Polonya’da Roma Dönemi Çömlek Üretim Merkezi Bulundu

Yaklaşık 130 fırın barındıran Roma dönemi yerleşimi, Polonya’daki bu türde en büyük arkeolojik sit alanı olma özelliğini taşıyor.

C: Projekt Wrzepia

Arkeologlar şimdiye kadar yaptıkları kazılarda iki fırının kalıntılarını ortaya çıkardı. Diğer fırınların ise manyetometre ile 5 hektarlık bir alana yayılmış olduğu belirlendi.

Arkeolog Jan Bulas, “Araştırmamız, burada sadece özgün kalınlaştırılmış boyunlu saklama kaplarının üretildiğini gösteriyor. Bunlar, 50 cm boyun çapına ve yaklaşık 70 cm yüksekliğe sahip kaplardı. Kaplar büyük olasılıkla yiyecek gibi ürünleri depolama amacı ile kullanıldı. Toprağa kazılarak yerleştirilmiş bazı kapların muhtemelen kiler olarak kullanıldığı daha önceden biliniyor.” diyor.

(Çömlek İçinde 3.800 Yıllık Bebek İskeleti Bulundu)

Açık fırınlarda pişen kaplar, o dönemde bölgede popüler hale gelen çömlekçi çarkında yapılıyordu.

C: Projekt Wrzepia

Daha önce yapılan çalışmalar bu fırınların 3. yüzyıl sonu ile 5. yüzyıl arasında çalıştığını gösteriyor. O zamanlar bölgede muhtemelen Vandallar olarak adlandırılan Germen kabileleri yaşıyordu.

Bulas, “Wrzępia’daki yerleşim alanı birçok nedenden dolayı benzersiz. Mevcut bilgiler ışığında, sadece Polonya’daki bu türden en büyük üretim yeri değil, aynı zamanda Roma döneminin “barbar” Avrupa’sının da en büyük üretim yerlerinden biri. Fırın sayısı açısından karşılaştırılabilir tek yer, araştırmacıların yine manyetik araştırmalara dayanarak fırın sayısını 200’den fazla tahmin ettikleri Romanya’daki Medieşu Aurit’te bulunan büyük üretim merkezi.” diyor.

“Przeworsk kültürünün (arkeologların Vandallarla ilişkilendirdiği) çanak çömlek fırınlarının bulunduğu önceden bilinen en büyük yerleşim yeri, kazılar ve jeofizik araştırmalar sırasında yaklaşık 57 fırının bulunduğu Kraków yakınlarındaki Zofipol’da yer alıyor.”

C: Projekt Wrzepia

Günümüz Polonya topraklarında, aynı dönemde büyük demir üretim merkezleri de faaliyet gösteriyordu. Demir üretim merkezlerinin en büyüğü Świętokrzyskie Dağları’nda bulunuyordu ve diğer büyük merkezlerin Masovia ve Silezya’da olduğu biliniyor. Bunlar, barbarların Avrupa’sındaki en büyük antik metalürji merkezleri arasındaydılar. 

Keşfedilen hem demir üretim merkezleri, hem de seramik kap üretim merkezleri, o dönemde barbar ekonomisinin ne kadar güçlü geliştiğini gösteriyor.

Arkeologlar, üretim merkezlerinin birkaç yüzyıl boyunca mı yoksa kısa bir süre için mi yoğun bir şekilde kullanıldığını öğrenmek istiyor. Aynı zamanda, üretilen ürünlerin karşıladığı talebin fazlalığı bilinmiyor.

C: Projekt Wrzepia

Bulas, “Görünüşe göre kaplar yereldi. Çünkü yakınlardaki Vistül’ün kuzeyindeki bu bölgede bilinen özgün teknolojiye sahip kaplar ile ilgili herhangi bir keşif yok.” diyor.

Önümüzdeki yıl bölgeye geri dönmeyi planlayan arkeologlar, bölgedeki diğer kap türlerinin üretiminde uzmanlaşmış olabilecek diğer çömlek fırınları hakkında araştırma yapacaklarını söylüyorlar.


Science in Poland. 30 Mart 2021.

Yıldız Teknik Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü.

You must be logged in to post a comment Login