Anne Şempanze Yavrusuna Yemek Yemek İçin Alet Kullanmayı Öğretiyor

Antropologlar, Kongo Cumhuriyeti’nin ormanlarında, anne şempanzelerin yavrularına yemek yemek için alet kullanmayı öğrettiklerine dair ilk kanıtları belgeledi.

Yapılan yeni araştırma vahşi anne şempanzelerin yavrularını eğitmede anahtar bir rol oynadığını doğruladı. Örneğin, anne şempanze yavrusuna Nouabalé-Ndoki Ulusal Parkı’nda yer alan termit tepelerinden kendilerine leziz bir öğün çıkarmada faydalanacakları özel aletler kullanmayı da öğretiyor. C: Michael Nichols

Antropologlardan oluşan bir ekip, Kongo Cumhuriyeti’nin balta girmemiş ormanlarında, anne şempanzelerin, videoda da görülebileceği gibi, yavrularına yemek yemek için alet kullanmayı öğrettiklerine dair ilk kanıtları belgeledi.

Scientific Reports dergisindeki araştırmaya göre, anne şempanzeler sürekli olarak yavrularına termit tümseklerine delikler açmak için sert çubuklar kullanmayı, ardından yakaladıkları böcekleri yemek üzere dışarı çekmeyi öğretiyor.

Araştırmanın baş yazarı, St. Louis, Washington Üniversitesi’nden yüksek lisans öğrencisi Stephanie Musgrave, “Goualougo Üçgeni’ndeki anne şempanzelerin, termit tümseklerinden adeta balık avlar gibi oltalar hazırlayarak yiyecek çıkarma becerilerini yavrularına da aktardığını gördük” diyor. “Bu popülasyonda, şempanzeler termit avlamada kullanmak için özel otlar seçiyor ve özellikle fırça ağızlı bir dizayna sahip oltalar üretiyorlar.”

(Şempanzeler Başkalarını İzlemeden Alet Kullanmayı Öğrenebiliyor)

“Bu aletleri paylaşarak, anne şempanzeler avlanma oltalarını üretmede uygun şekil ve malzemenin ne olduğunu da yavrularına öğretebiliyor.”

Araştırma kapsamında, Kongo’daki Nouabalé-Ndoki Ulusal Parkı’nın etrafındaki termit tepelerine uzaktan kumandalı video kameralar yerleştirilmiş. Kameralar ise hayvanların yaklaşmasıyla aktive olan pasif kızılötesi sensörlerle donatılmış.

Bilim insanları, 224 saatlik kamera kaydını inceleyerek, termit avlamada kullanılan oltanın 96 kez anneden yavruya aktarılışını gözlemledi.

Belirtildiğine göre, anneden yavruya tüm aktarımlar, yavru tarafından başlatıldı. Söz konusu davranışın bir aktarım yani öğrenilmiş bir eylem olarak nitelendirilmesi için yavrunun aleti 30 saniye içerisinde, annesininkine benzer bir usulle kullanması gerekiyor.

Araştırmanın diğer yazarı, St. Louis, Washington Üniversitesi’nden biyolojik antropoloji alanında doçent Crickette Sanz, iki farklı aletin termit yuvalarında delik açmada kullanılması, ardından içindeki böceklerin yemek üzere çıkarılması da dahil, şempanzeler arasındaki alet kullanımının daha önce saptanmış olmasına rağmen, öğretilebilir eylemlerin incelenmesini bu video kayıt teknolojisinin sağladığını söylüyor.

(Şempanzeler Taş-Kağıt-Makas Oynamayı Öğrenebiliyor)

Sanz ayrıca, “Bu uzaktan kumandalı video kayıt teknolojisi, çalışmamızın kapsamını diğer birkaç şempanze topluluğunu da içine alacak şekilde genişletmede önemli bir etken oldu. Böylelikle, bir yavru şempanze neslinin birtakım aletleri, insan varlığına alıştırmak veya insan kaynaklı hastalıklara karşı korumak için seneler harcamaksızın nasıl öğrendiklerini gözlemlemiş olduk.” diyor.

Şempanzelerin, daha küçük kameralarla ve daha iyi bir teknolojiyle, sürekli olarak izlenmesi yaşamlarına dair küçük sırları da kolaylıkla öğrenmemizi sağlıyor. Geçtiğimiz yıl, bir ekip Gine’de, şempanzelerin doğal palmiye şarabından sarhoş olduklarına dair kanıtlar sunmuştu.

laboratoryequipment.com. 10.11.2016.

Makale: Musgrave, S., Morgan, D., Lonsdorf, E., Mundry, R., & Sanz, C. (2016). Tool transfers are a form of teaching among chimpanzees. Scientific reports, 6, 34783.