Taş Devrinde Soy İçi Üremeyi Önlemek için Bir Sistem Vardı

Kan bağları ve akrabalık, Batı Avrupa’daki Taş Devri’nde avcı-toplayıcı toplulukların yaşam tarzı için çok önemli değildi.

Fransa’daki iyi araştırılmış Taş Devri mezar yerlerinde yapılan yeni bir genetik çalışma, birkaç farklı ailenin birlikte yaşadığını gösteriyor. Bu, muhtemelen akraba evliliğini önleme amacıyla bilinçli bir sistemdi.

Araştırmacılar, çalışmada Fransa’daki ikonik yerlerde gömülü insan iskeletlerinden biyomoleküler veri elde etmeyi başardı, bunlar arasında Brittany’deki Téviec ve Hoedic ile Champigny yer alıyordu. Kalıntılar, Batı Avrupa’daki son avcı-toplayıcıların yaşadığı, yerleşik çiftçilerin devraldığı Neolitik dönemle örtüşen, Mezolitik’in son aşamalarına (yaklaşık 6.700 yıl önce) tarihlendi.

Bu, aynı yerde ve aynı zamanda yaşamış ve yeni gelen Neolitik çiftçilik topluluklarının yakınında bulunan birkaç Taş Devri avcı-toplayıcısının genomunun analiz edildiği ilk çalışma oldu.

(İlgili: Soy İçi Üreme, Erken İnsanlarda İskelet Bozukluğuna Neden Oldu)

Çalışmayı yöneten Uppsala Üniversitesi’nden Profesör Mattias Jakobsson, “Bulgular, Batı Avrupa’daki son Taş Devri avcı-toplayıcı popülasyonlarına dair yeni bir resim sunuyor. Çalışmamız, bu grupları ve sosyal dinamiklerini analiz etme konusunda benzersiz bir fırsat sağlıyor” diyor.

Yaklaşık 7.500 yıl önce, Batı Avrupa’daki son avcı-toplayıcı popülasyonlar, gelen Neolitik çiftçilerle karşılaştı ve kademeli olarak yerini onlara bıraktı ve asimile oldular. Bu grupların bir arada yaşamaları, ne ölçüde etkileşimde bulunduklarına dair birçok soruyu gündeme getirdi.

Daha önceki çalışmalar, izotop verilerine dayanarak, son avcı-toplayıcı toplulukların bilinçli bir şekilde Neolitik çiftçilik topluluğundan kadınları asimile ettiğini öne sürmüştü. Bu yeni çalışma, avcı-toplayıcı grupların Neolitik çiftçilerle değil, diğer avcı-toplayıcı gruplarla karıştığını gösteriyor.

Çalışmanın ilk yazarı ve Uppsala Üniversitesi’nde araştırmacı Luciana G. Simões, “Genomik analizlerimiz, bu grupların genellikle az sayıda bireyden oluştuğunu ancak bunların genellikle yakın akraba olmadığını gösteriyor. Ayrıca, soy içi üremeye dair hiçbir işaret yok. Bununla birlikte, farklı beslenme alışkanlıklarına sahip farklı sosyal birimlerin olduğunu ve muhtemelen soy içi üremeyi önleme stratejisinin parçası olan bir grup modelinin ortaya çıktığını biliyoruz.” diyor.

Brittany’nin güneyindeki Téviec ve Hoedic gibi bilinen arkeolojik alanlar, birkaç bireyin birlikte gömüldüğü birçok mezar içeriyordu. Bu, Mezolitik mezar yerlerinde alışılmadık bir durum. Daha önce, birlikte gömülmüş olmalarının bireylerin biyolojik olarak ilişkili olduğu anlamına geldiği varsayılmıştı.

Muséum National d’Histoire Naturelle’den Dr. Amélie Vialet, “Sonuçlarımız, birçok durumda – hatta aynı mezarda kadın ve çocuklar olsa bile – bireylerin akraba olmadığını gösteriyor. Bu, biyolojik akrabalıkla ilgisi olmayan güçlü sosyal bağların olduğunu ve bu ilişkilerin ölümden sonra bile önemini koruduğunu öne sürüyor” diyor.

Uppsala University. 28 Şubat 2024.

Makale: Simões, L. G., Peyroteo-Stjerna, R., Marchand, G., Bernhardsson, C., Vialet, A., Chetty, D., … & Jakobsson, M. (2024). Genomic ancestry and social dynamics of the last hunter-gatherers of Atlantic France. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 121(10), e2310545121.