Antik Çin Mezarlığında 2.000 Yıllık Bronz Aynalar Bulundu

Günümüze kadar iyi korunan bu bronz aynaların üzerinde, “Ebedi Neşe”, “Aile Zenginliği” ve “Uzun Hafıza” gibi yazıtlar bulunuyor.

Çin’in kuzeybatısındaki bir mezarlıkta kazı yapan arkeologlar, yaklaşık 2.000 yıllık 80’den fazla bronz ayna buldular.

Shaanxi Eyaletinin Xixian Yeni Bölgesi’ndeki Dabaozi Mezarlığı’nda çalışan arkeoloji ekibinin başı Zhu Yingpei, antik insanların aynaları çeşitli yöntemler kullanarak ürettiklerini söylüyor. Çapı 7 ila 22 cm arasında değişen eserlerin çoğu iyi korunmuş durumda. Aralarından biri görüntüleri hala net bir şekilde yansıtabiliyor.

Aynaların çoğu, kadın ya da erkek fark etmeksizin, sahiplerinin başlarına veya vücudunun üst kısmına yakın bir yere gömülmüş. Bu aksesuarlar daha iyi bir yaşam için dilekleri ileten yazılara sahip.

(Çin’in Han Hanedanlığı’ndan Dünyayı Değiştiren 10 İcat)

Aynı zamanda aynaların çoğu, milattan önce 475-221 Savaşan Devletler Dönemi ve milattan sonra 9 civarında sona eren geç Batı Han hanedanı arasına tarihleniyor.

Yetkililer, “Yeni keşfedilen aynalar, arkeologların Batı Han Hanedanlığı’nın erken ve orta dönemlerinin maddi kültürünü gelecekte daha fazla incelemek için harika referanslar. Bunlar aynı zamanda eski Çinlilerin estetik zevkinin mükemmel örnekleri ve hem tarihi hem de sanatsal değere sahipler.” diyor.

Mezarlar muhtemelen Han elitlerine aitti. Tarihsel kayıtlar, hanedanın kurucusu ve daha sonra Gaozu olarak bilinen Liu Bang’in, imparatorluk anıt mezarının inşası ve bakımına yardımcı olmak için, mezarlığın yakınında soylular için bir konut yaptırdığını gösteriyor.

256 yılında köylü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Liu Bang, ilk birleşik Çin imparatorluğunun kurucusu Qin İmparatoru Qin Shi Huang’ın ölümünün ardından isyancı bir askeri lider oldu. Liu Bang, bir iç savaşta karşı tarafı yendi ve milattan önce 202’de Çin’in hükümdarı oldu. Kurduğu hanedanlık yüzyıllar boyunca hayatta kaldı.

Geçen yıl Shaanxi Eyalet Arkeoloji Enstitüsü mezarlıkta büyük bir kazı projesine başladı. Araştırmacılar, çoğu erken Batı Han Hanedanına tarihlenen yaklaşık 300 parça seramik, bakır, yeşim taşı ve başka eserler buldular. Birden fazla alana bölünmüş olan mezarlık, muhtemelen aile birimlerine göre organize edilmiş olmalıydı. Ayrıca mezarlar, boyutları ve eserlerin zenginliği açısından çeşitlilik gösteriyor.

Çinli üreticiler karmaşık bronz teknolojisi ile milattan önce 2000’lerin başlarında çalışmaya başladılar. Aynalar ve diğer bronz eşyalar, elitler tarafından kullanılan lüks ürünlerdi.

Genellikle kil modellerden dökülen bronz aynalar, cilalı bir tarafa ve desenlerle süslenmiş bir ters yüze sahipti. Bu eserlerin en eski versiyonları,  kuşlar, ejderhalar ve yılanlar gibi motifleri içeriyordu. Fakat daha sonra zanaatkârlar tanrılar, mitolojik figürler, soyut desenler ve yazıtlar içeren aynalar da yaptılar. Aynaların birçoğu iyi şans dileklerini içeriyordu. Bazı aynalar da yeşim taşı, turkuaz ve sedef ile işlenmişti.

Han Hanedanı milattan önce 130 yılında İpek Yolu boyunca Batı ile açık ticaret kurduktan sonra bu bronz aynalar, sarmaşıklar, çiçekler ve gümüş oyma işi gibi Hindistan, İran ve Mısır’dan gelen unsurları barındırmaya başladı. Metropolitan Sanat Müzesi’ne göre, Han Hanedanlığı’nda aynalar yaygın mezar eşyalarıydı çünkü yansıtıcı yüzeylerinin, mezarın karanlığına hayat ve ışık getirdiği düşünülüyordu.

Yeni keşfedilen aynaların üzerindeki yazıtlar, geometrik ve bitkisel motiflerin yanı sıra “Ebedi Sevinç”, “Aile Zenginliği” ve “Uzun Hafıza” gibi ifadeler içeriyor.

Araştırmacılar, bu aynalar sayesinde, Qin ve Han Hanedanlığı boyunca bronz aynaların gelişimi ve yerel halkın yaşamları hakkında daha fazla bilgi edinmelerinin mümkün olacağını söylüyor.

Smithsonian Magazine. 19 Nisan 2021.