Yapılan araştırma, T. rex gibi büyük dinozorlardaki uzun bacakların, koşmaktan ziyade enerji tasarrufu için evrimleştiğini gösterdi.
Uzun bacaklar, iyi koşucuların sırrı olduğu gibi yürüyüş için de oldukça avantajlı. Bilim insanları genellikle uzun bacaklı dinozorların bacaklarının avlarını yakalamak ve yırtıcılardan kaçabilmek için evrimleştiğini düşünüyordu.
Ancak Thomas Holtz ve meslektaşları tarafından yapılan yeni çalışma, en büyük dinozorlar arasında uzun bacakların evrimleşmesinin enerji tasarrufu yapmalarına ve av arayışındayken daha uzağa gitmelerine yardımcı olduğunu gösteriyor.
(Yeni Araştırmaya göre T-Rex Koşamıyordu)
UMD Jeoloji Bölümü baş öğretim görevlisi Thomas Holtz, “Eski varsayımlar, koşmak için uzun bacaklar gibi adaptasyonlara sahip hayvanların, daha yüksek azami hız için adapte olduğu yönündeydi. Fakat bu araştırma farklı nedenler olabileceğini gösteriyor. Daha büyük bir hayvan olduğunuzda, bu adaptasyonlar dayanıklılık ve verimlilik için de olabilir. Bu durum kısa mesafe koşucusu olmak yerine bir maratoncu olmak ile ilgili olabilir.” diyor.
Holtz ve meslektaşları, theropodlar adı verilen bir dinozor grubunda 70’den fazla türün en yüksek hızlarını tahmin etmek için uzuv oranları, boyut oranı, vücut kütlesi ve yürüme biçimi gibi çeşitli metrikleri analiz etti. Theropodlar, Tyrannosaurus rex’i ve 180 milyon yıl boyunca dinozorlar çağına hakim olan diğer iki ayaklı yırtıcıları içeriyordu. İki ayaklı olmalarının ve koşma hızlarının, genellikle başarılarına büyük katkıda bulunduğu düşünülüyordu.
Ancak bu çalışma daha ayrıntılı bir hikaye ortaya koydu. Yeni analize göre, daha uzun bacaklar küçük ve orta boyuttaki dinozorlarda daha yüksek hız ile ilişkilendirildi ancak bu durum, bir tonun üzerindeki dinozorlar için geçerli değildi. Bilim insanları daha büyük vücut boyutunun hızı sınırlayabileceğini biliyordu ve bu çalışma, daha uzun bacaklı büyük dinozor türlerinin, daha kısa bacaklı grup üyelerinden daha hızlı olmadığını gösterdi. Fakat daha verimli hareket ediyorlardı.
Enerjiden tasarruf
Araştırmacılar, her dinozorun yürüme hızında hareket ederken ne kadar enerji harcadığını hesaplayarak, en büyük dinozorlar arasında daha uzun bacaklı olanların dolaşırken daha az enerjiye ihtiyaç duyduklarını buldu.
Holtz, “Bu aslında çok yararlı bir tasarruf çünkü yırtıcılar zamanlarının çoğunu yiyecek ve av arayarak harcar. Günün yiyecek arama bölümünde daha az enerji harcıyorsanız, bu daha kısa bacaklı formlara sahip dinozorların sağlayamadığı bir enerji tasarrufudur.” diyor.
Bu sonuçlar, vücut oranlarının koşu yeteneği üzerindeki gözden kaçan etkisini ve büyük vücut boyutunun çalışma hızı üzerindeki sınırlayıcı etkisini vurguluyor. Koşucuların bir sürü çeşidi var ve bu çalışma, koşmaya adapte olmanın ne demek olduğu tartışmasını genişletiyor.
University of Maryland. 13 Mayıs 2020.
Makale: Dececchi, T. A., Mloszewska, A. M., Holtz Jr, T. R., Habib, M. B., & Larsson, H. C. (2020). The fast and the frugal: Divergent locomotory strategies drive limb lengthening in theropod dinosaurs. PloS one, 15(5), e0223698.
You must be logged in to post a comment Login