Neandertal’in özelliklerini yeniden yarattılar.

Yeni büst, yaklaşık 5.300 yıl önce Alpler’de yaşayan Buzadam mumyası Ötzi de dahil olmak üzere, diğer erken insan rekreasyonlarını yapmış olan stüdyonun son çalışması olma özelliğini taşıyor.

Krijn başka bir nedenle de gülümsüyor olabilir; 2009 çalışmasına göre Krijn, deniz suyu altında bulunan Pleistosen dönemine (2,6 milyon ila 11.700 yıl önce) tarihlenen ilk hominin fosili ve Hollanda’da ilk kaydedilen Neandertal.

Doggerland bozkırında mamutlar, aslanlar, yünlü gergedanlar, ren geyiği ve atlar da dahil olmak üzere bir hayvan topluluğu yaşıyordu, ancak çok soğuktu, bu da Krijn’in muhtemelen zorlu bir hayatı olduğu anlamına geliyordu. Krijn’in kalıntılarına ek olarak, Kuzey Denizi tortullarını inceleyen bilim insanları, küçük el baltaları ve Levallois yongaları olarak bilinen sivri taşlar da dahil olmak üzere birkaç orta Paleolitik eser buldular.

Krijn’in büstünün de yer aldığı RMO sergisi “Doggerland: Kuzey Denizinde Kayıp Dünya” 31 Ekim’e kadar halka açık kalacak.

Live Science. 13 Eylül 2021.