Mısır’daki Tapınakta Osiris, Ptah ve Sfenks Figürinleri Bulundu

Mısır’daki Ptah tapınağı kazılarında, Antik Mısır tanrılarını ve mitolojik canlıları tasvir eden olağan dışı bir heykel koleksiyonu keşfedildi.

Bir konservatör, çukurda bulunan Osiris’in bir heykelini restore ediyor. F: J. Maucor / Antiquity 2017

Favissa olarak bilinen heykel koleksiyonu, ilk kez 2014 yılında arkeologlar tarafından ortaya çıkarıldı ve heykeller şimdi Antiquity dergisinde yayımlanan bir çalışmada ilk defa detaylı olarak açıklandı.

Kutsal objelerin bulunduğu favissalar Antik Mısır’da çok nadir görülüyor. Bu favissa, zanaatin ve yaratılışın tanrısı Ptah’ın merkezi bir heykelinin etrafında düzenlenen, yeniden doğuş tanrısı Osiris’in heykelciklerini içeriyor.

Söz konusu koleksiyon, Karnak’taki Amun-Re’nin kuzey ucundaki Ptah tapınağının kazıları sırasında bulundu ve 18. hanedan firavunu III. Thutmosis’in yapılarının yakınında keşfedildi. Heykeller, yaklaşık 1.5 metre uzunluğunda, 1 metre genişliğinde ve neredeyse 1 metre derinliğinde oval bir çukurun içinden çıktı.

Çukurda, kireçtaşından, kumtaşından, bakır alaşımdan ve kalaysırlı pişmiş toprak eserleri de barındıran toplamda 38 obje bulundu.

Çukurda bulunan bir erkek heykelinin başı. F: J. Maucor / Antiquity 2017

Bu objeler arasında şunlar yer alıyor:

14 Osiris heykelciği
Tanrı Thoth’u temsil eden 3 babun heykelciği
2 tanrıça Mut heykelciği (biri hiyeroglif yazıtlı)
2 tanımlanamayan heykelcik kaidesi
Kedi tanrıça Bastet’i betimleyen bir kafa ve bir heykelcik parçası
Tanrı Ptah’ın isminin geçtiği bir küçük fayans stel parçası
Yaldızlı kireçtaşı içinde bir adam heykelinin bir başı
Oturan tanrı Ptah’nın heykelinin bir alt kısmı (onarılmış)
Bir sfenks
Tanımlanamayan bir metal parçası

Bulguların çoğu aradan geçen binlerce yıl içinde hasar görmüş durumdaydı. Ancak heykellerin birçoğu karmaşık detaylara sahipti, bu sayede net bir şekilde tanımlanabildiler. Çukurda bulunan eserlerin MÖ 760 ve 343 arasında, 25. ila 30. Hanedanlık dönemlerinde yapıldıkları düşünülüyor.

Sfenks ve Ptah heykeli. F: J. Maucor / Antiquity 2017

Bu heykel dolgusunun yapılmasının nedenleri bilinmemekle birlikte, çoğunun kırılmış olduğu gerçeği (muhtemelen çukura konulurken kırılmışlardı), bu objelerin “yaşamlarının” sonuna ritüel nesneler olarak ulaştıklarını gösteriyor.

Araştırmanın yazarları, “Heykelin bu ‘ölümü’, onların gömülmesinde çok önemli bir etkendi. Kırılmış olmaları, heykellerin enerjisini ‘kanalize etmek’ veya güçlerini ‘etkisiz hale getirmek’ için miydi? Ya da basitçe kırılmış olma durumu ritüelde yer almalarına uygun muydu? Açıkçası şu andaki kanıtlar, bu gömme davranışını açıklamak veya gömen kişilerin niyetlerini belirlemek için yetersiz.” diyor.

Mısır’da Kraliyet Kuyumcusu ve Ailesinin 3500 Yıllık Mezarı Bulundu

4700 Yıl Önceki Mısır Firavununda Bilinen En Eski Dev Hastalığı Çıktı

Mısır’daki Ortaçağ Mağarasında “Allah Dışında Tanrı Yok” Yazısı Bulundu

IB Times. 21 Eylül 2017.

Makale: Guillaume Charloux,  Christophe Thiers et all. 2017. The afterlife of Egyptian statues: a cache of religious objects in the temple of Ptah at Karnak. Antiquity.