Mağara Resimleri, En Eski Yazıyı ve Ay Takvimini mi İçeriyor?

45.000 ila 12.000 yıl önce yaratılmış olan Üst Paleolitik Çağ’a ait mağara resimlerinin anlamları ve işlevleri tartışılmaya devam ediyor.

Avrupa, Afrika ve Avustralasya’daki mağaraların duvarlarında nefes kesici tarihöncesi tablolar keşfedildi, ancak bu eski başyapıtların anlamları ve işlevleri şiddetli bir tartışma konusu olmaya devam ediyor.

Son zamanlarda bir araştırmacı ekibi, mağara sanatının en ikonik örneklerinden bazılarının aslında dünyanın bilinen en eski yazı sistemiyle işaretlenen Ay takvimleri olduğunu öne sürdü; ancak yeni bir çalışma bu dikkate değer iddialara karşı çıkıyor.

Ocak 2023’te öne sürülen hipotez, çoğu 45.000 ila 12.000 yıl önce yaratılmış olan Üst Paleolitik Çağ’a ait Avrupa kaya sanatına odaklanıyor. Bu tasarımların tipik olarak hayvanlara noktalar veya dikey çizgiler gibi soyut işaretler eşlik ettiğini belirten ilk araştırma ekibi, bu sembollerin Ay takvimindeki günleri veya ayları temsil ettiğini öne sürdü.

Araştırmacılar bu iddiayı desteklemek için, toplam noktalama sayısının hiçbir zaman bir yıldaki kameri ay sayısı olan 13’ü geçmediğine dikkat çekti. Bu nedenle, bu dizilerin belirli av türlerinin yıllık döngülerini belirttiğini ve ‘Y’ şeklinin belirli bir hayvanın tipik olarak doğum yaptığı ayı ifade ettiğini öne sürdüler.

(İlgili: Mağaralardaki 20.000 Yıllık Noktalar En Eski Yazı Olabilir)

Bununla birlikte, yeni eleştirinin yazarlarına göre, aslında 13’ü aşan çizgi ve nokta dizilerinin birkaç örneği var, bu da mağara sanatındaki ay takvimi kavramının tamamını baltalıyor. Yazarlar, tüm fikri mahvetmemek için bu vakaların kasıtlı olarak orijinal analizin dışında tutulduğunu söylüyorlar.

Teoriye şüpheyi daha da artıran yazarlar, bu resimlerde yer alan türlerin tamamının baharın birinci veya ikinci ayında doğum yaptığını, eski avcı-toplayıcıların sırf bunu takip etmek için sanatsal veya anlamsal bir sistem geliştirmesine pek ihtiyaç duymayacağını belirtiyorlar.

Araştırmacılar retorik bir şekilde şu soruyu soruyor: “Paleolitik insanlar, tüm büyük otçulların karların erimesinden bir veya iki ay sonra doğum yaptığı şeklindeki sıradan gerçeği kaydetmek veya tahmin etmek için neden bir takvime ihtiyaç duysun ki?”

Teorideki bu önemli boşluklara dikkat çeken araştırmacılar, önceki çalışmanın çıkardığı sonuca, yani birçok eski resimde bulunan “Y” sembolünün bilinen en eski yazılı kelime olarak işlev gördüğü sonucuna şiddetle karşı çıkıyorlar. Spesifik olarak hipotezin savunucuları, bu sembolün bir ismi temsil ettiğini ve “doğurmak” anlamını taşıdığını belirtmişlerdi.

Uzun bir argüman listesi derleyen yazarlar, bu tarihöncesi sanat eserlerinin ay takvimlerini veya arkaik yazı sistemlerini belgelediğini gösteren sağlam bir kanıt olmadığı sonucuna varıyorlar. Daha yeni kaya sanatına ilişkin etnografik çalışmalarda alternatif olasılıklar arayan araştırmacılar, noktalar gibi soyut sembollerin “arılar, tohumlar, yıldızlar, yağmur damlaları, kulübeler, yangınlar, izler veya kan” gibi unsurları temsil etme olasılığının daha yüksek olduğunu öne sürüyorlar.

Makale: Nowell A, Bahn P, Le Quellec J-L. 2024. Evaluating the Evidence for Lunar Calendars in Upper Palaeolithic Parietal Art. Cambridge Archaeological Journal.