Bu Aztek Metinleri, İspanyolların İşgalini Anlatıyor

16. ve 17. yüzyıldan kalma üç kodeks, Aztekler ve şu anda Mexico City olan bölge hakkındaki tarihi ayrıntıları anlatıyor.

Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’ne (INAH) göre, şu anda Meksika olarak bilinen bölgeden gelen yüzlerce yıllık kodeksler, Aztekler hakkında kendi ana dillerinde zengin bir bilgi birikimine sahip. Bunlara başkentlerinin kuruluşu, fetihleri ve İspanyolların eline düşmeleri hakkında ayrıntılar da dahil.

Meksika hükümeti yakın zaman önce Aztek belgelerini nesiller boyu aktaran özel bir aileden San Andrés Tetepilco Kodeksleri olarak bilinen üç resimli kodeksi satın aldı.

(İlgili: Saraydaki İspanyol Keşiş İskeletinin Aztek Kadını Olduğu Anlaşıldı)

Aztekler, 15. ve 16. yüzyıllarda Meksika’nın geniş bir bölgesine hükmetti. Başkentleri şu anda Mexico City olan Tenochtitlán’daydı. 1519 ile 1521 yılları arasında bir İspanyol kuvveti Aztekleri işgal etti ve bölgede İspanyol egemenliğini kurdu. Yerli Nahuatl dilinde ve İspanyolca yazılmış kodeksler 17. yüzyılın başlarına kadar üretilmeye devam etti.

INAH temsilcileri yaptıkları bir açıklamada, yeni satın alınan kodekslerden birinin Tenochtitlán’ın 1300 civarında kuruluşunu ve İspanyol öncesi dönemde burayı yöneten lordları anlattığını söylüyor. Kodeks ayrıca 1440 civarında Azteklerin Tetepilco şehrini fethetmesini ve bu şehrin yöneticisinin Azteklere nasıl vasallık yemini ettiğini anlatıyor.

Yapılan açıklamada, kodeksin İspanyolların 1519’da gelişini ve 1611 yılına kadar olan hakimiyetini ayrıntılarıyla anlattığı belirtiliyor. İspanyollar 1821’e kadar Meksika’yı yönetmeye devam etti.

Kodeksler, kimliğinin gizli kalmasını isteyen Mexico City’li bir aileye aitti. Mexico City’deki Metropolitan Otonom Üniversitesi’ndeki bilim insanları kodeksleri incelediklerinde, sayfalardan ikisinin amate veya ağaç kabuğu kağıdına yazıldığını buldular. Ayrıca kodekslerin mürekkepleri bitkilerden, odun kömüründen ve çivitten yapılmış ve kırmızı, sarı aşı boyası, siyah ve mavi renkleri oluşturulmuştu.

Açıklamada, belgelerin gerçekliği onaylandıktan sonra hükümetin aileyle pazarlık yaptığı ve üç kodeksi 9,5 milyon pesoya (yaklaşık 570.000 dolar) satın aldığı belirtildi.

Aile tarafından satılan diğer iki kodeks arasında, biri Tetepilco’nun kuruluşunu anlatan, diğeri ise Tetepilco’daki bir kilisenin sahip olduğu varlıkların ayrıntılarını anlatan bilgiler yer alıyor.

Live Science. 25 Mart 2025.