İnsanın Dünyaya Yayılımı Dillerin Evrimini Etkiliyor

İnsanın Afrika’dan dünyaya yayılışından bu yana genetiğinde çok büyük değişiklikler olamamıştır. Ancak diller insan genetiğine oranla çok daha büyük değişimler geçirmiştir. Bunun nedeni de dillerin genetik miras olmaması ve oldukça kolay bir şekilde değişime uğrayabilmesi. Bu bilgiler ışığında araştırmacılar insanın binlerce yıl boyunca yaptığı göçler ile dillerin değişimi arasında ipuçlarına rastladılar.

Dünya Çapında Dil Veritabanı Oluşturuldu

Stanford Üniversitesi başta olmak üzere pek çok üniversitenin katılımıyla bilim insanları, göçlerin dillerin değişimi üzerindeki etkisini anlamak adına genleri ve dilleri karşılaştırabilecekleri dev bir veritabanı oluşturdular.

Veritabanı için dünya çapında 2.082 dilden 728 sesi ve 246 genetik veriyi topladılar.

Sonuçlar ise coğrafi mesafenin sesler üzerinde oldukça etkili olduğunu gösterdi. Ortalama birbirine yakın ve hatta aynı dil ailesinden olmayan dillerin aynı dil ailesinden olanlara göre sessel olarak daha çok benzerlik gösterdiğini fark ettiler.

Bu da dillerin akraba olmamasına karşılık birbirleriyle etkileşim içinde bir karışımına işaret ediyor. Ancak genelde bu genetik varyasyon ile ses farklılıkları lokal bazda araştırılmış durumda. Stanford Üniversitesi’nden dilbilimci Creanza ise buna yeni bir öneri getirerek tarih çağlarında insan göçleri ile dilsel çeşitlilik arasında keskin bir bağlantılı olduğunu söyledi. Ancak genetik ile coğrafya arasında küresel dokunun ses ile coğrafya arasında daha sınırlı olduğunu da ekledi.

10.000 km Diller İçin Sınır Oluşturmakta

Ortalama 10.000 kilometre çapındaki bir alanın ses benzerlikleri açısından sınır oluşturduğunu belirten Creanza, bu yarı çap arttığında iki dil arasındaki ses benzerliklerinin bozulacağını çünkü dilin çok çabuk bir şekilde değişkenlik gösterebildiğini söyledi.

Bu konu hakkındaki diğer ilginç ayrıntı ise aynı coğrafyada yaşayan insanların genetik varyasyonlarına göre ses benzerliklerinin birbirine daha yakın oluyor olması.

Araştırmacılar genetik veriler ve dilsel verileri topladıkları ve coğrafi temelde karşılaştırmaya metodolojik olarak entegre ettikleri veritabanının gelecekte pek çok araştırmacıya yardımcı olacağını düşünüyorlar.

http://news.stanford.edu/