2600 Yıl Öncesinden Bir İstek: “Daha çok şarap gönder”

Günümüz Levant topraklarında bundan 2600 yıl önce Hananyahu isimli bir asker, arkadaşına hepimizin empati kurabileceği bir istekte bulundu. “Daha fazla şarap gönder!”

Çoklu görüntüleme teknolojisi ile ortaya konulmuş Ostracon üzerindeki katmanlar. F: American Friends of Tel Aviv University

“Daha fazla şarap gönder!” Bu mesaj, MÖ 600’de Hananyahu tarafından bir seramik parçası üzerine yazılmıştı. Yıllardır bu tip seramik parçaları üzerine yazılan yazılar uzmanlar ve bilim insanları tarafından araştırılıyor. Bu parçalar üzerinde bazen bir liste, fatura, hatta mektup yazılı olarak bulunuyor.

Arkeologlar bu seramik parçasını 1965’de bulmuş olmalarına rağmen aslında üzerinde yazanlar hakkında bir fikir sahibi değillerdi. Ön yüzde yazan bazı İbranice kelimeleri ve para ile ilgili bazı konuları çözmeye çalışmışlardı. Ancak seramik üzerindeki ilk çalışmalardan 50 yıl sonra, nihayet seramiğin arka yüzünde bulunan sipariş isteği anlaşılabildi. Bu tip mürekkeple seramik üzerine yazı yazma uygulaması “ostracon” olarak bilinmekte.

Arka yüzdeki yazının keşfedilmesinde ise teknolojinin büyük bir katkısı oldu. Çoklu görüntüleme teknolojisi sayesinde araştırmacılar bu kısa mesajda yazılı olan gizli üç satırı deşifre etmeyi başardılar. Yapılan çalışma ise geçen hafta “PLoS One” dergisinde yayımlandı.

Ostracon üzerindeki yazının yaklaşık olarak 50 karakter ve 17 kelimeden oluştuğu anlaşıldı. Yazı içerisinde şarap isteğinin yanı sıra Elyashiv isimli kişinin Hananyahuya geriye kalan başka isteklerinde de yardımcı olacağına dair bir çeşit söz de bulunuyor.

Ayrıca yine aynı teknolojik yöntemle seramik üzerinde petrol ve gümüş takasına dair de bir metin keşfedildi.

Keşfe konu olan seramik parçası ise Judahya’ya bağlı Arad kalesi olarak bilinen bir askeri karakolda bulundu. Bu karakol ise MÖ 586 civarında Babil Kralı Nebukadnezar’ın kuvvetleri tarafından yok edilmişti.

Hananyahu’nun çok istediği şarabına kavuşup kavuşmadığı ise bir muamma olarak kaldı.

Bulgaristan’da Yanlışlıkla Vazoya Geçmiş Antik Yunan Şiiri Bulundu

Kaçırılan Tablette Gılgamış Destanı’nın Bilinmeyen Dizeleri Bulundu

Dünyanın En Eski Şarabı 1700 Yaşında


NYTimes.  16 Haziran 2017.

Makale: Faigenbaum-Golovin etc. 2017. Multispectral imaging reveals biblical-period inscription unnoticed for half a century. 

Anadolu Üniversitesi'nde Arkeoloji bölümü okuduktan sonra İstanbul Üniversitesi'nde Tarih öncesi bölümünde yüksek lisans yaptı. Şimdi İstanbul Üniversitesi Tarih öncesi bölümünde doktora yapıyor. İletişim: bayramtolunay@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply