42.000 Yıllık Aborjinlerin Bedenleri Yeniden Gömülecek

Yaklaşık 42.000 yıl önce ölen 108 Aborjinin kalıntıları, izinsiz olarak kazılıp çıkarıldıktan yıllar sonra yeniden gömülecek.

Avustralya yerlilerine ait kalıntılar arasında, 1974’te keşfedilen ve elde edilen bulgularla Avustralya tarihinin yeniden yazılmasına yardımcı olan Mungo Adam’ın kalıntıları da var.

Yeniden gömme kararı, federal hükümetin dört yıllık resmi bir değerlendirmeyi tamamlamasının ardından geldi. Ancak bazı Aborjin gruplar bu süreçte kendilerine danışılmadığını söylüyor.

Mungo Kadını, Mungo Adamı ve diğer 106 eski Aborjin halkının kalıntıları, federal çevre bakanının kararının ardından Yeni Güney Galler’deki Willandra Lakes bölgesinde yeniden gömülecek. Sussan Ley, Çarşamba günü Willandra dünya mirası alanının bir parçası olan Mungo milli parkını ziyaret ederek hükümetin yeniden cenaze törenini onayladığını duyurdu.

(İlgili: Aborjinlerin Avustralya’nın İlk Halkı Olduğu Kanıtlandı)

1960-80 yılları arasında, arkeolojik buluntular art arda geldi. Bu süre zarfında araştırmacılar, Sidney’in yaklaşık 750 km batısındaki Willandra dünya mirası alanının bir parçası olan Mungo Gölü ve Willandra Göller Bölgesi’nde 108 Aborjinin kalıntılarını buldular.

Mungo Adam’ın kalıntıları, Avustralya’da yaşayan insanlara ait en eski kanıtı oluşturduğu gibi, kaydedilen ilk cenaze töreninin de kanıtı olarak değerlendirildi. Bu bulgu, 42.000 yıl öncesine kadar uzanan eski bir uygarlık tarihine işaret ediyordu. Mungo Kadını’nın ise cenazesinin gömülmeden önce yakılması, insan yakmanın bilinen en eski kanıtını oluşturuyordu.

2017 yılında ülkenin bir başka bölgesinde 65.000 yıl öncesine ait başka kalıntıların keşfedilmesiyle bu rekor tazelenmiş oldu. Ancak 108 insanın kalıntılarının ne olacağına dair tartışmalar sürüyor.

İzinsiz olarak bulundukları yerlerden uzaklaştırılan birçok kalıntının henüz iade edilmediği ve bazılarının denizaşırı müzelerde tutulduğu belirtiliyor. Mungo Adam kalıntılarının kaldırılmasının yerli Avustralyalılar arasında büyük acıya neden olduğu ifade ediliyor.

Bu konudaki hassasiyet nedeniyle Mungo Adam, Canberra’daki Avustralya Ulusal Üniversitesi’nin deposunda tutulduktan sonra 2017 yılında ilk bulunduğu yer olan Mungo Ulusal Parkı’na iade edildi.

Ancak 2018’de Avustralya hükümeti, Aborjin gruplarının isteklerini yerine getirme çabasının ifadesi olarak, 108 kalıntının tümünü yeniden defnetmeye karar verdi. 

Avustralya hükümeti önümüzdeki aylarda ismi açıklanmayan milli parklarda 26 noktada bu kalıntıların yeniden gömülmesini onayladı.

Hükümet, bölgedeki Aborjin topluluğunu dinlediklerini iddia etse de, topluluk üyelerinden bazıları bu süreçte kendilerine danışılmadığı için hayal kırıklığına uğradıklarını söylüyor. Ley, geleneksel sahiplerin endişelerinin göz ardı edildiği yönündeki önerileri reddediyor. “Herkes dinlendi. Barkindji, AAG’deki üç kabile grubundan biri olarak temsil ediliyor. Grup ayrıca Mutthi Mutthi ve Ngiyampaa temsilcilerini de içeriyor.”

Avustralyalı Aborjinlerin bugüne kadar varlığını sürdürmeyi başarmış, dünyanın en eski medeniyeti olduğuna inanılıyor. Aborjinlerin Avustralya’ya ne zaman vardıklarına bilim insanları arasında farklı görüşler mevcut. Genel kanı Aborjinlerin 47.000 ile 60.000 yıl önce vardığı yönünde.

BBC Türkçe. 7 Nisan 2022.

The Guardian. 6 Nisan 2022.