Mızrak Atıcılar, Kadınların Avlanmadaki Rolünü Destekliyor

Yeni çalışma, atlatl’ın (mızrak atıcı) cinsiyetler arası ‘dengeleyici’ işlev gördüğünü ortaya koyarak, kadınların avcı olarak aktif rolünü destekliyor.

“Atlatl kullanımı, kadın ve erkeklerde fırlatma silahlarının hızını eşitler” başlıklı makale, Scientific Reports dergisinde yayımlandı.

Atlatl, mızrak benzeri silahlar fırlatmak için kaldıraç kuvveti kullanan, elde tutulan, çubuk şeklinde bir alet ve Taş Devri’nden beri avcılık ve savaşlarda kullanılan önemli bir teknolojik yeniliği temsil ediyor. İlk ciritler en az yüz binlerce yaşında; ilk atlatllar ise muhtemelen en az on binlerce yaşında.

Çalışmanın baş yazarı arkeolog Michelle Bebber, “Avcı toplayıcılarda atlatl’ın kabul edilen öncüsü olan ciritin yerine geçmesi için bir hipotez, farklı bir grup insanın eşit performans sonuçları elde edebileceğidir, bu da daha fazla insanın avcılık faaliyetlerine dahil olmasını kolaylaştırabilirdi.” diyor.

(İlgili: Erkeklerin Avcı, Kadınların Toplayıcı Olduğu Miti Çürüyor)

Bebber’in çalışması, bu hipotezi, hem cirit hem de atlatl kullanan 108 kişi tarafından 2.160 silah fırlatma olayının sistematik bir değerlendirmesi yoluyla test etti.

Sonuçlar, “atlatl eşitleyici hipotezi” ile tutarlı ve atlatl’ın sadece fırlatılan ciritlere kıyasla silahların hızını artırmakla kalmayıp, aynı zamanda kadın ve erkek tarafından fırlatılan silahların hızını eşitlediğini gösteriyor.

Sonuçlar, atlatl’ın yalnızca fırlatılan ciritlere göre silahların hızını artırmakla kalmayıp, aynı zamanda atlatl’ın kadın ve erkek tarafından fırlatılan silahların hızını eşitlediğini gösteren “atlatl ekolayzır hipotezi” ile tutarlı.

Bebber, “Bu sonuç, ciritten atlatl’a geçişin, işbölümünden ziyade bir birleşmeyi destekleyeceğini gösteriyor. Sonuçlarımız, atlatl silahlarıyla gömülen kadın ve erkeklerin benzer şekilde yorumlanması gerektiğini ve bazı arkeolojik bağlamlarda kadınların atlatl’ın mucidi olabileceğini öneriyor.” diyor.

“Pek çok insan geçmişte kadınları pasif ve yalnızca erkeklerin avcı olduğunu düşünme eğilimindeydi, ancak giderek artan kanıtlarla birlikte durum artık böyle görünmüyor. Aslında ve belki de en önemlisi, farklı alanlar – arkeoloji, etnografya ve şimdi modern deneyler – arasında, kadınların büyük olasılıkla aktif ve başarılı avcılar olduğu konusunda artan bir fikir birliği var gibi görünüyor.”

2019’dan beri Bebber, atlatl’ı kullanmak için her sömestr sınıfını dışarı çıkarıyor. Kadınların atlatl’ı çok kolay kavradıklarını ve çok az bir çabayla erkekler kadar uzağa silah fırlatabildiklerini fark etti.

“Genellikle erkekler, çok fazla çaba sarf etmeye çalışıyor ve silahları fırlatmak için güçlerini kullanmaya çalıştıklarında hayal kırıklığına uğruyorlar. Çünkü, atlatl basit bir kaldıraç olarak işlev gördüğünden, erkeklerin genellikle daha büyük kas gücü avantajını azaltıyor.”

“Kadınların atlatl kullanımından en çok yararlandığı göz önüne alındığında, bazı bağlamlarda kadınların atlatl’ı icat etmesi kesinlikle olasılık dahilinde. Benzer şekilde, Fongoli şempanzeleri arasında belgelendiği gibi, bazı primat türlerinde dişiler avlanmak için alet teknolojileri icat ediyor.”

Kent State University. 18 Ağustos 2023.

Makale: Bebber, M.R., Buchanan, B., Eren, M.I. et al. (2023). Atlatl use equalizes female and male projectile weapon velocity. Sci Rep 13, 13349.