İneklerin 65 Milyon Yıllık Akrabası Bir Chinchillaya Benziyordu

Chichillaya benzeyen ancak ineklerle daha yakın akraba olan bu yaratık, dinozorların soyu tükendikten sonra günümüz Colorado’sunda yaşıyordu.

Colorado’dan araştırmacılar, 65 milyon yıl önce dinozorları öldüren asteroit çarpmasından sonra yaşayan ve günümüzde soyu tükenmiş olan minik bir memelinin fosilleşmiş kafatasını keşfettiler.

Militocodon lydae adlı bu yeni tanımlanan tür, bir chinchilla boyutundaydı ve 455 gram civarındaydı fakat buna rağmen inekler, geyikler ve domuzlar gibi modern toynaklı hayvanların ortaya çıkmasını sağlayan grubun bir parçasıydı.

M. Lydae sayesinde araştırmacılar, Kretase-Paleojen Kitlesel Yok Oluşu sırasında kuş olmayan dinozorların yok olmasından sonra memelilerin farklı formlara nasıl evrildiğini anlıyor.

(İlgili: Triyas Devri Tankları: Yeni Bir Timsah Atası Keşfedildi)

Denver Doğa ve Bilim Müzesi Omurgalı Paleontolojisi Küratörü Tyler Lyson, “Bu zaman dilimine ait kayalar, bilindiği üzere fosil kaydı açısından hiç de zengin değil; bu fosil memeli kafatasının keşfi ve tanımlanması, yeryüzünde gerçekleşen son kitlesel yok oluştan sonra ilk memeli çeşitlenmesini belgelemek bakımından önemli bir adım teşkil ediyor.

Lyson ve çalışma arkadaşları bulgularını Journal of Mammalian Evolution adlı dergide yayımladılar.

M. Lydae 65.43 milyon yıl önce Paleosen Çağ’da (66 milyon yıl önceden 56 milyon yıl önceye), Kretase Dönemi’nin sonundaki kitlesel yok oluştan hemen sonra 610.000 yıl boyunca yaşadı; aslında jeolojik koşullar göz önüne alındığında çok da uzun bir süre değil.

Ekip, M. lydae‘yi, 2016 ila 2020 yılları arasında Colorado Springs yakınlarındaki Corral Bluffs adlı bölgeden toplanan kafatası ve çene fosilleri sayesinde tanımlayabildi. Cins ismi Militocodon, numuneyi 2016’da ilk keşfeden kişi olan müze gönüllüsü ve emekli öğretmen Sharon Milito’yu onurlandırıyor. Tür ismi lydae ise Denver Müzesi’nin Kretase-Paleojen sonrası iyileşme dönemi araştırmasını destekleyen yatırımcı ve hayırsever Lyda Hill’i onurlandırıyor.

Ekip, analizlerinin bir parçası olarak fosilin üç boyutlu rekonstrüksiyonunu oluşturmak için yüksek çözünürlüklü X ışınları kullandı. Çalışmaya göre M. lydae, Periptychidae ailesine mensup ve dişleri diğer periptychid‘lere benziyor.

Araştırmacıların hala periptychid‘ler ile diğer Paleosen memelileri hakkında öğrenecekleri çok şey var. Bununla birlikte M. lydae, grubun ilk üyeleri arasındaki bir ara form gibi görünüyor.

M. Lydae‘nin dişleri evrimsel anlamda daha ilkel olan Mimatuta cinsi ile daha modern olan Oxyacodon cinsi arasına uyuyor. Araştırmacılar bu tespiti, her cinsin diş diyagramlarını sıralama yöntemiyle yaptılar.

Makale: Weaver, L. N., Crowell, J. W., Chester, S. G., & Lyson, T. R. (2024). Skull of a new periptychid mammal from the lower Paleocene Denver Formation of Colorado (Corral Bluffs, El Paso County). Journal of Mammalian Evolution, 31(2), 1-26.