Çin’in Jiangxi Eyaleti’nde Batı Han Hanedanlğı’ndan kalan en iyi korunmuş, 2,000 yıllık bir mezar bulundu. Batı Han Hanedenlığı MÖ 206-MS 25 yılları arasında hüküm sürmüştü. Mezar kompleksinde bulunan 10 ton bakır sikke, müzik aletleri, ayarlanabilen kaz şekilli lambalar ve altın, bronz ve demirden yapılmış binlerce diğer eşya Batı Han Hanedanlığı’nda kraliyet ailesinin hayatını ve zenginliğini gözler önüne seriyor.
40,000 metrekareyi kaplayan mezar kompleksi sekiz mezar, bir ata arabası defin alanı ve 900 metre uzunluğunda duvarlar bulundu. Arkeologlar ana mezarın Han Hanedanlığı’nın en büyük İmparatoru Wu’nın torunu Liu He’ye ait olduğunu düşünüyor. İmparator Wu’nun dönemi Çin’in tarihi boyunca en refah dönemlerinden biriydi. Fakat Liu, imparator olduktan sadece 27 gün sonra yetenek ve ahlaktan yoksun olduğu gerekçesiyle tahttan indirildi.
Jiangxi Bölgesi Kültürel Kalıntılar Araştırma Enstitüsü müdürü Xu Changqing, kompleksin şu ana kadar keşfedilen en iyi korunmuş Han Hanedanlığı mezar kompleksi olduğunu söyledi. Liu He’ye ve karısına ait olduğu düşünülen mezarların temeli ve adlarına yapılan anıt tapınakları açıkça görülebiliyor. Komplekste ayrıca yollar ve su yolları sistemleri keşfedildi.
4,000 Han mezarı üstünde araştırma yapmış olan Çin Ulusal Müzesi’nden ekip başkanı Xin Liang “Mezarda 10 ton bronz Wuzhu sikkesi bulundu” dedi. Bu yaklaşık 2 milyon adet sikkeye denk geliyor ve günümüzde 50 kilo altınla eşdeğer. “Mezarda ayrıca 10,000 altın, bronz ve demir eşyanın yanı sıra, yeşimden eşyalar, tahta tabletler ve üzerinde yazılar bulunan bambu şeritler bulundu.” Bambu ve tahta şeritler Han Hanedanlığı döneminde standar yazı yüzeyiydi.
Mezarda ayrıca çanlar, panflütler, se (25 telli bir çalgı) ve şeng (kamıştan bir üflemeli çalgı) gibi müzik aletleri bulundu. Müzik aletlerinin yanında, nasıl çalındıklarını gösteren pişmiş topraktan figürinler de keşfedildi.
2,000 yıllık mezardaki başka bir ilginç keşif ise ağzında balık bulunan bir kaz biçimine sahip lambalar oldu. Xin, lambalarının başının ayarlanabilir olduğunu söyledi. “Kaz lambaları hem teknik beceriyi hem de bilimsel ilkelere işaret ediyor. Lambanın siperi, açılıp kapanabilen iki kavisli panelden oluşuyor; bu panellerle de ışığın parlaklığı ayarlanabiliyor” diyor Xin. Xin ayrıca lambaların o dönemde çok pahalı olması gerektiğini ve sadece soylular tarafından kullanılmış olabileceğini belirtti.
Mezar ayrıca Yangtze Nehri’nin güneyindeki bölgede, gerçek arabaların gömüldüğü tek mezar. Xu “At arabası gömütü mezarın önemli bir kısmı. Burada her birinde kurban edilmiş 4 at olan beş adet arabası bulduk. Bu keşif hiyeraşik gömme geleneklerinin ve mezarlara bırakılan eşyaların araştırılması için çok önemli olacak” dedi.
Xin gelecek araştırmaların, ana mezardaki kilitli tabut üzerinde yoğunlaşacağını söyledi ve “Tabutun içinde, mezardaki kişinin kimliği ve statüsü hakkında bilgi sağlayacak bir kraliyet mührü ya da yeşimden kıyafetler olabilir” diye ekledi.
Xu, keşfin Batı Han Hanedanlığı’nda sosyal, ekonomik ve kültürel statünün anlaşılmasına ve bu dönemde soyluların hayatnın araştırılmasına yardımcı olacağını söyledi. Keşif ayrıca Çin’de müzik, ulaşım ve ölçübiliminin gelişimine, Çince karakterler ve Çin sanatının evrimine ışık tutacak.
People's Daily China, China News Service
You must be logged in to post a comment Login