Avustralya’da keşfedilen üç tazmanya kaplanı akrabası, keseli yırtıcıların Avustralya’da düşünülenden daha yaygın olduğunu gösteriyor.
Bilim insanları Tazmanya kaplanının (thylacine) “kemik parçalayan” bir atasını tespit etti.
Kemik parçalayan bu tür – yeni bulunan diğer iki Tazmanya kaplanı atasıyla birlikte- 25 milyon ila 23 milyon yıl önce Avustralya’da yaşıyordu. Ve bu keşif, onları Thylacinidae (Miyosen ila Holosen dönemleri arasında yaşamış keseli yırtıcıları tanımlayan familya) ailesinin şimdiye kadar keşfedilen ve bilinen en eski üyeleri yapıyor.
Journal of Vertebrate Paleontology dergisinde tanımlanan bu keseli etoburlar, bilim insanlarının Oligosen’in sonlarında (33,9 milyon ila 23 milyon yıl önce) Avustralya coğrafyasına hâkim olan yırtıcılara ilişkin anlayışını yeniden tanımlıyor.
(İlgili: İlk Defa Tazmanya Kaplanından RNA Elde Edildi)
New South Wales Üniversitesi’nde doktora öğrencisi ve çalışmanın baş yazarı olan Timothy Churchill, “Avustralya’nın 25 milyon yıllık dönem boyunca sürüngen yırtıcılar tarafından domine edildiği fikri yeni keşiflerle birlikte ve keseli yırtıcıların fosil kayıtlarının artmasıyla giderek çürütülüyor” diyor.
Yeni keşfedilen türler, kuzey Avustralya’daki Riversleigh Dünya Mirası Alanı’ndaki bir fosil yatağında bulundu ve Tazmanya kaplanı (Thylacinus cynocephalus) ile akraba olma özelliğini taşıyorlar. Keselikurt olarak da bilinen bu tür, soyunun hayatta kalan son üyesiydi. Bir zamanlar Avustralya anakarası, Tazmanya ve Yeni Gine’de yaşıyordu, ancak yaklaşık 2.000 yıl önce yalnızca Tazmanya’da bulunuyordu.
Geçtiğimiz yüzyıllarda insan avcılığı ve habitat kaybı nedeniyle nesli tükenen ve çizgili bir köpeğe benzeyen tazmanya kaplanı, yavrularını kanguru kuzenleri gibi bir kesede taşıyor; kanguruları, küçük kuşları ve kemirgenleri avlıyordu.
Bilim insanları başka erken dönem tazmanya kaplanı akrabaları bulmuş olsa da şimdiye kadar bilinen tek akrabası geç Oligosen dönemine tarihleniyor.
En fazla 11 kilogram ağırlığında ve rakun büyüklüğünde bir hayvan olan Badjcinus timfaulkneri, son derece kalın çene kemiğini avının kemiklerini ezmek ve yemek için kullanıyordu. Bu türe ait azı dişleri 25 milyon yıllık bir fosil yatağında bulundu ve bu da onu şimdiye kadar bulunan en eski kesin tazmanya kaplanı kanıtı yapıyor.
Başka bir tür olan Ngamalacinus nigelmarveni yaklaşık 5,1 kg ağırlığındaydı yani bir kızıl tilkinin (Vulpes vulpes) boyutu kadardı. Alt azı dişlerindeki uzun bıçaklar eti delmesini ve parçalamasını sağlıyordu. Açıklamaya göre bu V şeklindeki dişler N. nigelmarveni’nin diğer küçük keseli kurtlardan daha fazla etçil olduğunu gösteriyor.
Yeni keşfedilen türlerin en küçüğü olan Nimbacinus peterbridgei bir Malta kedisi büyüklüğünde olmasına rağmen muhtemelen modern tazmanya kaplanı’nın en yakın akrabası olduğu düşünülüyor. Bu orman avcısı muhtemelen kertenkele ve kuş gibi küçük avları avlıyordu.
Bu tazmanya kaplanı akrabalarının dişlerindeki farklılıklar, etoburların kullanabileceği ve çeşitlenmelerine yol açan birden fazla ekolojik niş olduğunu gösteriyor.
Churchill, “Bu soyların hepsi, modern tazmanya kaplanına giden tek soy dışında, yaklaşık 8 milyon yıl önce yok oldu” diyor.
Bilinen son tazmanya kaplanı, türün koruma statüsü almasından sadece birkaç ay sonra, 1936 yılında Hobart Hayvanat Bahçesi’nde öldü.
Live Science. 11 Eylül 2024.
Makale: Churchill, T. J., Archer, M., & Hand, S. J. (2024). Three new thylacinids (Marsupialia, Thylacinidae) from late Oligocene deposits of the Riversleigh World Heritage Area, northwestern Queensland. Journal of Vertebrate Paleontology, e2384595.
You must be logged in to post a comment Login