Keşfedilen Mumya, Mısır’daki Mumyalama Tarihini Değiştirebilir

Asilzade Khuwy’nin keşfi, Antik Mısırlıların varsayılan tarihten 1.000 yıl önce gelişmiş mumyalama yöntemleri kullandıklarını gösteriyor.

Bir bilim insanı, 2019’da keşfedilen Khuwy mumyasını inceliyor. C: National Geographic

Eski Mısırlılar, tarih kitaplarının yeniden yazılmasına yol açabilecek yeni kanıtlara göre, daha önce düşünülenden 1.000 yıl önce ölülerinin sofistike mumyalamalarını yapıyorlardı.

2019 yılında keşfedilen Khuwy adlı yüksek rütbeli bir asilzadenin korunmuş cesedinin, varsayılandan çok daha eski olduğu ve aslında şimdiye kadar keşfedilen en eski Mısır mumyalarından biri olduğu anlaşıldı. Bu mumyanın Eski Krallık dönemine tarihlenmesi, yaklaşık 4.000 yıl önce mumyalama tekniklerinin oldukça gelişmiş olduğunu kanıtlıyor.

Vücudun mumyalama sürecinin ve kullanılan malzemelerin – son derece ince keten sargısı ve yüksek kaliteli reçinesi de dahil olmak üzere – karmaşıklığının, ancak 1.000 yıl sonrasında başarıldığı sanılıyordu.

(Antik Mısır’daki Mumya Laneti Gerçek mi?)

Kahire’deki Amerikan Üniversitesi’nde Mısırbilim başkanı ve mumyalama tarihi konusunda önde gelen bir uzman olan Profesör Salima Ikram şunları söylüyor: “Eğer bu gerçekten bir Eski Krallık mumyasıysa, mumyalama ve Eski Krallık tarihiyle ilgili tüm kitapların gözden geçirilmesi gerekecek.”

“Bu, mumyalamanın evrimi konusundaki anlayışımızı tamamen tersine çeviriyor. Kullanılan malzemeler, kökenleri ve bunlarla ilişkili ticaret yolları, Eski Krallık Mısır’ına dair anlayışımızı önemli ölçüde etkileyecek.”

Khuwy’nin mezarının duvarındaki resim. C: National Geographic

“Şimdiye kadar, Eski Krallık mumyalamanın basit bir kurutma (her zaman başarılı olmayan) ile nispeten basit olduğunu düşünüyorduk: beynin çıkarılmaması ve yalnızca ara sıra iç organların çıkarılması. Gerçekten de ölen kişinin iç görünümünden çok dış görünüşüne önem verilirdi. Ayrıca, şimdiye kadar kaydedilen Eski Krallık mumyalarında reçinelerin kullanımı çok daha sınırlıydı. Bu mumya, reçineler ve tekstillerle dolu ve tamamen farklı bir mumyalama izlenimi veriyor. Aslında, daha çok 1.000 yıl sonrasına ait mumyalara benziyor.”

İkram, son keşif hakkında şunları söylüyor: “Eğer bu gerçekten Khuwy ise, bu Eski Mısır tarihinde büyük bir adım.”

Söz konusu mumya, Sakkara’daki nekropolde, gösterişli bir mezarda keşfedilmişti. Tarihlendirme ve analizine ilişkin çalışma ise yeni yapıldı. Hiyeroglifler, 4.000 yıldan fazla bir süre önce yaşayan kraliyet ailesinin bir akrabası olan Khuwy’ye ait olduğunu ortaya çıkardı.

Arkeologlar mezardaki çanak çömleğin Eski Krallık dönemine ait olduğunu zaten biliyordu ama Ikram mumyanın o döneme ait olduğunu düşünmüyordu, çünkü çok iyi korunmuştu. O zamanlar mumyalama sürecinin bu kadar gelişmiş olduğunu düşünülmüyordu. Bu yüzden Ikram’ın ilk tepkisi, bunun kesinlikle Eski Krallık dönemine ait olamayacağıydı. Ancak çalışma boyunca bu fikre yaklaşmaya başladı.

Eski mumya yapımcıları, cesetleri ağaç özsuyundan elde edilen pahalı reçinelerle yıkarlar ve cesedi sarmadan önce eti korurlar. Bu mumya, yüksek kaliteli reçinelerle temizlenmiş ve en yüksek kalitede bandajlarla sarılmıştı.

İkram, “Bu olağanüstü. Bu tür kaliteli ketenleri bu kadar çok gördüğüm tek dönem, 21. Hanedandı.” diyor. Mısır Firavunlarının 21. hanedanı, Khuwy’nin yaşamasından 1.000 yıldan daha fazla bir süre sonra hüküm sürdü.


The Guardian. 24 Ekim 2021.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login